WINNINGTON-INGRAM 1963 = WINNINGTON INGRAM, R. P., Aristidis Quintiliani De
musica libri tres, Leipzig, 1963
- Aristotele
De anima, De sensu et sensibilibus
ROSS 1961 = ROSS, DAVID, Aristotle, De anima, Oxford, Clarendon Press, 1961
LAURENTI 1973 = LAURENTI, RENATO, Aristotele, Opere, vol. IV, Dell’anima, Piccoli
trattati di storia naturale, Bari, Laterza, 1973 Politica
LAURENTI 1993 = LAURENTI, RENATO, Aristotele, Politica, Bari, Laterza, 1993 - Pseudo-Aristotele
MARENGHI 1957 = MARENGHI, GERARDO, Aristotele, Problemi musicali, Firenze, Fussi, 1957
LOUIS 1993 = LOUIS, PIERRE, Aristote Problèmes, Paris, Les Belles Lettres, 1993 - Aristosseno
- Pitagorici
TIMPANARO CARDINI 1958-1964 = TIMPANARO CARDINI, MARIA, Pitagorici.
Testimonianze e frammenti, Firenze, La Nuova Italia, 1958-1964
- Platone
Cratilo
LUCCIARDI 1989 = LUCCIARDI, CATERINA, Platone, Cratilo, Milano, BUR, 1989
Fedone
LAMI 1996 = LAMI, A.-FABRINI, P., Platone, Fedone, Milano, BUR, 1996
Filebo
MIGLIORI 1995 = MIGLIORI, MAURIZIO, Platone, Filebo, Milano, Rusconi, 1995
Gorgia
ZANETTO 1994 = ZANETTO, GIUSEPPE, Platone, Gorgia, Milano, BUR, 1994
Lachete
CENTRONE 1997 = CENTRONE, BRUNO, Platone, Lachete, Milano BUR, 1997
Leggi
BURY 1967 = BURY, R. G., Plato’s Laws, Cambridge (Mass.), Harvard University Press, 1967
ZADRO 1983 = ZADRO, A., Platone, Opere complete, Roma-Bari, Laterza, 1983
Protagora
REALE 2001 = REALE, GIOVANNI, Platone, Protagora, Milano, Bompiani, 2001
Repubblica
SHOREY 1963 = SHOREY, Plato. The Republic, Cambridge (Mass.), Harvard University Press, 1963
SARTORI, F. –VEGETTI, M. –CENTRONE, B., Platone. Repubblica Bari, Laterza, 1997 (nuova ed. riv. 2001)
Sofista
DIÈS 1955 = DIÈS, AUGUSTE, Platon, Le Sophiste, Paris, Les Belles Lettres, 1955
Teeteto
VALGIMIGLI –IOPPOLO 1999 = VALGIMIGLI, M.-IOPPOLO, A. M., Platone, Teeteto, Bari, Laterza (I ed. 1931)
Timeo
TAYLOR 1928 = TAYLOR, A. E., A commentary on Plato’s Timaeus, Oxford, Clarendon Press 1928
CORNFORD 1937 = CORNFORD, FRANCIS MACDONALD, Plato’s Cosmology. The Timaeus of Plato translated with a Running Commentary, London, Routledge and Kegan Paul, 1937
BRISSON 1974 = BRISSON, LUC, Le même et l’autre dans la structure ontologique du
Timée de Platon. Un commentaire sistematique du Timée de Platon, Paris,
Klincksieck, 1974
BRISSON 1992 = BRISSON, LUC, Timée, Critias, Paris, Flammarion, 1992
FRONTEROTTA 2003 = FRONTEROTTA, FRANCESCO, Platone. Timeo, Milano, BUR, 2003
- Plutarco
FERRARI-BALDI 2002 = FERRARI, F.-BALDI, L., Plutarco. La generazione dell’anima
nel Timeo, Napoli, M. D’Auria, 2002
- Pseudo-Plutarco
BALLERIO 2000 = BALLERIO, RAFFAELLA, Plutarco. La musica, Milano, BUR, 2000 (I ed. 1991)
- Porfirio
DÜRING 1932 = INGEMAR, DÜRING, Porphyrios Kommentar zur Harmonielehre des
Ptolemaios, Göteborg, 1932
- Teone di Smirne
HILLER 1878 = HILLER, EDUARD, Expositio rerum mathematicarum ad legendum
Platonem utilium, Leipzig, Teubner, 1878
- Tolomeo
DÜRING 1930 = INGEMAR, DÜRING, Die Harmonielehre des Klaudios Ptolemaios, Göteborg, 1930
