Testo latino con tra d u z io n e e prefazione di P. M. Milano, R. Q uintieri, 1834.
B i b l . N a z i o n a l e C e n t r a l e R o m a .
II." S E Z I O N E
Pubblicazioni varie.
1 — Nicolaus Saleruitanus. A ntidotarium .
Impressum Romae per M agistrum Johannem Scheurener de Bopardia, sub anno dom ini M CCCCLXX VI.
Nelle ultime ca rte vi si trovano alcune ricette m anoscritte. R. Bibl. U n i v e r s i t a r i a B o l o g n a .
Gilles De Corbeil. (Aegidius Corboliensis) T ractatus de
cognoscendis urinis et pulsu peritissimi m agistri Egidii cum expositione et com m en to m agistri Gentilis de Pulgineo sum m a cum diligentia pluribus in locis ca- stigatus a m agistro A v en an tio d e C am erino artium et m edicinae professore.
Venetiis, im pressus per B ernardinum Venetum, expensis d. Jeronym i D uranti, die 16 m ensis februarii, 1494
R. B ib l. N a z i o n a l e R o m a .
P latearius Johannes. Liber d e simplici m edicina, dictus C irca istans.
id. id. P ractica.
Exst. in P ractica Jo. Serapionis. Im pr. Venetijs m andato e t expensis nobilis v iri domini An- dree Toresani de Asula per B ernardinum Vercellensem, 1503.
4 — Gilles de Corbeil (Aegidius Corboliensis).
C arm in a d e urinarum j'udiciis... cum expositione et com m ento Mag. Gentilis d e Fulgineo, noviter casti- gatis et pluribus in locis em endatis p e r m agistrum A- venantium de C am erino artium et m edicinae profes- sorem .
Segue: LIBER DE PULSIBUS m etrice com positus, cum com m ent. eiusdem Gentilis.
L ugduni, per Franciscum F ra d in ., 1505, in 8 R. B i b l . C a s a n a t e n s e R o m a .
5 — Liber Pantegni Ysaac israelite filii a d o p tiv i Salom onis regis arab ie, quem CONSTANTINUS APHRICANUS m onachus Montis Cassinensis sibi vendicavit.
Segue :
Liber d e oblivione a C o stantino a fric a n o editus. E x st. in Opp. Isaac.
L ugduni, Johannis de P late a, 1515. R . B i b l . C a s a n a t e n s e ^ R o m a .
6 — Hippocratis C oi m edicorum om nium longe principis, o cto g in ta volum ina, quibus m axim a ex p arte, an n o ru m circiter d u o millia latina caruit lingua, G raeci v ero, A rabes et prisci nostri m edici, plurimis tam en utilibus praeterm issis, scripta sua illustrarunt, nunc tand em p er M. Fabium C alvum R havennatem virum u ndecunque doctissim um latinitate d o n a ta , Clementi VII Pont. Max. d ica ta a c nunc prim um in lucem aedita...
Rom ae, ex aedibus F rancisci M initii Calvi Novocomensis, 1525, in fol.
D ip lo n a di L aurea di F r. A nt. C a n d id o - 1665. presso Comm. F . B ilotti.
7 — PJatearius Ioliaimes Sa len ii tari us. P ractica brevis.
Id. Liber d e simplici m edicina, dictus C irca instans. Exst. in Practica Io. SER A PIO N IS.
Venetiis, m andato e t expensis heredum quondam nobilis viri d. Octaviani Scoti M odoetienis ac sociorum , MDXXX.
R . Bibl N a z i o n a l e R o m a .
8 — Scotus Michael. E xpositio brevis et quaestiones in sphera. Exst. Spfìerae tractatus, c. 180 seg.
Venetiis, 1531, in fol. R. Bibl. C a s a n a t e n s e R o m a .
9 — Copilo. Insignis m edici C o p h o nis tra c ta tu s d e arte me- dendi, omnibus m o rboru m curam auspicaturis, ap p rim e necessarius.
Haganoae, per V alentinum K obian, 1532 in 8°, 44 cc. n.n. R . Bibl. N a z i o n a l e R o m a .
