• Non ci sono risultati.

TE BOUTIQUE SITUAZION 1. Esercizi 1. Esercizi 2

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2022

Condividi "TE BOUTIQUE SITUAZION 1. Esercizi 1. Esercizi 2"

Copied!
8
0
0

Testo completo

(1)

4

VOCABUI

Situazion 1 alc, something altri, else avonde, enough bastâ, to be enough bessôl, by oneself çampe, la, left comodâsi, to go to coventâ, to need crût, raw (ham) cuet, boiled (ham) cussì, so

eto, l’, hectogram lat, il, milk lidric, il, chicory litri, il, litre madûr, ripe persut, il, ham piruç, il, pear podê, can

pomodoro, il, tomato riviodisi (a -), goodbye salam, il, salami servî, to help

servîsi, servirsi, to help oneself supermarcjât, il, supermarket zucar, il, sugar

Situazion 2 amì, l’, friend buste, la, envelope cjâr, expensive colôr, il, colour costâ, to cost dâ, to give diferent, different drete, la, right dut (in), all together gome, la, rubber indi, some, any (particle) maron, brown

matite, la, pencil model, il, model moderni, modern naturalmentri, of course

penarel, il, felt pen pene biro, la, ballpoint pen

pene stilografi che, la, fountain pen pene, la, pen

plasê, to like preferî, to prefer presit, il, price regâl, il, gift rie, la, line ros, red rose, rosa scansie, la, shelf scrivi, to write sfuei, il, sheet spindi, to spend vert, green volê, to want zâl, yellow

Estension 1

angurie, l’, water melon armelin, l’, apricot articjoc, l’, artichoke asêt, l’, vinegar banane, la, banana baracocul, il, nutpeach biscot, il, biscuit borse, la, bag cafè, il, coffee cjariese, la, cherry cjastine, la, chestnut cocin, il, marrow cocule, la, walnut cudumar, il, cucumber fîc, il, fi g

fonc, il, mushrrom formadi, il, cheese frambue, la, raspberry fraule, la, strawberry grissin, il, breadstick lat, il, milk

limon, il, lemon mandarin, il, tangerin mandule, la, almond margarine, la, margarine marmelade, la, marmalade, jam melanzane, la, eggplant

(2)

66

5

Comesse: Bundì. Puedio servîLe?

Gertrud: Bundì. In vetrine al è un maion. Puedio viodilu?

Comesse: Sì, prego. Cuâl?

Gertrud: Chel ros.

Comesse: Eco a Jê. Vuelie provâlu?

Gertrud: Sì, parcè che mi somee curt.

Comesse: Ce misure vuelie?

Gertrud: Un 42.

Comesse: E à bon voli jê. I sta di maravee!

Gertrud: Sì. Cjatie?

Comesse: O vin ancje un biel pâr di bregons. Ju cjol.

Gertrud: Sì, graziis.

Comesse: Ve. Viodie?

Gertrud: Puedio provâju? Mi somein piçui.

Comesse: Naturalmentri. … No, viodie, i colin ben.

Gertrud: Ce vegnino i bregons?

Comesse: 120 euros. Ma i fâs un bon presit.

Gertrud: Mi displâs. Masse cjârs. O cjol dome il maion.

Comesse: Cemût ch’e vûl. A son alore 90 euros.

Gertrud: Eco a Jê.

Esercizi 1

Rispuint a chestis domandis

1. Ce colôr aial il maion? ………...………...

2. Gertrud vuelie provâ il maion? ………...………

3. Ce fasie viodi la comesse a Gertrud? ………...……….

4. Comprie i bregons? ………...………...

5. Parcè no ju comprie? ………...………...

Esercizi 2

Torne a lei il dialic e cîr lis espressions che a corispuindin a chestis frasis inglesis:

1. Good morning. Can I help you? ………...………

2. What size? ...……….………

3. Would you like to try it on? ………...……….

4. It really fi ts you. ………...………....……...

5. Can I try them on? ………...………….

6. Yes, of course. ...………...……

7. How much do the trousers cost? ………...……….

8. I’m sorry. They are too expensive. …...………...……….

9. ll buy just the jumper. ………...

?

SITUAZION 1

TE BOUTIQUE

(3)

UNIT 9

TIMP DI NADÂL

(4)

210

15

IL PROVERBI

MÛT DI COMUNICÂ

How do you ... ?

ask and say where something is Dulà isal il me orsut?

O ai zuiât cun lui îr.

Dulà âstu lassât il gjornâl?