- Euclide, Cleonide, Nicomaco, Bacchio, Gaudenzio
VON JAN 1895 = VON JAN, CARL, Musici scriptores Graeci, Leipzig, 1895
- DIELS-KRANZ 1934 = H. DIELS-W. KRANZ, Die Fragmente der Vorsokratiker, Berlin, Weidmannsche, 1934
- DIELS 1958 = DIELS, HERMANN, Doxographi Graeci, Berlin, De Gruyter, 1958
- WEHRLI 1948 = WEHRLI, FRITZ, Die Schule des Aristoteles, Basel, Benno Schwabe 1948
II. STUDI
ANDERSON 1955 = ANDERSON, WARREN D., The Importance of Damonian Theory in
Plato’s Thought, “Transaction and Proceedings of American Philological Association”,
86, 1955, pp. 88-102
ANDERSON 1966 = ANDERSON, WARREN D., Ethos and Education in Greek Music.
The evidence of poetry and philosophy, Cambridge (Mass.), Harvard University Press,
ANDERSON 1994 = ANDERSON, WARREN D., Music and Musicians in Ancient Greece, Ithaca-London, Cornell University Press, 1994
AYACE 1999 = AYACE, LAURENT, Le fonds médical du Philèbe, in M. Dixsaut-
F.Teisserenc, La fêlure du plaisir. Etudes sur le Philèbe de Platon, Paris, Vrin, 1999 BARBERA 1981 = BARBERA, ANDRÉ, Republic 530c-531c: another look at Plato and the
Pythagoreans, “American Journal of Philology” 102, 1981, pp. 395-410
BARKER 1977 = BARKER, ANDREW, Music and Mathematics: Theophrastus against the
number theorist, “Proceedings of the Cambridge Philological Society” 23 (n.s.), 1977,
pp. 1-15
BARKER 1978 = BARKER, ANDREW, Suvmfwnoi ajriqmoiv: a note on Republic
531c 1-4, “Classical Philology” 73, 1078, pp. 337-342
BARKER 1978b = BARKER, ANDREW, OiJ kalouvmenoi aJrmonikoiv: the
Predecessors of Aristoxenus, “Proceedings of the Cambridge Philological Society” 24
(n.s.), 1978, pp. 5-21
BARKER 1981 = BARKER, ANDREW, Methods and aims in the euclidean Sectio Canonis, “Journal of Hellenic Studies” 101, 1981, pp. 1-16
BARKER 1984 = BARKER, ANDREW Greek Musical Writings, vol. I, Cambridge, Cambridge University Press, 1984
BARKER 1987 = BARKER, ANDREW, Text and Sense at Philebus 56a, “Classical Quarterly” 37, 1987, pp. 103-109
BARKER 1989 = BARKER, ANDREW, Greek Musical Writings, vol. II, Cambridge, Cambridge, University Press, 1989
BARKER 1989b = BARKER, ANDREW, Archita di Taranto e l’armonica pitagorica, in A. C. Cassio-D. Musti (a cura di), Tra Sicilia e Magna Grecia. Aspetti di interazione
culturale nel IV sec. a. C. (Atti del Convegno, Napoli 19-20 marzo 1987), Napoli,
Istituto Universitario Orientale, 1989
BARKER 1994 = BARKER, ANDREW, Ptolemy’s Pythagoreans, Archytas and Plato’s
conception of mathematics, “Phronesis” 39, 1994, pp. 113-135
BARKER 2000 = BARKER, ANDREW, Timaeus on Music and the Liver, in M. R. Wright, (a cura di), Reason and Necessity. Essays on Plato’s Timaeus, 2000, pp. 85-99 BARKER 2005 = BARKER, ANDREW, Psicomusicologia nella Grecia antica (a cura di
A. Meriani), Napoli, Guida, 2005
BÉLIS 1985 = BÉLIS, ANNIE, La théorie de l’âme chez Aristoxène de Tarente, “Revue de Philologie” 59, 1985, pp. 239-246
greco e latino, Pisa, Ets, 2003
BOYANCÉ 1936 = BOYANCÉ, PIERRE, Le culte des Muses chez les philosophes grecs
Etudes d’histoire et de psychologie religieuses, II ed., Paris, Editions E. de Boccard,
