STUDIO STATISTICO
1 .ASCI1
~
-:oHTO 1,.1
IIII~IA
('4)(11'tlt.lTI\'A l'ni-IUIIAtiCA EmntCII
11101
Ing. EFFREN ,1\AfiRINI
L 'ALCOOLISMO IN ITALIA
ST lJ DlO ST.\TJ STI ' O
Ull.\1.\
('oori:KATI\.,1. l'nLhJII\nc·.\ EDITRICI P"'::::11 Jrff., l'ig"''· :;:J
11101
lli'IL('In'• in il••liM I'ILic•..-•li .. mo 110n 11hlli11 ••~~unto •tu••lh· ~-t"'""' i pro- pnrlioni clu• .. i v•·rilicAILO in f'l'llncifL N( iu ahri jldt·&i, pur.• i·
m·•·•·
11ttrio t~tudiflrt• aHI•ntauu<ntl• •tu··~to ÌIILfi<Jrt<lnt•• JlroJ,Io·UlK Jll·rcou~·••r.·
<'l<JLtii\UI(HLII• fjUilJI, IIÌK (o 11\·iJUpJKL dL•JI'fliCOOlilllnO in h111i11 (' ljlL'IIi clnJJ- h<liiO ··~~•·r" i rimt'f!i dn adottan.i p•er pn:n•nirlu ,. r•·jlrinwri•J.
Di frcmt•· t\j:li .. crini di alcuni ti('Ìf"n7.ÌtLti iu1.liani dw pNc\KLMII•I fortruwnlt' che l'lt«lin ,•. inHtlt-1\ tiAII'aleooli .. mo,•· •li 11.ltri a~erittnri, iu nu'l~~imA pttrtll f"'>t•·ri, clw ]lrQI"\amAnfl inn·c•· chr l' hali11 h11. il v.mtn
•li t·~...er•• una n1ni•1ne ~·1hri11 ·:!·, uno ,i tro\"11. CN1iun••lll11 tituiN'I\t<' ...
dc\"t~ crcdt•ff' piultOooto a~li uni clw A,2'1i 11\tri.
Qu•·~ta diffl'rl'IIZII lli"Ì 1->iu•lizi dipendi! d11\ faWJ chf" J,. ~ot"ti~tichtc non ~no Ancora JN"·rf•·ttP p<'r il con.umo, m·ll•• ain;rol.-""j.>i<lni itRluuu·,
<i{'llt• ~o~tanz..• lllco<>liciLe.
nti ~crittori •·~t··ri ()ll~ano l1• l•1ro con~idf'rui•-ni ~ut f"AIIhWIIO df'li.~
birr,, •· df'll'alcool JlUN t" 111m con~id•·r11n0 molto ill'OII•WII<l do·l •·i M:
ohrl' n ciò '"' alati~tich•· oi ri(f'ri .. couo :.,'l·ncralwclll•• a tutta l' halia.
111('1\lr•· a noi italiani l· l>t·n nOI'l comi! .. iano di•·f'r.c !1• Mnliixillni dPJII' ~ÌIIj.,'0\1• rl'~..joni (ll•r CÌÒ ciii' riguarda iJ COII&WUO di'Ili" b(.-\'11.11!1"
alcooliche.
lUi &critt'lri it11liani in••·C(' baaano i l•m:. ra,:joll8lt1Pnti in JL&M•·
5UI cont~umo di'l vino, ch" tio•"NJdo l•· r.ul.' projlrif'tà inl"brianli all'al·
cool eh<" conti~"n•·, Jlroduco "ll'or~snii!IIIO umr.no ~l.i ~otN·~i ~·[('Ui dt'l·
l'ah:nol, t'd in pnrtl' anclu• .ullo .. vilupvo d(•ll'uhbriaclwu.a, cbc-pw-·
trOpJ)O •·n .'!Cllt•rnlinantiOMi in molti centri indUJtridi ed a~-o'T'icoli.
(t) Sr•l J!llbblle~r•• •iu•·~to rnlo u1kolo •ull"alcoolltUIIO ... nto Il d.,,,,,., di rinlfT1'.1iU1' 'l'h"arnr•nll• 1""-IDil'()l'l"'l', Albf.•Mo QI'(J,,.r,tiLf' fn pf'r me l'loj>lr.lllnt d"\l'al'jt'Om(!niO 00 110 ••alldJ,...hno oon~lKit"ro~
1/11'"'1'. A .. Ot·l-·r. ~ nolo JW•r louo\ pri'K\''I'Oli oludl di (!O'QII<>afa, •t.. lnl·
due<:•ndfl la ll'l•lll•lma opo:•nl d•·l ('and{'rllf'r: L Ero/aiUJaltOIIOMif•' J• :UJ. ••kk lrattaudo di qu.,.lll tradu:.lou"" 'Jl'.,.lahzwnt<> d•·lle parti riguardanti Jr:ill·tl•·llf dt>II"8I!.'OOII•mo. Il O!•I'L••"r mi oo.n~l~tllò di atudlar'l' la qu .... ll"a• d• ll'a\tOQIU.uw In ll&lla:utat!f[!IUODoJa"""tò•l"'-'!aji\IOfi('(>D.djt\lo_UULYollnano·bll~h•·
'I'Arttll •·lfi{"a('O·m•·ILI" nE'Ila
rl<"
rea d"'l dali Q m·llfl ('Oori...Sonl darl,...,.,...,..
f:.)l.
(:li t'In da\J.'r,flJI dfJI\. o\.llat'f",Dl•\IDO'"O)U-< 0..T.'-II""•boll..,.oa.fii!'ID"
Yrorhro•lluu~r: und lf"ln" \\'irkunf[ aal d• a lndl..-ldu•·lil·a und ...x-tal< .. OrJa.nl·
•IJILII<..O\OI"dll."liii\O·Ilho•ul><.kl.azpl"a'lll.ldlta.-.l'ltalla~-•-l'l'ldl DlllillD" ..obria.