10 — Gariopontus. De m orb o ru m causis, accidentibus et cura-
tionibus.
Basileae, H enricus P etru s, 1586. R . B ib l. U n i v e r s i t a r i a B o l o g n a .
11 — Constantlnus A fricanus. O p e ra conquisita undique m agno studio, jam prim um ty p is evulgata, p rae ter paucula quaedam ...
Basileae, apud H enricum P etru m , 1536, in fol. R. B i b l . C a s a n a t e n s e R o m a .
12 Rogerius chirurgus. De m odis m ittendi sanguinem et de
cuiusque utilitate.
ROLANDUS (Parmensis). Humani co rp o ris, interiorum et exteriorum , m orbis m edendi ratio m ethodica. CONSTANTINUS A FRICAN US. De um ana n atu ra, vel
de m em bris principalibus co rp o ris hum ani. Exst. cum Metfiodo medendi A lbucases.
B asileae, per H enricum P etru m , 1541, in fol R. B i b l . C a s a n a t e n s e R o m a .
13 — Grisignanus Paulus. Libellus d e pulsibus. Salerni, per Cilium A llifanum , 1543.
B i b l . P r o v i n c i a l e S a l e r n o .
14 — Grisignanus Paulus- In aphorism is H ippocratis expositio ad Illustrissimum F erdinandum Sanseverinum prim um S a- lernitanorum Principem et suum dom inum .
Exst. cum G R ISIG N A N O P., In prim a Fen primi C anonis A vicennae expositio a d L eonardum dignissi- mum Sancti Angeli Com item .
S alerni, per Franciscum de F ab ris O urinaldum de Marcila, 1544, in fol.
R . B i b l . N a z i o n a l e N a p o l i .
15 — T r o t u l a . De mulierum passionibus, ante, in et post partum . Exst. Inter M edicos A ntiquos om nes.
V enetiis, apud Aldi filios, 1547, in fol R . B i b l . C a s a n a t e n s e R o m a .
16 Nicolaus Praepositus. A ntidotarium parvum . Cum ex po -
sitionibus et glossis clarissimi Magistri PLATEARII. Exst. in operib u s Mesue
V enetiis, apud Ju n ta s, 1549, in fol. R. B i b l . C a s a n a t e n s e R o m a .
17 — Alcadinus — De balneis P uteolanis a d Henricum Im pera
torem.
Exst. inter scriptores d e Balneis. Venetiis, apud Ju a ta s , 1553, in fol. R. Bibl. C a s a n a t e n s e . R o m a .
18 — Agostino da Sessa. I ragionam enti di A. d a S. all' Ill.mo S. Principe di S alerno, so p ra la filosofia m orale di Aristotele, raccolti dal Rev. Mons. G aleazzo Florim on- tio, Vescovo d ’A quino, et n u ovam ente m and ati in luce d a G irolam o Ruscelli.
Venetia, per P linio P ie tra sa n ta , 1554. B i b l . P r o v i n c i a l e S a l e r n o .
19 — De Ruggiero G iovan V incenzo. Q uaesitum quam utilli- mum an m ater a d prolis generationem c o n cu rrat ac- tive, in quo G alenus et A ristoteles inter se am pie di- spuntant, ad h u c positio Sco. et D. T ho. in eo a d d u c itu r et im pugnatur...
Neapoli, excudebat R aym undus A m atus, 1558. B i b l P r o v i n c i a l e S a l e r n o .
20 — Donatus Antonius ab Altomari.
De m edendis n um ani co rp o ris malis, ars m edica, voli. 2. Lugduni, apud Joannem F rellonium , 1561
R . B i b l . C a s a n a t e n s e R o m a .
21 — Donatus Antonius ab Altomari.
De m edendis febribus, ars m edica.
V eneti s. ex officina Marci de M aria S alernitani, 1562. R. B i b l . C a s a n a t e n s e R o m a .
22 — Donatus Antonius ab Altomari.
O m n ia, q u ae hucusque in lucem p ro d ieru nt, o p e ra nunc prim um in unum collecta et a b ipso au cto re diligentissime recognita et au c ta .