1972 (I ed. 1936)
BOYANCÉ 1946 = BOYANCÉ, PIERRE, Les Muses et l’harmonie des sphères, in Mélanges
dédiés à la mémoire de F. Grat, Paris, Mme Pecquer Grat, 1946, pp. 3-16
BOYANCÉ 1952 = BOYANCÉ, PIERRE, La religion astrale de Platon à Cicéron, “Revue des études grecques” 65, 1952, pp. 312-350
BOWEN 1982 = BOWEN, ALAN C., The foundation of early Pythagorean harmonic science:
Archytas fragment 1, “Ancient Philosophy” 2, 1982, pp. 79-104
BRISSON 1982 = BRISSON, LUC, Platon: les mots et les mythes, Paris, Maspero,1982 BRISSON 1997 = BRISSON, LUC, Plato’s theory of sense perception in the Timaeus. How it
works et what it means, in Cleary-Gurtler, Proceedings of the Boston Area Colloquium in Ancient Philosophy, vol. 13, Leiden, Brill, 1997, pp. 147-176
BURKERT 1972 = BURKERT, WALTER, Lore and Science in Ancient Pythagoreanism, Cambridge (Mass.), Harvard University Press, 1972
BURNYEAT 1976 = BURNYEAT, MILES F., Plato on the Grammar of Perceiving, “Classical Quarterly”, 26 (n.s.), 1976, pp. 29-51
CAMBIANO 1982 = CAMBIANO, GIUSEPPE, Patologia e metafora politica. Alcmeone,
Platone, Corpus Hippocraticum, “Elenchos” 1982, fasc. 2, pp. 219-236
CARCHIA 1999 = CARCHIA, GIANNI, L’estetica antica, Bari, Laterza, 1999
CHAIGNET 1966 = CHAIGNET, ANTELME EDOUARD, Histoire de la psychologie des
Grecs, Bruxelles, Culture et Civilisation, rist. anast. 1966 (I ed. 1887)
CHAILLEY 1956 = CHAILLEY, JACQUES, Le mythe des modes grecs, “Acta Musicologica” 28, fasc. 4, 1956, pp. 137-163
CIANCAGLINI 1998 = CIANCAGLINI, CLAUDIA A., L’acustica in Archita, “Maia” 50, 1998, pp. 213-251
COLLINGWOOD 1925 = COLLINGWOOD, Plato’s Philosophy of Art, “Mind” 34, 1925, pp. 154-172
COMOTTI 1979 = COMOTTI, GIOVANNI, La musica nella cultura greca e romana, Torino, E.d.t., 1979
COOPER 1970 = COOPER, J., Plato on sense-perception and knowledge (Theaetetus 184
186), “Phronesis” 15, 1970, pp. 123-146
Philosophical Quarterly” 14, fasc. 2, 1977, pp. 151-157
DI BENEDETTO 1966 = DI BENEDETTO, VINCENZ0, Tendenza e probabilità nell’antica
medicina greca, “Critica Storica” 5, 1966, pp. 315-368
DI BENEDETTO 1986 = DI BENEDETTO, VINCENZO, “Eros/conoscenza in Platone”, in V. Di Benedetto-F. Ferrari (a cura di), Platone, Simposio, Milano, BUR., 1986 DIÈS 1926 = DIÈS, AUGUSTE, Autour de Platon. Essai de critique et d’histoire, Paris, Les
Belles Lettres 1972 (I ed. 1926)
DI FRANCESCO 1996 = DI FRANCESCO, MICHELE Introduzione alla filosofia della
mente, Roma, Carocci, 1996
DODDS 1945 = DODDS, ERIC R., Plato and the Irrational, “Journal of Hellenic Studies” 45, 1945, pp. 18-25
DORTER 1978 = DORTER, KENNETH, Plato and music: sensuousness and spirituality, “Music and Man” 2, 1978, pp. 205-221
EDELSTEIN 1949 = EDELSTEIN, LUDWIG, The Function of the Myth in Plato’s
Philosophy, “Journal of the history of ideas” 10, 1949, pp. 463-481
ELSE 1958 = ELSE, GERALD F., Imitation in the Fifth Century, “Classical Philology” 53, 1958, pp. 73-90
FORD 2004 = FORD, ANDREW, Catharsis: The Power of Music in Aristotle’s Politics, in P. Murray-P.Wilson, Music and the Muses. The Culture of ‘Mousike’ in the Classical