Dut1• J,. di\·t•rt;t• hM•i .. ullt• 'lunli •i '1\'JIOj..'){iiUJu ~oluro l'iw trutti\11() dl•ll'ulct:~oli~mo in IIAIÌ•I, i· tullllrll.l•· IJUÌIIIIi rh., 1lin•n-1' ~<irum J,. con·
i'ìt• ~i ~t•ulirULO nurntflllL"llllt lf' ~tnti~ticlu• eh•· ri)(nnrduno il con·
!<111110 tJ,.IJ,. l)t•\'1111<11.' nlt•ooliclw in ltuliu. KÌ ,.i.,no ntl um1 COJit'lu~innf' ÌIIIJKlrtanll• ,, eh•• dol· • l' h•1lin non i· un JM•·~·· nll'oolizzntn, 11111. t'lw nlcmw Jlrtl\'ÌnCÌI• .tunno ltil•oolizundo~i • l ,
l'~·r tHudinrl' quindi l'11.lc<1o\i~mu in lt<ilin noi ~J.,hhinnJO 1lnpprimn cnmi1l1•ntrc il cOJhUIIIO dolio• \'nri•· hevnJUit• nlconlid1" in tunu haliA, J.Cr p;l~~l\rtl poi a\ COII~UIIU) 1Ji ogni ~ÌII!=OJI\ 1\•I,I:ÌOIII.'.
!.11 !!ltntilltica dol CQIIIIUtuo drll'nlcool in Itulin non l• fllltn con mllltn prt•CiliÌOI\C cd è dil!i~iJI• tjUÌndi iJ JIOl!•r ltnbiJirl' ljllAil• ~in lA IJIIIIIltit'' di alcl'lll\ con~unutto in me1lin •In ~in~cuno nbitAntl': IJU~"~tl\
dilli~oh,\ dipende 1la dinorsf' cm1~1·.
\n7.itutto, pt•r 1\\'l'nJ la ~tatisticn ,Jclln IJUIIIIIÌtJ'I di nlcool prodotto od importato od ~·~port,llo, i· IU'CI·~I!Ario fnr \IMO lh•ll11 tnhl·lh· fornili' Jlnl )lini~toro dolio linnn7.o• lli'IIB sue UrUt~ivui •uU'ammi11i1lrfl:hmr tM.k yt•l~rUt, llthello clu• riJ.,:ul\rdano l'nnno linanziurio, dnl l" lu,t:"lit> nl
a o
l,.rillj-.'110, mentrl! tutti J.,:li nhri dnti di rotlfronto ~i lumno in hn~l· nl·l'anno 110\nn•.
N•condnrinmente, Il\ nntur•l ~ote..~n della tlt~~~~ clw colpisc1• l'nlcool, moho compll'•>!ll. COII\jH'ondl•mlo In tns,.n nonnnl1• ili fnbiJricnzinm· <'
~-:li nhhuoni clw t!i cone!!dono dOJ>O cile In 11111 .. 11 ;. b'i/1 Jlllf\'11111, r1•mh•
IWlllJirf• jliÌI itn]>erfcuo il finto prl'cit;O dJ• l conMmno: oltre 1\ ciò 'l'~~'~lt·
\'Arit• fi\J-~0 \'ttrinno continunmentc dn nnno 111! linno, o rendono ~l'mpre più compl1·~~o il problemn l!lnti .. tico J>er il fnttn ult!! 'luellc \'nrinzinni non A\'Wn~no nl princijJio di un 11.11110 lin~~nziarin, mn ilurnnt1• il co~o dl'll'nm\Q llll'~~o: inQitrt•, l'tumuneio i!t!lt:mto di un Aumento di tlll<~n, PpinJ.,:•• ~li i•u\u,tril\li n fiJbbricMC od ÌmJ)f)rtnr•• l'nleool in mR~~oinr1•
IJ!ltllltitl'l primi\ che lu tn~~~~ I!Ìil \'Oittta •·d IIJ~plicutn.
:\nn l• dn dimcntiCIIru JM>i ch1· le impcrff!7.ioni d1'l ~istom11 di \'C·
rilien di'Ile IJUnntitù fAbbricati• sono CliUIIII eli distillnzion~ ciAndcl!tina, di frodi nello c\.,nuncie, 1li contr•tbb:mdo. ~pt!cio nl'li•J pro,·incit• di cun·
fine o in Cl'rli porti eli mare, clementi tutti che minui~cono il vnlorc
<Mio ~tttti~tich~· urticiali.
l11 IJIIAnto al t'akwt nQmiMk della tn,-a MIJ.,:li lljJiriti, 11i l'blwro dl\l 1880 11! 1~1 le 11cgucnti I'Rriazioni:
fll/II'M-ja/r,t..oiQI'IllliO m<•n•IJ,.,O!plutldl'IIA i.C):U lin.llntUIRIIIIOt!COOJI~\11, ,\un') 1\', u. Il. tU nol',.tnhn• 190':?.
Tlh~t SUKII 'lp1rlll
"'
ltl'lin.,_
tiii•LI..tu.o••• •Il ~~-:i(\.o T-lalt
, ... ,
l :iO :1o'
fj()111.141 lifJ Iii)
·~~ o l)
•~:i l •1111 ~;t) IIJ'I
"'
ll'bti-H!, lf.WJ J(.(J
IM!o-l'!li
,,
IIIJJ ...,
11.11 t:.o IIYI•i-1'17 1J:JIJJ[,C)
111'111 \~)
1~7-M ,~, \W)
1~!1
,.,
~IOl"'"~·-~·) llr<f) tiiJ :!il) I:.~J :.1{) IIIJ
1>~~1()-~11 J:.I{J :!tJ 1111
l 1'!!1-~1:! l 1:!0 :.•o IIIJ
11111 :.I{J ltitf
1>1~1:!-~1~
,,,,
:!tJ !liti11'1!1:\-:11 IliO :.•n WJ
1 IlO
'" ,.,
ll\!11-!l:o ,111) IO
,.,
lil"IJ IOJ'I'"' ...
,.,
IM!I:.-!IIJI
,,., ,.,
~egli nnni tlurnnt<' i IJUAii )!li ~piriti <·rano colpiti riJI unJI 1\i \"l.l1ldita, Ì.• abiJ:I>!IIUI7.11 facili• !111.'1'1' d11ti p!'l•ci~j &111 COII~>UUln d•·l\'nJ•
cool in ltnli!l: um IJUI·~ti dnti 111)11 ~tJ!\1) ..,ufiìcil•nti, l"'rdu'· numo ••JI·
1811to dal l ~R nl I8!J.I, ciO.:· l"'r il l"·ri•xlo rli 1:10li •l'i .~1111i. 0\tn· .L ci•'• ltt ttu1r1 1/Qmint~k 1!iYI'ndit" 11011 corri~p·mde" qu••IIJI rttk 1••r >tli nblJUoni eh•· nnJ!Oilll fatti. ~~obbo•lni dh·<'r:-i a >~lllul11 clw ,.i tnHU di fnbbrichc 1li 1• 1'1\ll';.."'•ril' 11:1rinllct•i o di ~•·conda cat•·)o!orill. oppun· di di tL\cooJ Jj ~l'tiOnZl• 1111\Ìd•tCl't·, 1li t~lcoo(Jii \'iliO profi•Jit<l d11 ft~bbricllt' non t:OOj)(!f•lli\'1' u e:oOJW•r:ui'·", c Ili ftito.ll di o.o~tnuz•• 'iuO!tt·, ••cc ..