Lugduni, apud G ulielmum R ovillium , 1B65, in fol. R. B i b l . C a s a n a t e n s e R o m a .
23 — Tiraqueau A.
De nobilitate et iure prim igeniorum ... L ugduni, apud G ulielm um Rovillium , 1573. R . B i b l . N a z i o n a l e N a p o l i .
2 4 — Scotus Michael. Phisionom ia m ulta continens c ap itu la, in quibus m em brorum signa continentur que ut varia et multiplicem hom inum n aturam et com plexionem d e - m ostrant.
S. 1. e t a. (sec. XVI)
R . B i b l . C a s a n a t e n s e R o m a .
25 — Rocco M. ("Francesco Partenio). A nticensura in litterarium duellum inter Salernitanos et N eapolitanos M edicos.
Neapoli, C. Cavallus, 1650. R. B i b l . N a z i o n a l e N a p o l i .
26 — Scotus Michael. De secretis n aturae.
Exst. cum suppositiis A lberto M agno De secretis mulierum.
Am stelodam i, apud H enricum e t Theod. Boom, 1669, in 8°. R . B i b l . C a s a n a t e n s e R o m a .
27 — Mazza A ntonio. Urbis S alernitanae historia et an tiq u ita te s in quibus origo, situs, ubertas, respublica, prim atus, nobilitas, principes, ecclesiae, episcopi, archiepiscopi, illustres cives, Studium , H ippocraticum Collegium , a c aliae res ad S alernitanam urbem sp ectantes diluci- d an tu r. Editio novissim a, sedulo recognita a c m agis co rrecta.
Lugduni B atavorum , suinptibus P etri V ander Aa, s. a. (1681). B i b l . P r o v i n c i a l e S a l e r n o .
28 — De Martino Pietro A ntonio. R esponsum Trutinae m edicae Musitani, in q u o tra c ta tu r d e om nibus m orbis hum ani co rp o ris, im pugnatur H arvejana sanguinis circulatio, et m ultae sententiae, c o n tra veterem , et com m unem d o c - trinam exortae refelluntur....
Neapoli, M. Aloys. M utius, 1699. R . B i b l . C a s a n a t e n s e R o m a .
29 — Freind Johannes. Historia M edicinae a G aleni tem p o re usque ad initium saeculi decim i sexti... anglice scrip ta a d R icardum M ead, latine co n v ersa a Joanne W igan.
Lugduni B atavorum , apud Jo h a n . A rn L angerak, 1734. R. B i b l . N a z i o n a l e N a p o l i .
50 — Mogaveri G iuseppe. R aggu ag lio into rn o alla origine, p re ro gativ e, e privilegi della celebre Scuola S alernitana, e suo Alm o C ollegio di Medici, et in to rn o a q u an to è o c c o rso per la o sservan za di tu tt’ i suoi privilegi.
Napoli, s. e , 1737.
31 — Quaglia G e ra rd o . De v en ae sectionis usu p rò m edicina facienda, dissertatio.
Napoli, a. e., 1744.
R. B i b l . N a z i o n a l e N a p o l i .
32 — Spreugel Curzio. Storia p ram m atica della M edicina, tra d . dal tedesco.
Venezia, Piootti, 1812. B i b l . P r o v i n c i a l e S a l e r n o .
33 — Wenrich Joannes G eorgius.
Rerum ab A rabib u s in Italia insulisque adiacentibus, Sicilia m axim e, Sardinia atq u e C orsica gestarum co m m entarli.
L i p s i a e , 1 8 4 5 .
R. B i b l . N a z i o n a l e N a p o l i .
34 — Santorelli Nicola. De Salernitani G ym nasii gloria in pri- stinum restituenda o ratiu n cula.
Salerno, tip. Migliaccio, 1848. B i b l . P r o v i n c i a l e A v e l l i n o .
35 — De Renzi S alvatore. C ollectio S alernitana ossia d o c u menti inediti e trattati di m edicina ap p a rten e n ti alla Scuola M edica Salernitana, raccolti ed illustrati d a G . E. T. HENSCHEL, C. DAREM BERG e S. DE R., prem essa la Storia della Scuola e pubblicati a cura di S. DE R. Voi. 5.