Athenian City, Oxford, Oxford University Press, 2004, pp. 309-336
FRANCO REPELLINI 1989 = FRANCO REPELLINI, FERRUCCIO, Platone e la salvezza
dei fenomeni, “Rivista di storia della filosofia” 44, 1989, pp. 419-442
FRANK 1923 = FRANK, ERICH, Plato und die Sogenannten der Pythagoreer, Tübingen, Max Niemeyer Verlag, , 1923
FREDE 1987 = FREDE, MICHAEL, Essays in Ancient Philosophy, Oxford, Clarendon Press, 1987
FREDE 1989 = FREDE, DOROTHEA, The Soul’s Silent Dialogue: A Non-Aporetic Reading
of the Theaetetus, “Proceedings of the Cambridge Philological Society” 215 (35 n.s.),
1989, pp. 20-49
FREDE 1996 = FREDE, DOROTHEA, The Philosophical Economy of Plato’s Psychology:
Rationality and Common Concepts in the Timaeus, in M. Frede-G. Striker (a
cura di), Rationality in Greek Thought, Oxford, Oxford University Press, 1996, pp. 29- 58
GALILEI 1623 = GALILEI, GALILEO, Il Saggiatore in F. Brunetti (a cura di), Galilei,
GELLRICH 1994 = GELLRICH, MICHELLE, Socratic magic: enchantment, irony, and
persuasion in Plato’s dialogues, “Classical World” 87, 1994, pp. 275-307
GILL 1985 = GILL, CHRISTOPHER, Plato and the Education of Character, “Archiv für Geschichte der Philosophie” 67, 1985, pp. 1-26
GOSTOLI 1995 = GOSTOLI, ANTONIETTA, L’armonia frigia nei progetti politico
pedagogici di Platone e Aristotele, in B. Gentili-F. Perusino, Mousiké. Metrica, ritmica e musica greca in memoria di G. Comotti, Pisa-Roma, 1995
GROUT 1960 = GROUT, DONALD J., Storia della musica in occidente, ed. it., Milano, Feltrinelli, 1998
GUIDELLI 1999 = GUIDELLI, CHIARA, Dall’ordine alla vita – Mutamenti del bello nel
platonismo antico, Bologna, CLUEB, 1999
GUTHRIE 1955 = GUTHRIE, WILLIAM K. C., Plato’s Views on the Nature
of the Soul, in Recherche sur la tradition platonicienne, Entretiens, vol. III, Genève,
Vandœuvres, 1955, pp. 3-22
HALL 1963 = HALL, R. W., Yuchv as Differentiated Unity in the Philosophy of Plato, “Phronesis” 8, 1963, pp. 63-82
HANSLICK, EDUARD = HANSLICK, EDUARD, Il bello musicale, Milano, Martello 1945 (ed. or.: Vom musikalisch-schönen, Leipzig, 1854)
HARAP 1938 = HARAP, LOUIS, Some Hellenic Ideas on Music and Character, “Musical Quarterly”, 24, 1938, pp. 153-168
HENDERSON 1942 = HENDERSON, M. I., The Growth of the Greek ARMONIAI, “Classical Quarterly” 36, 1942, pp. 94-103
HUFFMAN 1985 = HUFFMAN, CARL A., The Authenticity of Archytas fr. 1, “Classical Quarterly” 35, 1985, pp. 344-348
HUFFMAN 2005 = HUFFMAN, CARL A. Archytas of Tarentum. Pythagorean, Philosopher
and Mathematician King, Cambridge, Cambridge University Press, 2005
JAEGER 1933 = JAEGER, WERNER Paideia – La formazione dell’uomo greco, (rist. anast.1990-1991), Firenze, La Nuova Italia
JOHANSEN 2000 = JOHANSEN, THOMAN, Body, Soul and Tripartition in Plato’s Timaeus, in Oxford Studies in Ancient Philosophy 19, 2000, pp. 87-111
KAYAS 1979 = KAYAS, GEORGES J., L’âme de l’univers et la musique dans le Timée de
Platon (34b et ss.), “Bulletin de l’Association Guillaume Budé”, 1979, pp. 287-329