Al è su la poltrone tal tinel.

ask and say where something is No lu sai dulà ch’al è.

No, lu cjati

express a hypothesis, give as suggestion Al scuen sei ta la tô cjamare.

Al à di sei daûr de puarte.

Podaressial sei tal zardin?

Al podarès judâ un pôc so pari.

describe a room in a house Tal tinel o vin un biel sofà.

un tapêt persian ....

speak about the characteristics of a fl at Il nestri condomini al à 6 apartaments nol à l’assensôr.

Il nestri apartament nol à une terace.

al à ancje un studiut.

express a condition Se no à nuie in contrari, o larès a picjâ il cuadri.

Se o podès, o vignarès vulintîr cun te.

express a condition in the past Si coloravin i ûfs cu lis jerbis.

O lavin dispès a cjatâju.

Tal paîs dai vuarps beât chel ch’al à un voli.

(5)

16

LETURE 1

CJARGNE

La part di Nord Ovest dal Friûl che e cjape dentri une part di regjon ben caraterizade e je la Cjargne. A chel che si invie pes sôs va- ladis, la Cjargne i presente un panorame di tant atrat: aghis, lâcs e un vert che a smara- vein il visitadôr. Lis cjasis plenis di canelons, cui lôr puiûi e cui cuvierts di lastris di piere,

a pandin la leiende viere di cheste int. Il caratar e la lenghe istesse a son intune cul teritori a voltis di sorzints a voltis di crets. Lis monts a son lis reinis cu lis pichis maiestosis da lis Dolomitis furlanis.

JACOPO LINUSSIO (1691-1747)

Dopo di vê imparât l’art de tiessidure a Vilac, al implantà la sô prime fabricute a Mueç e po une grandonone a Tumieç. Al fo il prin industriâl furlan e, tal cjamp da lis tiessiduris, la sô fabriche e jere la plui impuartante e plui grande in Europe. In plui di dâ lavôr diret a trentemil personis, al de lavôr ancje a trê mil fameis, pal plui in Cjargne, che a podevin doprâ in cjase il lôr telâr. Al fo un periodi di benstâ par dute la Cjargne che al durà fi ntremai che e durà la fabriche Linussio, a dî fi ntremai ai prins agns dal Votcent.

DOMENI DI TUMIEÇ (DOMENICO MIONI, 1448-1507)

ZUANFRANCESC DI TUMIEÇ (GIANFRANCESCO DEL ZOTTO, 1450-1510)

Te storie artistiche dal Friûl a son dôs fi guris che a marchin l’art de fi n Cuatricent. Domeni, ancje come intaiadôr, e Zuanfrancesc a àn lassât ator pes glesiis dal Friûl i segns de lôr valentie sevi come pitôrs che come frescadôrs. La lôr art e cjape dentri sevi il gotic che il rinassi- mentâl. Il lôr stîl al jere cussì marcât tant che si riferivilu ae “scuele tumiecine”.

SOLARI

Il mistîr di orloiârs chei de famee Solari di Pesariis s’al passavin di pari in fi fi ntremai dal 1600. A lerin indenant a fâ orlois (par cjasis, stazions, cjampanîi, fabrichis) fi n tal 1948 cuant che a stramudarin a Udin. Chi si à dât dongje une struture plui moderne che e scomençà a vendi i siei prodots par dut il mont. La Solari e inventà, prime tal mont, l’orloi a scat di cifaris e po dopo i teleindicadôrs ch’a son doprâts in dutis lis stazions e tai aeropuarts.

(6)

333

Esercizi 6

Cumbine in maniere juste lis frasis chi sot .

1. Cemût isal il timp cumò ? a) Purtrop no ai l’impermeabil.

2. Alc che nol va? b) Sì, o ai tancj dolôrs.

3. Âstu fi ere? c) No, graziis. O soi alergjic al lat.

4. Dulà ti fasial mâl? d) A son lis cuatri e un cuart.

5. Al plôf ancjemo. e) Lis aspirinis a van tant ben.

6. Ce ore ise par plasê? f) Mi dûl il cjâf.

7. Ti fasial tant mâl? g) Sì, no stoi ben.

8. Vûstu une tace di lat? h) Sì, a lis 14.00.

9. Ricevial il dr. Berti vinars? i) Al plûf simpri tant.

10.Aial alc pal mâl di dincj? j) Sì, passe 39.

Esercizi 7

Cuale frase e corispuindie?