prodouo dA fnblLriclw non cQOJWrllli\'i' o Cf}()jJCI'>Itivf'. Co~l11d !·~J·IIIJLio nt•t.di anni dn!IK!l4.~:l 11.! 1!100-fllll. la lnnn IIQOIIimllt <li !l'iO \in• wnm•
ridOtti\ pcr:
.\Jeool di .,,.uu1tt.· atnidiiCJ'f' a L, IliO, Ili Al~ool di ,-iuo 1 nnn ftlO)K'I'IIIÌ\C ~ J:,;i,U}
JLrndntto dn fabloridw 1 cnOj><'nlli\-,, ~ l IO,Ii'l .\kool di l'l•lll117.t· viunw, nnn t::OOjM'I'liiÌ\'C ~ J:,:~,L•I j'rodOtto dR f~thbricbc' eoop<'rn\ÌI'o' • lli,liO Per A\'t•n• 1111 ti1110 tippro-.iu"'ttl di'l COI\>UUIO dt•II',I\CO<lJ, {• OPCI'"'
~mio ,
1uimli to·lwr Mlc•llo J,.\l,t JIT'ùlluzionl' it~tlianft. dL•Il' ÌlliJ)o•rt.l:tlon••
,. dt·ll't:>Sji·Ortaziruw.
~~·IlA tab••lln 1\,, uoi eumpilalll nrl t'I\11\]IUI<l dPI\'ILic•)o)\ ··~l)tlrt.&Hl.
1:1i t_. t(•nuto U!tl<::olo dd h• ~~·,!n!Niti ptu1i:
n1 Spirito in nRlltru.
111 ('nlo(nnl'.
,., SJ•ÌrÌt<) Rjl:).:ÌUntu:
1,,,;
,-iui t•llmnni :?. ni mu~ti :l)llll•·fruttll.Xnn ~i •' h•nnto ~unto 11lt•uno d••ll'nlrool impÌ•'A'III•> twllu lithhri- 1.'111.Ìnn•• d"ll'u~o·to: t11lo• qu•mtith Jl<>rb nom f, wolto l{f•Ullil• rÌII(lllttn fil l'on•umot•ll lt•;infnui•Ì h.uw"'lu•·~ti doLIÌ jWf !{li ultimi 'lnnttrn Rnni:
l'.Joiritn ÌUlj•Ìt'lo,'ltl•l ult'llll (lllohriclll.innu tif•ll'ncNo.
\UI t:L~•IIi•l
l r\!17 -~·~~ 5~11\~1 11'\~1.!1--!t!l 1\01~
IW.t!l-\100 ~:l:!
HI00-!101 57:11
Pn lo ~\'<li'I'J chr• ni'Ji ci proponiamo, clw ,•. '1111'110 tli aHro 1\ati l•f(•ri~i ~ul con~tiiUin do•ll'nlcool, rmclw '!11•·~10 'lmunit/1. hnnno In loro importunUt: 11111 ,.ice•>m•• n<)n ,;j luumn dilli <'"atti pl"!r uun lun~H ~(·J·ie di fUini, i• nr•c+·~~flrio non to•w•rnf' conto LII'Midll' 1wr tjU<'J:\i flnni l'''r i IJUIIIi ~oi lmnno cifN' •·~•Ltl<'.
So•II•L Kf'j.(Uf'llh' tollwlln rÌJ)I)L'IÌ!IIII•l i Jlrim:ipnli dnti ~oulln li1hhrica•
:t.iorw ,. 11111 l'<lmnwrci•) dt'II'Rlcool, tolti dnlln RtlH:i<m,. ,mU'Ammini- llrmitm,. •ltlk !J'"''U,., pubhlil'RI\t dAl ~lini .. il•ro •lt•ll~> Finnnzc dnl 18~0 ul l!llll; in ljll('~ln t<~hulln lo ~Ili rito ,.; !IIIJIJ>nno ridotto '' 100.
l'ro(\ur.\onr. lmpor11l'lloul" l"d e~jiOrtnr.lone dej:ll iJIIrl11 In Ltn\1!1.- dRI li'I"ÌO 111 1\)(JI.
l'n•l•ol"•• l:u .. lf•rl ·-r:r;o~.':c·· I:.Ot~~'it:~·••
'""''
ll'll:ll J:!18.:\M :W.oi;\~ ll~.:#:l Md Si :~~U:J:I :lli.!I07 {l)"'
1~:.! 20tUtA7 71.808 !i2.!H!J
"'
1~1 :!:.!ti.f>-1:! l :i~l.7~2 52.711'\
'"
11'-HI-1:1:, :!!l-l.:?'.l:l R7.<rH :!1:1.57:!
" '
li*lfl-~i :!12.ti1'1 I:\I0,7:i7 1~.101 (~)
1~1 .... 1:17 :.!11.75-1 35.315 8.\lfJ /:!)
lxt\7-l*l 180.:\71 :!1.730 Jij,tj:!tò
l~t-1~1 ~ •. tg:. ~.li1.1 :JO.t%
~~~1-!10 II!U}-1:! lii.IU7 :17.2:!:1
11:1!10-!11 1!1\1,11:11\ :!R.7:u3 :I:J.:!!II um-::t:! :!:!j_,'l+;M 11'1.!1:!7 :l!t.t>.':ol
l tl~l:!-!1:1 :..'08.:tM ll.f•IO 7~.~~~
\t\!1:~!!1 Ujij.[,ij:! 7.i:\5 :l!l.li.':ol
11!!11-!lj lt\!1.!1!1!1 !l,:~:! lli.!!7:l
111!1:1-tti\ lli.&.l:lt~ 1~.1:!0 1!\,!lOti I~Hi-~17 ltiQ,IiM:o 1~.:!."1!1 t:tQ'l3 I:.!J
1~!17-!11:1 ll'li.lòtll ll.il07
a mo
ll!!l~!t!l li!l,\70 !iUOj 7.0.%
l t-~·~1-!\(J) Hli.771 ll.lCkl li.:\5:.!