KÖLLER 1954 = KÖLLER, HERMANN, Die Mimesis in der Antike, Berna, 1954 KRÜGER 1995 = KRÜGER, GERHARD Ragione e passione – L’essenza del pensiero
platonico, I ed. it., Milano, Vita e Pensiero
KUCHARSKI 1951 = KUCHARSKI, La musique et la conception du réel dans le ‘Philèbe’, “Revue philosophique de la France et de l’Étranger”, 76, pp. 39-60
LAKS 1983 = LAKS, ANDRÉ, Diogène d’Apollonie. La dernière cosmologie presocratique, Lille, Presses Universitaires de Lille, 1983
LAIN-ENTRALGO 1958 = LAIN-ENTRALGO, PEDRO, Die Platonische Rationalisierung
der Besprechung (ejpw/dhv) und die Erfindung der Psychotherapie durch das Wort,
“Hermes” 86, 1958, pp. 298-323
LASHEY 1923 = LASHEY, K. The Behaviouristic Interpretation of Consciousness, “Psychological Review” 30, 1923, pp. 237-273, 329-353
LASSERRE 1954 = LASSERRE, FRANÇOIS, L’éducation musicale dans la Grèce antique, in F. Lasserre (a cura di), Plutarque, De la musique, Olten-Lausanne, Urs Graf Verlag, 1954
LAURENT 2000 = LAURENT, JÉRÔME, L’éducation de l’enfance dans les Lois, “Revue Philosophique” 2000, pp. 41-56
LESZL 2004 = LESZL, WALTER, Plato’s attitude to poetry and the fine arts and the origins
of aesthetics, Études platoniciennes I, Paris, Les Belles Lettres, 2004, pp. 113-197
LINFORTH 1946 = LINFORTH, IVAN M., The corybantic rites in Plato, in University of
California Publications in Classical Philology XIII, 1946, 5, pp. 121-162
LINFORTH 1946 = LINFORTH, IVAN M., Telestic madness in Plato: Phaedrus 244d-e,
University of California Publications in Classical Philology XIII, 1946, 6, pp. 163-172
LIPPMAN 1963 = LIPPMAN, EDWARD A., The Sources and Development of the Ethical
View of Music in Ancient Greece, “Musical Quarterly” 49, 1963, pp. 188-209
LIPPMAN 1964 = LIPPMAN, EDWARD, Musical Thought in Ancient Greece, New York London, Columbia University Press
LLOYD 1993 = LLOYD, GEOFFREY E. R., Metodi e problemi della scienza greca, Roma- Bari, Laterza 1993 (ed. or.: Methods and Problems in Greek Science, Cambridge University Press, 1991)
LLOYD 2006 = LLOYD, GEOFFREY E. R., Diogenes of Apollonia. Master of Ducts, in M. M. Sassi (a cura di), La costruzione del discorso filosofico nell’età dei Presocratici (Atti del II Symposium Praesocraticum, Pisa, Scuola Normale Superiore, 16-18 settembre 2004), Pisa, Edizioni della Normale, 2006, pp. 237-257
LOVIBOND 1991 = LOVIBOND, SABINA, Plato’s theory of mind, in S. Everson (a cura di),
Companions to Ancient Thought, 2 Psychology, Cambridge, Cambridge University
Press, 1991, pp. 35-55
sonus, in R. W. Wallace-B. MacLachlan (a cura di), Harmonia mundi. Musica e
filosofia nell’antichità, Pisa-Roma, Biblioteca di Quaderni Urbinati di Cultura Classica
5
MANSFELD 2005 = MANSFELD, JAAP, “Illuminating what is thought”. A middle platonist Placitum on “voice” in context, “Mnemosyne” 58, fasc. 3, 2005, pp. 358-407
MÉNISSIER 1995 = MÉNISSIER, THIERRY, Platon et la maladie dans la Rèpublique, “Etudes philosophique” 1995, pp. 355-373
MERIANI 2003 = MERIANI, ANGELO, Sulla musica greca antica. Studi e ricerche, Napoli, Guida, 2003