Napoli, Tip. del F ilia tre Sebezio, 1852*1859 B i b l . P r o v i n c i a l e A v e l l i n o .
36 — Augellnzzi G iuseppe. Intorno ad alcuni Maestri della Scuola Salernitana del XII e XIII secolo. Lettera al l’egregio u o m o Em m anuele R O C C O .
R. Bibl. N a z i o n a l e C e n t r a l e R o m a .
37 — De Re«2i Salv atore. Storia d o cu m en tata della Scuola
M edica di S alerno. 2* Ed.
Napoli, Stab. Tip. di G. N obile, 1857. B ib l. P r o v i n c i a l e A v e l l i n o .
38 — Dareiuberg Ch. La M èdecine. Histoire et doctrines. 2 ed. Paris, Didier, 1865.
R . Bibl. N a z i o n a l e N a p o l i .
39 — Steiuschueider M.
DO NN OLO . P harm ak o log isch e Fragm ente aus dem zehnten Jahrhundert, nebst Beitràgen zur Literatur d e r Salernitaner hau ptsachlich nach handschriftlichen hebraischen Q uellen...
Berlin, J . B enzian, 1868, R . B ib li o t e c a N a z i o n a l e N a p o l i .
40 — Filippone G iuseppe. S alern o e la M edicina. Salerno, tip . Migliaccio, 1870.
41 — De Renzi Errico. N ecrologia di S alvatore De Renzi pub b licata per cu ra del figlio Errico.
Genova, tip. del R. I. Sordo-Muti, 1872. B i b l . P r o v i n c i a l e A v e l l i n o .
42 — Bonchut E.
Histoire d e la m édecine et des d o ctrin es m edicales. P aris, G erm er-Balliére, 1878.
R. B i b l . N a z i o n a l e N a p o l i .
43 — Settem brini Luigi. Le ca rte della Scuola di S alerno e gli autografi di illustri n apo letani laureati nell’ U niver sità di Napoli.
In — N uova Antologia —, lu glio-sett. 1874, pp. 942-962.
44 — Haeser Heinrich.
Lehrbuch d e r G eschichte d e r Medicin und d e r epidem ischen.
Je n a , 1876.
R. B i b l . N a z i o n a l e N a p o l i .
45 — Sehipa M ichelangelo. A lfano I A rcivesco vo di S alerno. Studio S to rico-letterario .
Salerno, 1880.
B i b l . P r o v i n c i a l e S a l e r n o .
46 — Santorelli Nicola. De Schola Salernitana orationes. Neapoli, 1885.
B i b l . P r o v i n c i a l e A v e l l i n o .
47 — Del Gaizo M odestino. D ocum enti inediti della Scuola M edica Salernitana. M emoria letta nella R. A ccadem ia M edico-C hirurgica di N apoli il dì 31 luglio 1887.
Napoli, A. Tocco, 1888. B i b l . P r o v i n c i a l e A v e l l i n o .
48 — D el Gaizo M odestino. La S cuola M edica di Salerno stu d iata nella sto ria e nelle leggende. D iscorso letto al- l’A ccadem ia P o n tan ian a nella to rn a ta del 19 gennaio
1896.
49 — Giacosa Pietro. M agistri Salernitani non dum editi. C a talogo rag io n ato d ell’ Esposizione di Storia della Me dicina ap e rta in T orino nel 1898. Voi. I con atlante.
50 — Siragusa G. B. Liber a d ho n orem Augusti di Pietro d a d a Eboli seco n d o il C o d . 120 della Biblioteca C ivica di Berna, a cura di G . B . Siea«hsa. TW n m n
52 — Sinno Andrea.
Determ inazione della sede della Scuola m edica di Salerno.
Estr. dall 'Archivio storico salernitano, a. 1 (1921), pp. 29-61.
53 — Sinno Anbrea.
Vita scolastica dell’alm o Collegio salernitano. E str. dall’Archivio storico salernitano, a. I I (1922), pp. 38-74. Napoli, tip . della R . U n iv ersità, 1896.