HM"O-!MH l!ll_!l:tl li.Oiili [).(i~~
•ndJ~U<~ d~!"~:;".:,~ta~::~~:,l~l~:~ ~~l~lto •llvluuto al Tllll &oportntl. )_..-. Rr/uiQIII t:!J Qu ... tl dali IDIIliCIIDdO !ltl\IO.fitfll!/0111 hul\ell\1', "'!UiltlnJ to]li d11\111 pulto
In lnnll' n ljll"~ti d111Ì ~i l'ufo •1\"<•n• 11 l'<ln•umo nl"<li" •li a\1•o)(JI 1Hift•ÌII•t'LII1Uioitttlll1',
('OU"I\11110 1\1111110 ti\ llloool 111\f Oiii'I()UII ftbltll\111' lu 11111111 t\l\ 11<1'0 111111111.
. .
t:t"~''r1.•. '""""' '
•"''-"•"~~···
''"'"
:!1:.!.7\t:! :.!•ot.:.!~l;\.7~· fl,7il li<>< l l:l•i.71:.! :!,C. l~•''·":!~ U.l~181'\~ :!llt.to/4l} :.!l(!ill( .• ~l ti,Ni
li~S:\ :u:tn11i :.!l'I,Kii,t:U 1.1~
1~1-M;, :11:.!.711 :,.l:i,lr!.''-~"7 1.117 lrtl'l!•-1:11; :!~7.:.!1':! :_):1_:.!1\.l>l!.t 11,~1/i ll'lrlti-R7 :.!lil(.!t:ll :;!!I,I(T.U~I:I li,~· l 1~7-I'.X l": •.
n:,
:!!1_:.~•:.! l l,, u.•<:.!~~~~~· li\.":'11 :..".1.7WJ.!l
"
••.:.!1\Ni!l-!1() 17ti.!171i :!~l ,!lt-.~1,\Ò~\ l n.~·~•
1~!10-!H l 7:.! -~l;i'l .~1.1~11(_111 11.:.-;
1~!!1-\1:.! :.!·1\.KII :11Uiiò...:,7 ll.tìi
l l'i!l:!-!1:~ 111i.:.!ll ;~1.:,:\!o.!l~il 11.11'>
~~~t:\-!1 l 1111.1\-h; :\0.7~1 't\;) "-~"1 ll'l!ll-!1:0 lti:.!_lllrl ;yl_!lt:l.'('o/Ò o .. "•:.!
111\1:)-!hò \Iii.:~:! :H.ltil.';tò:.! n.:ol
IH!IIi-~li l i:t.~l:.! l :tl.~~·l.\!11) 11.!'17
l!.\li-!11'1 I~!I.IW :11.17!•.:.!17
"'''
\IS~IR-!1!1 ir\!o,l ~•J :lt.l;,;;_:ttti tt,:>H 18~1!1-!0:) :,.'fl'.!.l:,; :n.l(:,n.u:XJ tui:\
l !l(()-~ 1111 :..'C'Ili)\';i :\:.!.1\'1.7:·1 O,t\1 ('Qn IJIIl' .. lli tnbt-·11" Jlfl·~iAJnl) \'Ail't>ll\1'4' i -..•,:u<'nti nunwri intlictt .. rt
~ul con~umn •idi'Aicool in lt,ùin: nwttt•n•l" il C•)n~um•l dr•l ll'Ol'ltl •·~o'Uith' a )00, t.Ì 1\\'I"RI\IItl Ì ~j..'Ut'IIIÌ dati:
Numeri indiunturl tlcl tHIII"~IIIIIO dcl\'llloool iu 11all11.
'"""
'""'
ti lIl'-":.!
'"
'""'
tl'lf(l-li!J Hl 11:.!ll<l'I:!-ISii
n-,
!r<illi~i 1:!1
11\lli-~8 ,.~
~~~~.~.~.~.
1~-li't :!Il
11")1~1-~I(J
"
lri!~-:11 Il
111:11-!1:! !:m
18~1:!-~t:\
'"
l~:t:~-!11 liti
l ri:ll-~1!• li:l
IM\1:0-%
'"!hì-\17
·~
Il!~!li-~·~~
.,
11;!111-!1!1 7T 1~!1\1-:I(JJ
"
H00-!11'11
"
Il c'lrtltl••r•• ~nhn•lrio •l••l {'•ln~umo •In 1\1111<1 nd nnnn l· per ••· llt<'~~Q riJ11'11\'!1 do•ll';llto>nolil,ilit.'t m 1ltn l'...lntinl d••ll1• ~tnti,tich•• ullicinli j:Ì/t dn noi riln\'lltu.
(11 \liui~t••ro tli .\J.,"T'icnhtmt, lmln ... trin ,. ('nnunorcio l dt\ in''I'C•·
nltri dtlli, JM'rÒ JIO(.>fl <lih•r>-i •In •tlll'lli oln Mi dportati, 11ul con ... umn d••ll'nlc~ml in h.1\h. No•\ fnruir•• fjlll·~ti dnti JH•rò ,.j i.• Unti notn clw lln·t·rh• cnm" •·~·i nnn "i"n" •••nni, nou Jl<lh•ndo~i • {'nn ~unicicnt(l t••.llh•zw dt•to·nnin:m• lo· •tnnntitit (tli AlcooL disp<mihili in cit•~cun tumu, 1\llU ,.nlu po•t'\.•hi• Ili i:,.:nur•t il molVÌIIINttn di •·ntr/Htl c di u~citn dt•i maJEnZZini, mn tuwh•· i"•rclu'·. IJUIUU!Q ,.j nnnunzin com1• pro~~imQ o prol,.ll,il•· 1111 nunwntn di dnzin. i no·,~:l'lziunti fnnno .. tmor<linnri nppl'o- 'Ìj.:Ìotumtt·nti.
p,.,.
nttl'IIIUirl• ~li dl;•tti di IJII<'"h' Jll'rturlm;o:ioni. n•· l dtu·••i d;lti d••ll•• imp••rt.tZÌ•Jni .. i "'111n t:ttt•• lo· nu·dio•, rHJ.:xrupt•nndo J,. cifre ti••ILu111o iu L'Ui .,i ,·. •·•·rilic;tto l'm111wnto •·ccozionnlt•, con 'tucll ... di tll~·uni nuni "'H'c(··~in •·
Anl'lw in 'l"'"ol.\ UIJol'lh ,.j int•·ntlt• ritlotto l'nlcool l'l 100 J:rndi.
Noi rijlllfti<uno -.olt<Uli•J il o.:on .. mnn •n•·dio pt•r nbit,tntl.'.
(.',n•um"
"""H" l""~ •hll•n~<•
lnlllrl
lliiJ-Il'liri O.li:l
IHi!•-1~;!.:! 0.~1:!"!1 t*<:l-1"-~; 1.rr1:.