MILLER 1997 = MILLER, DANA R., Commentary on Brisson, in Cleary-Gurtler,
Proceedings of the Boston Area Colloquium in Ancient Philosophy, vol. 13, Leiden,
Brill, 1997, pp. 177-185
MOLINE 1978 = MOLINE, JON, Plato on the Complexity of the Psyche, “Archiv für Geschichte der Philosophie” 60, 1978, 1-16
MORROW 1993 = MORROW, GLENN RAYMOND, Plato’s Cretan City, Princeton (New Jersey), Princeton University Press, 1993 (I ed. 1960)
MOUNTFORD 1923 = MOUNTFORD, J. F., The Musical Scales of Plato’s Republic, “Classical Quarterly” 17, 1923, pp.125-136
MOURELATOS 1980 = MOURELATOS, A. P. D., Plato’s “Real Astronomy”: Republic
527d-531d, in J. P. Anton (a cura di), Science and the Sciences in Plato, Buffalo, New
York, Eidos, 1980, pp. 33-73
MOURELATOS 1981 = MOURELATOS, A. P. D., Astronomy and kinematics in Plato’s
project of rationalist explanation, “Studies in the History and Philosophy of Science”
12, 1981, pp. 1-32
MOUTSOPOULOS 1959 = MOUTSOPOULOS, EVANGHELOS, La musique dans l’œuvre
de Platon, Paris, Presses Universitaires de France, 1959
MOUTSOPOULOS 1992 = MOUTSOPOULOS, EVANGHELOS, Prevenir ou guerir?
Musique et états orgiastiques chez Platon, “Kernos” 5, 1992, p. 141-151
MUELLER 1980 = MUELLER, IAN, Ascending to Problems : Astronomy and Harmonics in Republic VII, in J. P. Anton (a cura di), Science and the Sciences in Plato, New York, Eidos, 1980, pp. 103-121
NAPOLITANO VALDITARA 1994 = NAPOLITANO VALDITARA, LINDA M., Lo
sguardo nel buio, Metafore visive e forme greco antiche della razionalità, Bari,
Laterza, 1994
NEHAMAS 1999 = NEHAMAS, ALEXANDER Virtue of Authenticity. Essays on Plato and
O’ BRIEN 1984 = O’ BRIEN, DENIS, Theories of Weight in the Ancient World, Vol. II.
Plato, Weight and Sensation. The two Theories of the Timaeus, Paris, Les Belles
Lettres, 1984
ONIANS 1998 = ONIANS, R. B., Le origini del pensiero europeo intorno al corpo, la mente,
l’anima, il mondo, il tempo e il destino, Milano, Adelphi, 1998 (ed. or.: The Origins of European Thought about the Body, the Mind, the Soul, the World, Time and Fate,
Rosalind Onians 1951)
PAGLIARA 2000 = PAGLIARA, ALESSANDRO, Musica e politica nella speculazione
platonica: considerazioni intorno all’ethos del modo frigio (Resp. III 10, 399a-c), in
Cassio, A. C.-Musti, D.- Rossi, L. E. (a cura di), Synaulía-Cultura musicale in Grecia
e contatti mediterranei, Napoli, Istituto Universitario Orientale
PIGEAUD 1978 = PIGEAUD, JACKIE, Du rythme dans le corps. Quelques notes sur
l’interprétation du pouls pas le médecin Hérophile, Bulletin de l’Association G. Budé
3, 1978, pp. 258-267
PIGEAUD 1995 = PIGEAUD, JACKIE, La follia nell’antichità classica, Venezia, Marsilio, 1995 (ed. or. Folie et cure de la folie chez les médicins de l’antiquité gréco-romaine, Paris, Les Belles Lettres, 1987)
POWELS 1958 = POWELS HAROLD S., Mode and Raga, “Musical Quarterly” 44, 1958, pp. 448-460