Bibl. P r o v i n c i a l e A v e l l i n o . Torino, Bocca, 1901. Bibl. P r o v i n c i a l e S a l e r n o . vole illustrative. Roma, 1906. Bibl. P r o v i n c i a l e S a l e r n o . 51 — Sinno Andrea.
Diplomi di lau re a dell’alm o C ollegio salernitano. Estr. dall’^lrcTimo storico salern itan o, a. 1 (1921), pp. 211-261.
54 — Sinno A n d rea.
C ro n olo g ia dei Priori dell’ alm o C ollegio salerni ta n o (1473-1812).
E str. d a ll’Archivio storico salernitano, a I I (1922), pp. 274-307.
55 — Garufi C. A., N ecrologio e Liber C onfratrum di S. M atteo di Salerno, a cu ra di C. A. G.
Roma, tip. del Senato, 1922. B i b l . P r o v i n c i a l e S a l e r n o .
56 — Capparoni Pietro. " Magistri Salernitani no n d u m cogniti „. T erni, 1924.
B i b l . P r o v i n c i a l e S a l e r n o .
57 — Carbonelli (J. La C hirurgia di M. R o la n d o d a Parm a d e tto dei C apezzuti. R ipro du zione del C o d ice Latino N. 1382 della R. Biblioteca C asanatense di R om a. Vol g arizzam en to e note del Dott. G iovanni C arbonelli.
Rom a, Ia tit. Naz. Med. Farm acologico « Serono », 1927, in fol. R . B i b l i o t e c a C a s a n a t e n s e R o m a .
58 — Capparoni Pietro. Il “ De q u a ttu o r hum oribus co rp o ris hum ani „ di A lfano 1“ A rcivescovo di S alerno (Sec. XI). Trascrizione del C o d ice V allicelliano F. 86 (N. 10), ann o tazion i e com m ento, tav o le e rip rod uzio ne in fac simile del testo. Pref. di A rtu ro Castiglioni.
Roma, Is t. Naz. Med. F arm . « Serono », 1928. R . B i b l . N a z i o n a l e C e n t r a l e R o m a .
59 — Pace D om enico. La vita Universitaria ed O sp e d a lie ra a N apoli nel prim o O tto c e n to e V incenzo LANZA.
E str. dal N. 12,80 giugno 1931, del Rinnovam ento Medico.
Gazzetta internazionale di M edicina e C hirurgia, Foligno, G.
60 — Cantarella 11.
Una tradizione ip p o c ra tic a nella Scuola Salerni tana: il giu ram ento dei m edici.
In Archeion, a. XV (1933), pp. 306-320.
61 — Paladino G.
Controversie fra l’U niversità di C atan ia e la Scuola Medica di Salerno.
In — Archivio Storico p e r la p rovìn cia di Salerno - N. S. a. I I (1934) fase. I l i , luglio-settem bre, pp. 157-162.
62 - Pace Domenico. D om enico C O T U G N O . L’O sp ed ale de gl’ incurabili di N apoli nel 1824. La vita Universitaria ed O spedaliera a N apoli nel prim o otto cento (Vin cenzo Lanza).
Estr. dal Num . unico de « G l’ Incurabili • per il IV Con gresso Internazionale degli Ospedali e M ostra degli Ospedali I t a liani in Roma, m aggio 1936
Na poli, L . D i L a u r o , 1 9 3 5 .
63 — G ran ati Nicola. Spunti sulla S cuola M edica Salernitana sul tema - R iposo e L av o ro -. C onferenza al D o p o lavo ro del Pubblico Im piego, 28 O tto b re 1933.
Montecorvino R ovella, 1936.
64 — Capparoni Pietro. J1 “ T ractatus de pulsibus „ di A lfano f A rcivescovo di S alern o (Sec. XI). Trascrizione del C o d . 1024 della Bibl. Dell’A rsenale di Parigi. A nno tazioni e co m m en to con tav o le di riproduzione del testo. Pref. di D avide G io rd an o .
ÒOO
UNIVERSITÀ
S A L I
BIBLII