IMi -Ili-"':' 0.:.:~:1
11'1:10-ll'!t:• O,lill
li l .l•••llr/11 ~l'lli•ll~o tl11lù11•"· ll~lO. H<ouuo, J>:!\1". ,;.;.·,,
t:ll l olutl ''"' 1~"'11 rlpor·huJ w•ll'.l•lllfllrtiJ .001111 •·rnni: lnfnlll ~~ hnmm r..,._
l.:lll•bll.t .. ll:
l'roo.lu~tun" Eu. :llt>U\tJ:! l'on.mno ~:n. :JiJI.IJIIIJ
Tnnto •lni dnti dn nui ... ,tlt:olnti •pumtoJ •la 'Jll••lli fllrrtiti •htii'A,.
tlll'''l" d111l't1r'•·n tl••l UK)(J ri-ult<l t'lo" il cnrtottum <l••ll'ttll·.,•tl ~i'"'"' rn·•·~imn tw;di 1111ni Ult>l;~..)<lli: ''"I"J <jllt·•t" Jll·ri .. •ln il l''lll•lllllll tliminul ,J.,] :'MI 0 11 : ,.j;, <lipo•llflt• "l"'cinluwntl• 1lnl fnttu l'lu• tli'IJII•ril)<\u Ili n1111i tini IH!-Il\ nl IH~!o( ~i t•IJht• 1111 ftiiUu•ntn furtÌ••ÌIIm •l••ll11 tn• '' •li I1111- J1riL'<IZÌOIII' l' \"<'11111' Jtll•,...,t 111111 IIU<J\;1 llb•l\ 1fÌ \"I"II!JiU, in 111011•1 l'h"
In t.l~"'' nutniMiu IIUII'Ricnol ntriio dn 100 !in• 11 ~-J(l liri'. In IJUhti ultimi tUIIIÌ MÌ t'· n•riiÌL'III•J Ull Jit•\"1• <111111'•1\I<J, 11111111•111•1 Jll•r<i l'ho• 111111 lntnllllntli irHJIIil'l.utt••.
H11 noi ctmfmntinuw •tll•·,ti •lutl rifo·r•·nti~i 11! c•m~urno li1•1l'lllcn"l iu ltalin cun il c•m~umo t•lw ~i lu\ All'•· .. t••r(J, i Jm;, "''rtlllllt·nt•· ~>n·
clu•lo•fll clw in filttn di t•on•umo tli t~lcooul puro l'lt<~lift i· UIIA •lo•llo•
mlldoni J'iit Kohril.'.
:-: ... cotulo '"nri•· pul.thlic•tzioni il t'l>ll•lllno indi,·idut~l•· t~nnuo di otlt•~~<tl puN HO'' w·llt· ,·~~rifllll\zioni t• il •·;..'111"'111•·:
L'on~umo rlell'ftloool u1•lle ''nrlt• nu.lonl.
('l>n•UIII!I
"'
... ~ litri. .. ·b·l"''"
mf
1
~t1
.. tt·1• "'""ll"''ll'~'.,.
1.::Dnuitnflrçll. i.:.'O Il
'"
i_:!1-'mncin .'t.IJ:~
"-'''
lf;.;Cìo•r111nuit~. B,.J,~:in. l1,/>l.;"o !ltj
'·
!l, il)'
li.:! 1.1'1:.-ltu"in 1711 tt.lfl l_i!l
.\u-lrin-l'n~htrirt. t.:.u !1.11.1 l:~·
Olnudn. 1.12 ~ ... 1 1.12
Sn"'zin. :\.:i:t 1\.tjj :1,:1:1
S,·i"'~''"' :U)oi ti, l:! :!.2:1
(:rftn lln•ttn;:-un. :!.1~1 : •. :.•o :!.<òU
Suni t.:ttitid',\mrricn. :!.tu :
.. :.:.
:!.!tiXor\'t•,.:in. 1.17 :t: l\ j_j,',
f'iulnndin. 1.1:1 '.!,t>ti u:1
ItaiJn 0.61 LU 0.62
Sp·llj.:IU; : 11,,',() l,( l i o.:~J
Portlt,.:nllo o.ro l .IO (I,,',IJ
Stnti Ht!.lcnnid. :t,IJ) u·~,
!Il
~<'l.'<llulo 111111 l'lllll,li~·nJ.imu• ololllll l'•lllll'l"il oli l'onmwrt.'Ì!) eli l .undrl\
)Ì k1 il ~~·.::u••nh• ~:<lll.,UIIHI oli nii'•WI 'lw•ri•wln IMK>-!'MXIj:
Comcumo llrll'~~oloool ne<llr \Arh· u11r.loul,
UIIUÌIIlllfl'l\
\tl'i!rÌI\-Un~tlH'rill lkol;:in Sn<'~Ìll l'llt"•Ì llthlÌ
~hÌOI'rll (in~u llro•tlllj:ILII
~lnti Cniti t!',\uwri~l'
~'nu1eia lit·ruoanil\
Xurn•;.:ill Kl'll),'lUI lttll.ift
('
....
I,LLtl,,
H i Il!,,,;
H,ti
<.l li, l .-•. o 1.8 u;
1.1 :U
~.o 1.1
Dt~.i duti ~IIHi~ti('i rip•U'tllli. ri1<ulttt comt• in mrcli•c l' ltnli11 sin In ultinm 11111.Ìonh rijo,runnln ul con~mn<> d,.ll'nlcool.
)In ~l' noi, pt•rù, con~i<lt•ril\lno il coniiUUI() di ulcoo\ ntllr IÙI!Jolr rr9ioui, tlhl1inmt'l il 111')..''\ll'llt" cOUIIIJirltl Jltr il 187fl lll'lin rf'IMdmw puh·
hlicoun cL1 Eurico Hu~t·ri IW~Ii .-lun11N di Stuli•lic(l. tltt.ti ripOI'tllti dnl rrof.
z ..
rloo~lio l IWI .. uo ··olunw:~...,
...
!.liri\.(lmhllrdin 1.1
\'t•UM(t a.1
T(t.c~nn :!.!•
\hudu• ed t-:rnilin :!.8 l.11ozit~••d l..imbriR 2.7
l'itmOniO :!.5
ltnlitl \ll'ridionnle l,ti-1
~icilin 0.20
~ :<e ~i con~itl••m el11' il con•UuJO è in fl"''~ti ultimi nnni numtn·
t.uo, Pi \'f'<ll' fil(~ilnil'lltf' come nlcunc rtgioni itnlifln<', n~l l'••·mpio il
.. r.t. al .,.no •nloll•ll '1""111 dd ~undtllll')l. •lei •tn•li moli.O ~~ ""r"" •n~hc Il Oijtlloll:
t'noucln. /Jwlf,fln "' Slr•ll'~fùt"'" '' ll'qi"l"ti&• (()"'l""'f', 20" :um«•, t.om .. ",:!, IIJI)l, p.-~. Il.