PRETAGOSTINI 1998 = PRETAGOSTINI, ROBERTO, ‘Mousike’: poesia e ‘performance’, in S. Settis (a cura di), I Greci. Storia, cultura, arte e società, Torino, Einaudi, 1998 REINACH 1900 = REINACH, THEODORE, La musique des sphères, “Revue des études
grecques” 13, 1900, pp. 432-439
RESTANI, 1983 = RESTANI, DONATELLA, Il Chirone di Ferecrate e la ‘nuova’ musica
greca, “Rivista italiana di musicologia” 18, 1983, pp. 139-192
ROBIN 1973 = ROBIN, LEON, La teoria platonica dell’amore, (ed. it.), Milano, CELUC, 1973
ROBINS 1995 = ROBINS, IAN, Mathematics and the Conversion of the Mind. Republic VII,
522c 1-531e 3, “Ancient Philosophy” 15, 1995, pp. 359-391
ROCCONI 1998 = ROCCONI, ELEONORA, Harmoniai e teoria dei gene musicali nella
Grecia antica, “Seminari Romani di Cultura Greca” 1, 1998, pp. 345-363
ROCCONI 1999 = ROCCONI, ELEONORA, Terminologia dello ‘spazio sonoro’ negli Elementa Harmonica di Aristosseno di Taranto, “Quaderni Urbinati di Cultura Classica” 90, 1999, pp. 93-103
ROCCONI 2003 = ROCCONI, ELEONORA, Le parole della Muse. La formazione del lessico
ROCCONI 2004 = ROCCONI, ELEONORA, Mousikè téchne. La musica nel mondo greco, Milano, Università Cattolica, 2004
ROSSI 1988 = ROSSI, LUIGI ENRICO, La dottrina dell’éthos musicale e il simposio, in B. Gentili-R. Pretagostini (a cura di), La musica in Grecia, Roma-Bari, 1988
ROSSI 2000 = ROSSI, LUIGI ENRICO, Musica e psicologia nel mondo antico e nel mondo
moderno: la teoria antica dell’ethos musicale e la moderna teoria degli affetti, in A. C.
Cassio-D. Musti-L. E. Rossi (a cura di), Synaulía-Cultura musicale in Grecia e
contatti mediterranei, Napoli, Istituto Universitario Orientale, 2000
SASSI 1978 = SASSI, MARIA MICHELA, Le teorie della percezione in Democrito, Firenze, La Nuova Italia, 1978
SCHUHL 1934 = SCHUHL, PIERRE-MAXIME, La formation de la pensée grecque, Paris, Presses Universitaires de France, 1934
SCHUHL 1952 = SCHUHL, PIERRE-MAXIME, Platon et l’art de son temps (Art plastiques), Paris, Presses Universitaires de France, 1952
SCHUHL 1960 = SCHUHL, PIERRE-MAXIME, Platon et la musique de son temps, in
Etudes platoniciennes, Paris, Presses Universitaires de France, 1960
SEDLEY 1997 = SEDLEY, DAVID, Becoming like God in the Timaeus and Aristotle, in Calvo-Brisson (a cura di), Interpreting the Timaeus-Critias: Proceedings of the IV
Symposium Platonicum, 1997
SORABJI 2003 = SORABJI, RICHARD, The Mind-Body Relation in the Wake of Plato’ Timaeus, in G. J. Reydams-Schils (a cura di), Plato’ Timaeus ad a Cultural Icon, Notre Dame (Indiana), University of Notre Dame Press, 2003, pp. 152-162
STELLA 1998 = STELLA, MASSIMO, Prooimion e nomos, in M. Vegetti (a cura di),
Platone, La Repubblica, a Napoli, Bibliopolis, 1998
TARTAGLINI 2001 = TARTAGLINI, CLAUDIO, Ethos hekousion e paideia musicale nella Repubblica di Platone, “Seminari Romani di Cultura Greca” 4, 2001, pp. 289-311 TARTAGLINI 2003 = TARTAGLINI, CLAUDIO, Ethos del lamento e ethos simposiale nella
paideia musicale dei guardiani nella Repubblica di Platone, in Nicolai, Roberto (a cura
di), Rysmos. Studi di poesia, metrica e musica greca offerti dagli allievi a Luigi Enrico