O ... rm•niL ltJ.,fd., jJII:, l't!.
Son't'):lll. Id .. hl .. Jlft~. :~·11.
!;1'iu•·rll. ld.,hi .. JM~-)[. :l!J'J.
l ,\.~lcklt()Cil.i"· L'Aktwli•"'" • ~tudlo ~odttiOJCI<'O lf{urhlloo-Torinl' ll'fl':!·
Il
l'II<IIÌZUII\1\0MÌ.
\ ... r•·l!i•mi clw liJ.,'llriUIO ~·nm1• nhim•· 111·\ t•on~umo f\f'\1',..\•••,,J, non
~• po~o~ono pt•rò clin· 1\o\,rit•; in rtU•·M•· n•j.."Ìuui il vino l· molto Rleoo- lit:o.
Il l'o/111111!0 di
t,;,.,..,
IIQII ,·. mohl) "'''\'lllll in ltaliR.:-;t"CO!lfitl Ì dii!Ì forniti di\\ )fini~tl'r() rl1·1\1• f'iUIUIZI' l i\ C(II\,UIJII)o ,j(•l\n !Jirrn in ltnlin ;. il t<~'J.:'tii'IIU•:
Cou'inmo flell11 hlrrR In llnli11.
Ilo!~ IO-:Il :![J(/},10 0,1-1:1 HIJ
11'<!11-!1:! :!l!t.tjt;!-1 11.7:! l'ili
11-1!•:!-!1;1 lliti.I:H o,;,, 115
1~!1:)-!11 118.:\!I(J O,lri fo7
llt!!J-:t;, 111.1.11-!1 O.l:'t
;,,
l j;~l[t-!Hi Jti:t.:!,.3 IJ.:I:! li:!
l~!lti-!17 1ftl.l!i7 (J.I!I ;,:t
1"~'7-f!R lft7.010 11.1'1 ;l~·
t b~'ri-!t!l 181.61'1 11.:.;
189!•-!100 J!ll.!i71 (l,til 7:1
1!100-!101 :!17.!1:17 tl.!i7
~·
Xcll'nnnunrio •tnti~ticn d('\ l~ ~ono ri1)Qrtati in,·f'cl' i ~1'.'-."U•·nti tinti ~ul con~umQ dt•lln birra (Il:
!R7!t-8:! fl.iiO.l
IAA:J-81 n.71!t
18!17-!10 0.1'11:!
IS!IQ-9!1 n.ntil
QucMo comumo t· minimo in confronto nl ('On~umo n..Jic uhrt>
nRzinni.
lnf11tti nd l !WXI, IS(.-condn il J.,-iorna!P !Jil"lttimtnti ~<i l'!.~ro i ~ gm•nti con~umi:
(l) H;>llrt:..louP ~uli'Ammlnl•ll'al.iOne Ù•·ll~ tinl•dln awr l't ... •ro+tlo 1000-001, R<nnn, 10<1':!.
l'o!
t'on~umo tll'llll birra a~lll" varlf\ uazlonl.
llt•l;rio (Ìrlln lln•t\111.\'Uil {lt•rtuunill l>anituRrf'll lhiuo•rll
('
...
ollblrN.... .
t•·rololtul"
'.!1!1 111 12f•
\Oli 70 K111ti Uniti tl',\mt•ricn o;o
Kno•till 50
Au.lrill·l'nl.\'lH•riA \li
t'nut~ill :?&
Sorn•,t:ill :?3.:?
nu••i11 1.'.!
Italia 0.6
Cott,lllmo tlrlln hlrrn nelll" \'Rrie nnl.loul.
lh•l:.:;io (irlln Urt•ltlljtlUI Gl"rlllllnÌII 1}111\ÌUJitl\'11
("n••••••nu"
dlblrTII (m \Itri
\1;!1.:?
11: •• o
110.!:1 87,7 titllli t:nitid'.\m('riea i'• i.:?
tit·iut·rn. ;,;,,o
An•uin-Un,..:h~rin 11.0
Ol11ndtt 10.0
~\l':t;ÌII :?7.ti
1-'ranein :?1.0
Snrvc;:i11 :?0.1
Fini11udi11
...
Hu-•ia 1.7
8jlit~nll l.: l
l'ortllJ..'llllfl I.U
JtaU.11. 0.60
Qua•i nullo 11i può 'luindi dire il I!On~umo d~<lln birnt in halin.
~lolto piU imp.Jrtnntt• t'· iuvecl" il coutlmtO (/fl oùw, l (hti princi1nli dt•l con~UillO dt•l l'ino in ltnlin ~ono rip<'lrttlli nrlln "''1-,'U••nte tatwlln tolt•l daii'Aulltlltriv S/(tlillico //(tlimw p•·r illiJOO(l,:
l."ou"nnto dr! ''In o 1" 11•1111.
t·-···-
... t.
1'1'·1••· l•p•l'lul" ·A:.:.~~
"'
ol•~-<•~<ot:ulll•l •:u1u11 t:r.,tun .... 1'(
1AAI 20.i:!l-I.OOU :nO.I~ L:?ll.:?7a III.H.".:I&"",;, IH!iii 21.1/IROOO :!i'MJ.7:12 :?.11~.8!.11 :!'.!.7:11.1CiH 11!><11 :~.:?'.!7.000 111.11'\U :UOI'!MO
' "·"''·"" l
11!!!7 :IIP:I:!./.100 l:!.iAA :?.l:?t-l.lll'oll :!:!11/J.III
"""'
:i:!.HIII.OOO 1:;.270 l.iJlfJ.Iiil :JI~~M1.7U;,1~11 21.7U7,000 J8Jl:!l Hi7.1!!.1) :.>f),k11H.Ii;U 1~10 :.){UI'i7.000 IO .M<! l.lfi:!:!l<l :?H.:Io;,,;,,o Uiill tJO.D!I:?.OOO 11.12~ :?.:?11.2".!1
:11.7>liJ.IJ(<! I
111IHI~l ii:I.Oi:?.OOO
:.>ru;oa
2.41)0.1/!i :II.IIHì,O!!H1811!1 :li,WI.OOO iM'.I.U:ll 1.91iUUI :lfJ.:!ii1.78ll
1~!1 ;!1,.817.000 IO lA fiO l.iiJ:!.!JX.j :H.lx.">.;)(l:;
12{J;, :H.:?IO.OOO IZ:J.(JIG :L;:11.21H :.)(J$11.R'.!H
1tl1Hl :.~.uoo.ooo :?10.9:1!1 Z.:?.)M.(IfU 21JN12.mJI 11ID7
:?B.ar,o.ooo
7:?.217 ;!,(j()(I.:.)(J"2 ;?;,)llfj,Q(;,!8i)8 :-tUliO.OOO !!li.:i,jJ 2.12!:1.:?11) :1().4}U(I:i(l HIHI)(I) ;1;?.;)()(),000 II:U2Q 2A!IfJ.:Iilo! :.UJ.:?I:?JH:? !Il 12) WOO(t) a:t200.000 I:?HJOI l.t<ili.i~4 :JI.I,"•I.i:.)(J
"'
l'l1001 {l) 12.000.000 lhl'.l.011 l .. }..'li.W-'17 II.IM.IU l:.!"i(2J
Prr g-li Anni dal IKK-1 nl 18fl8 il rrtccolto v("nne cnlcllifltr> nrl nwR•• 1\i ottobr" ,, eli no,•c-mhrc·, COij\ j)(•r nY•'r•· il con~umo ~i i· e.1lco-- lfltO l'imporlllZiont• (' l'l'll()f)rtazion,. rli vlnn ,·rrilic111<··i nei dOOici ull"•i dopo il rll.cc.olto, ciot· •lui 1° diet•mbrc di d eun Mnno al
:m
no•••mbr.•df'll'nnno IIUCI.W~~i•·o.
Il Giglioli o~M·rvn eh•• il conaumo •lato rli litri !ll t)(•r 1\l,il!llltl"
;, un po' CAAf:P rrmuo: infnui ~. Mondini, ~tudi11ndo il con~umo dt•l ,·i no in :lt7 comuni chiusi troi'Ò un11 1Jlf'·di11 di litri 8.J.
Il Ciiglioli in bmw 1\ lUI' :oJK!Cinli o~~er,·nzioni crt•dt· cht> il <'OIIIiomo
~tnnuo per abitunw 11i11 di litri l'lO l,: r,~::li dr\ inoh...-• In l'f·;.'U•·ul•' tll- bclln :.ul tlOn~umQ del ,·ino neUf" vttric nllziuni , "1 :
(l) Dfll Oolftlli11o di Vgi~lluiollt t ~lllli•tir,. dllfil"t!l' fflllfJMf'fllfl ,\uno X\'11-G('nnlliO-~···h!tn~lo-)l"rao Il~.
, XL~ - 1111F.!.
1:?) L" popol11tdon•· ~~·r ,:Il 11.nul !HIIO. !OCU '" HlUI.;, 111 llo·lo(n•·nl~.t:
1!-;ff.j :t.?.!l)(l~l)Q (et~lmlatll al l 1u~II01
H/00 !I:WHLliOIJ l • • l
11,11)() :t~.li.}.2.):1 (Ot·n~hneuto li-Hl ft•bhr.lo WOJ) Dal ••nlnme: St11li•fir11 dfllt ,., •• , di Jlorlf prr 11111110 IMJI. llnmf\, lll(.(l, LX.
UJOp. di.JWI". 2.":.0.
{:l) t<11-J)Il,1:.:?61.
Il
l'on•IIUHO JndhhJu11h• IUIDUO df\J \'iliO nf!JJII \ftrill llftlliOnJ.
~I'A)::UII llro,o
~·rancia 112,a
Purtuj::lll\1"1 ~lfl,IJ
nnllo. 91.0
!hi·u,:rR liO,'i'
,\uuria·Un~elwrill 11,2
Gt•nnlluia. [I,:J
llt•l,ll'it• 3,tl
Hu•Jia. a,a
Gran l!rf'lllljnlll :!,:1
Ohlud• :!,0
()animarci l,ti
St~~otl Unitid't\murica 1,2:·
Non'f'IC'i• 1,2
s,'t'llia. (),•i
t'inlandia. O,ti
Conhiderando il cou~umo nwdiQ dlll \'ÌIIO in llu\iu, rii:lj.Cito alln altre MXioui, In no~trll plllria lignrR IM IJUMtll, Clln J~CI1 dilfcronzs daliR Jlriuua, Ma qu~to 11\10 t(lnMuno di ''ino 1\UIIlno ma~l'ior importanzn
1(1 noi stu•liamo il coneumo rlei prinuipnli centri.
Il Ùi(tlioli dà tOIIld oon umo unnuo in \'Ìno per abitante ndle prin·
cipali città iu,littoc i M>gul'llli ciRti il):
Homa. )Ji\11110 Torino Gl'no\'11 rireu:~e
~apoli l'alenno .
litri 220
• !!8
·l~.
~ 131
~ 162
• !:17
• il
Sccnu1lo il don. l-'ioroli della Lena (2J, In einft it11.linnn )liti col- pita dall'alcoolisnu> i· Venezia; h·i eiistono 1209 eilCrcizi pubblici, ciob l esercizio per 12-1 11hitnuti.
&•condo lo ,·n.rit• regioni, i dnti riportati dallo Zf.rboglio (:~) dalla Relaxionc del R/Uj(!ri, aono i IU!gttenti:
(l) Op. rii.JIAg, ~:!.
iil) Doli F'. 1-'JQRIULI ll&LLA LESA - Ptr 111111 /tgll t/)lf/ro fllfttHJfi~I/IO • Aleneo\".,neto, Yol. Il, t'..,lcolo fl • A11110 ilXVI.t)IIK· li, \'N1.,zra L(X):J.
131 .~. ZMiliiQQLitl. t.·ll/r()O/iult;, t;tudlo IIOdoi"~Ctco j.[lurldleo. Torino, t!IO"!, pag. 00.
"'
,,, .. ,, ..
~1rd••~1111 1'.11
L•~if'l. Hlfl
T"OC'I\1111. 1•i<
J'ii•IIUI!l\f' Ili!
Emili11 1• \IILI'rluo t m
\', ... ,.,. 1:!1
lllllia\luidiltnl\1• IIJ!i
Sirilia 100
QU<'DtÌ tinti liUJ CQII'iUIJlf) t\oo\ vinO flilli<J•Ifo\110 COIIU' jj f'OII~UIIIO
~ili nhiJil,.IIIUUl ,.Jr•\'111<1 iu pi!.ro•cchi•· rv•;.:ioni d' lt•tlia.