Rossi per i suoi settant’anni, Roma, Quasar, 2003, pp. 319-345
TATARKIEWICZ 1979 = TATARKIEWICZ, W., Storia dell’estetica, Torino, Einaudi 1979 (ed. or.: History of Aesthetics, 1970)
TIBY 1949 = TIBY, OTTAVIO, Note musicologiche al Timeo di Platone, “Dioniso” 12, 1949, pp. 33-55
VEGETTI 1983 = VEGETTI, MARIO, Passioni e bagni caldi, in Tra Edipo e Euclide. Forme
VEGETTI 1985 = VEGETTI, MARIO, Anima e corpo, in M. Vegetti (a cura di), Il sapere
degli antichi, Torino, Boringhieri, 1985, pp. 201-228
VEGETTI 1989 = VEGETTI, MARIO, Etica degli antichi, Roma-Bari, Laterza, 1989 VON STADEN 1989 = VON STADEN, HEINRICH (a cura di), Herophilus, The Art of
Medicine in Early Alexandria, Cambridge, Cambridge University Press, 1989
VAN DER WAERDEN 1943 = VAN DER WAERDEN, B. L., Die Harmonielehre der
Phythagoreer, “Hermes” 68, 1943, pp. 163-199
WALLACE 1991 = WALLACE, ROBERT W., Musica e filosofia nell’antichità, in Wallace, R. W.-MacLachlan, B. (a cura di), Harmonia mundi - Musica e filosofia nell’antichità, Pisa-Roma, Biblioteca di Quaderni Urbinati di Cultura Classica 5, 1991
WALLACE 1995 = WALLACE, ROBERT W., Music Theorist in Fourth Century, in B. Gentili-F. Perusino, Mousiké. Metrica, ritmica e musica greca in memoria di G.
Comotti, Pisa-Roma, 1995
WALLACE 2004 = WALLACE, ROBERT W., Damon of Oa: A Music Theorist Ostracized?, in P. Murray-P.Wilson, Music and the Muses. The Culture of ‘Mousike’ in the
Classical Athenian City, Oxford, Oxford University Press, 2004, pp. 249-267
WERSINGER 1999 = WERSINGER, ANNE GABRIÈLE, La charis des Muses – Le plaisir
musical dans les dialogues de Platon, in La fêlure du plaisir -Etudes sur le Philèbe de Platon, a cura di Dixsaut, M.- Teisserenc, F., Paris, Vrin, 1999
WERSINGER 2001 = WERSINGER, ANNE GABRIÈLE, Platone et la dysharmonie, Paris, Vrin, 2001
WEST 1992 = WEST, MARTIN LITCHFIELD Ancient Greek Music, Oxford, Oxford University Press
WILSON 1999 = WILSON, PETER, The aulos in Athens, in Goldhill, Simon-Osborne, Robin (a cura di), Performance culture and Athenian democracy, Cambridge, Cambridge University Press, 1999, pp. 58-95
WINNINGTON-INGRAM 1936 = WINNINGTON-INGRAM R. P., Mode in Ancient Greek
Music, Cambridge, 1936
ZANONCELLI 1977 = ZANONCELLI, LUISA, La filosofia musicale di Aristide Quintiliano, “Quaderni Urbinati di Cultura Classica” 24, 1977, pp. 51-93
ZANONCELLI 1990 = ZANONCELLI, LUISA, La manualistica musicale greca, Milano, Guerini e Associati, 1990
ZEDDA 2000 = ZEDDA, SERGIO, How to build a world soul: a practical guide, in M. R. Wright, (a cura di), Reason and Necessity. Essays on Plato’s Timaeus, 2000, pp. 23- 41
Indice
Introduzione 1
I. Educazione musicale della sensibilità
I.1. La musica nella prima infanzia e l’educazione musicale 5 I.2. La teoria dell’ethos e la mimesi musicale 17
II. Educazione musicale della razionalità
Muoversi secondo musica: una terapia per l’anima
razionale 52
Studiare l’armonia oltre i suoni 92
IV. La musica nel corpo e nell’anima
IV.1. Fenomeni acustici e meccanismi percettivi 128 IV.2. La musicalità della struttura psichica 154