L'n dnto molt•1 piit impurt11111~ ;. <jU••IIfl ol•·l nunwru tlq~li '!f~·r.·i:i JIUUblici liN'Oildo l<' ''llrif• r•·,~:i<~ni twl ~~~4 1 :
!\umcro degli ~:~uoh:l l'uhhllol In llall11, , ... P"" ... -~
J'ÌI'LIIIlllll'
, .
l.i~o-uria
'"
l.<~uob.trdin.
..
~,\'('nl'tO. Iii
t:milia. !·3
To~rana G~+
}lardo t aa
Umbria li~·
!.Atio.
..
AbruxJ:i
"'
l'uglie..
"
BMilicAtn. 11
Cloolabril" 53
Sicilia M
RardCJ..'l.lll.
Il numero do:.,Ji t•.,ereizi pubblici i· in continuo &UIIlc>nto. C011l n"\
çircondnrio di
uicllll
mentre !!li ~·tll'rcizi ~r lo !<llll'rtin J•·ll·· ~vand••nlcoolichc l'fRIIO m•l 186-' in nuuwro di t%: nelll!li~ 1'1'1'.110 1ni )o~;
~ ~i eomidern poi che moltt• Jll'flloOI\e non frttjU<:ntauo J:h lllbt,rgha ~ le osteri•· come tul e~empio i v.·cchi. lt• donne t.-d 1 ffuJcJuUi. ~~ JIUu CAlcolar•' c.ho: o~rni \~~t·rci:io C t~qu<'nlntu dll :12 p<:J'Ione.
A :\lilnno, t>l'COIIII<l il pro(l"!~~ore E. l-'Mio •:!o, nt·l l~li'j h~~-'1''·ano J:l23 <'~t·rcizi pubhliei, ora in,•o.:cc er.i~>tono 2:!79 e~ertiXI m.•llm!eniO delln cittlt e 1607:1 <'~crcizi nei aobborghi 1:\).
~ 7.J:R80rU.I"· Id. J)ajl'. 31. • J&.~.s llocUAT. L"•lrNII~•r '" 11•1~. t'l'><
Tt-UCO"•, IRU(I, p:ag. 15. •
l2! 1-;, 1-'AJ:l(t, /,'drlllrlln::o, /f ~•r {ror111r, JIIIJ.:· ~
t3) JIUS llOCI\IIT. Op. t'Il. J)lla:. l.
Uraaio aliA t'•Jrto.i• doll'a , TOIIert., IMIIf'O&ario Cft(NJ do•l Muni·
cipi<l di To\rill•l, al1biAmo )MliUIO anro l MpObli lnten•unnti tinti •ul
t'Obttamo di au11t<tnt•• akncJ)iolu• a Torino.
()" 'Jil•·KtÌ tl11ti ai wtlr (Adhn••nlo como l'alro.>li•mo ~j,, nlolutKt.IU7.••
•viiUJ'Jillhl III'Ì j.."l'<tiHii l'l'litri intltulriAii ilAIIMIÌ1 " ~l"'l'inluwnlt• •o•tkn·
tri01111IÌ1 l' I'UIUQ IIÌII IU'I'I1Miillrin RofOitlll'u pronti rillll'lij JIN' jJI'tl\'l•llÌI'I' il mtt~~o:ion1 11\·ìlupp.\noi olo•ll'tlll'n<lliJmo, in modo ol" JH)It'r tlb· .. llll<'ht•
noi itnli~tni ••luo ltt nnKtrn JIKirin io urut (rn l11 1•il't -ohri1•.
fonrronw c:or•o~umu Ylno ed alrool noi Comune di Torino (lbiJ'·I!JO:I).
Dn •tUilnto t<Ì ~ dNtO " dni tinti dn noi hljJOMIÌ ~i compruml•o fn- ciluu•nt~· ch" JX'r fr.trmt~r~~i 111111 ,•hinrn id<"tt •lf'll' impurtnnza <1••11' nlt•oo·
li.nw in ltnli11 è nN:N,.nrio non l\Oittouto JW;•nclt•ro• i ''IIIOJ'Ì mctlii, mn con~ioh•rttrt• i ''nrii co•ntri indMtriAii t•d l:ll:(rieoli, l'ti inoltno non ~tu·
dillro omJo il COI\alllllO f!,•J1' RIC<)OI1 IUR Rnch(' fJUfii!O ol<•l \'iliO, C jll'r di piÌI eoniji•l<'rllt'C oncltc il J:'l'fU!o nlcoolico rl1•l ''ino.
\'vnn<" ulculr•l<l clw ridu~o:<•tulo il ''Ìno luwnto in ttlcool pro•tto1
~1i italiano ht•\'11 nnnunlm{llltl• li t l'i 10.:!2 ti i nl~:onl; co~\ noi non li·
~urinmo triù {'0111<" il JIOjtOio pila 110hrio, mn in\'C~;I.' eomo un p•lJWio
('/t<l incomineiA rul nlcooliZ7.!1J'Iooi.
1·: noi colldtulhuno, Nmc linitscc un Articolo pubbli~:uto nel lk1tr Srxù•lt dr•l 18 nO\'. lnfri:
• C'oml' i ''iJ.,:nllti rl'ltr•lin JU"t·.ronlnno or 'IUR oa· lll M·ri<· mnt.:chi1• di lìlo~~('rn clw imp<'n&it•riM:'ono ~rrl\'l·llll:'nll' i \'Ìticoltori, co~i l' lt~tlin oiTr<•
dl'llt~ mt!<'rJ.ir "lrooli1tith,. in ulcum• JllC pru\"Ìnci(' clttr ,Jo,·r<"lrhl'rO lllll):,l:iorm"rtl<' ollru•mnro Chi lru rt cuor;• il h.·nc,.~(·rt· tlt·lnmuro popolo.
l.'u><u altunll' dnl ,-in!l o'• gii1 1111" cl11• co~;tituiHcu un \<'l'O pt:ricnlo por il IIOetro Jl!lJWio, ll,t:J:rA\'tlllllo, p1•r i Htaoi ('fli'\tti,i mnli clw lo logorrmo, l11 JM•IIAJ."'''l1 l11 JlrniArin, il Jl<lUJ~•ri&mo, In t!PiimjUNtZn•.
'l'oriJw, Aprili>/!}()/.
A .. l~t,.nh• 111 lllllli'l.l lrul<lli11'1111<•
~~~ Kl IJllhntii\Otln rJ','(", jllll. R Co~~:ur•\11 d" )JnriJ\11