1. Express possibility. a) Il miedi al à dit che âs di stâ tal jet.

2. Ask for advice. b) Puedio lâ fûr?

3. Report another person’s advice. c) O volìn lâ a mangjâ la pize.

4. Ask for permission. d) Ce aio di fâ?

5. Express intention of doing something. e) Puedio viodi la cotule in vitrine?

6. Express necessity. f) Cumò o podìn visitâ il cjiscjel.

7. Ask for something politely. g) Ce vûstu fâ dopomisdì?

8. Express prohibition. h) O soi bon di fâ di mangjâ.

9. Express you can do something. i) Al è tart. O vin di lâ a cjase.

10. Ask someome what he wants to do. j) Chi no si po fumâ.

Esercizi 8

Met jù chest dialic.

Tu : You greet him.

Miedi : He replies to your greeting and asks how you feel.

Tu : Answer you’ve got a headache and a backache.

Miedi : He asks since when you’ve been having them.

Tu : Answer for three weeks.

Miedi : He asks if you’ve got a fever.

Tu : Say you haven’t.

Miedi : He asks if you’ve taken something.

Tu : You say you’ve taken an aspirin only, but it helped very little.

Miedi : He asks if you prefer tablets or drops.

Tu : You say you prefer tablets.

Miedi : He gives you two tablets of Ailxen for the backache. You must take Three tablets a day: one after breakfast, one after lunch and one after dinner.

UNIT 1 1

(7)

Esercizi 4

Met i verps sot vie tal imperfet.

1. Pieri al ………. (fevelâ) cul so compagn e al ………. la lezion (disturbâ). 2. Marte e ………. i compits (fâ), cuant ch’al è rivât so nono. 3. E ………. tante fumate (jessi) e nô no ………. la strade (viodi). 4. Il libri che tu ………. (cirî) lu à cjolt Francesc. 5.

Gno cusin al è tant simpatic: no lu ………. (cognossi). 6. In Istât lôr a ………. simpri a passâ lis vacancis cun nô (passâ). 7. Ane e ………. (savê) che Renoir al ……….

un pitôr innomenât (jessi). 8. Dal 1960 me barbe al ………. in Gjermanie (lavorâ). 9. Al

………. di partî a 6 (vê), ma la svearine no à sunât. 10. Se i students a ……….

cjapâ un biel vôt (volê), a ………. studiâ tant (scugnî). 11. Se tu ………. ben la do- mande (capî), tu ………. just (rispuindi). 12. Cuant che voaltris o ………. tal parc (cjaminâ), nô o ………. musiche li di Marc (scoltâ). 13. Cuant ch’al ………. a cjase di vore (tornâ), al ………. i siei amîs sul treno (incuintrâ). 14. Jo no ………. (savê) che Nunzio al à fat il militâr a Udin.

Esercizi 5

Met tal imperatîf negatîf.

1. Se tu âs sêt, ……… robe glaçade (bevi).

2. Cuant che tu sês in classe, ……… il telefonut (impiâ).

3. Se o vês frêt, ……… i barcons (vierzi).

4. Se la tô machine no va, ………le su la strade (lassâ).

5. Cuant che un al fevele, ……… (interompi).

6. Se tu sês alergjic al pes, ……… la orate (mangjâ).

7. Marc, se al plôf, ……… l’ombrene a cjase (dismenteâ).

8. Cuant o cjolês une cidele, ……… alcol (bevi).

9. Cuant che tu âs di lâ a vore, ……… tart (jevâ).

10. Se tu âs un sierament, ……… aiar. (cjapâ).

Esercizi 6

Met l’indefi nît just (alc, cualchidun, ducj, nissun …)

1. O ai ……… di brut di contâus. 2. Jerial ……… che tu cognossevis in discoteche?

3. ……… nol saveve chê rispueste. 4. ……… a san che Viene e je in Austrie. 5. Ta lis barachis dal marcjât a jerin ……… vistîts a bon presit. 6. No vin cjatât ……… ch’al podeve judânus. 7. ……… puedial dâ une man a puartâ chest pac? 8. Al è lât vie cence dî ………. 9. Isal ……… ch’o pues fâ par te? 10. In discoteche a jerin ………

musis che no mi plasevin. 11. ……… student al à savût rispuindi a la domande dal pro- fessôr. 12. Te librarie o ai cjatât ……… libri ch’al mi plaseve. 13. ……… frut al sa di judâ sô mari ta lis voris di cjase. 14. Marc al è un patît dal cine: i plâs ……… i fi lms.

Esercizi 7

Met il pronon relatîf.

1.Il fat, ………. a fevelin tal gjornâl, al è sucedût joibe. 2. Marie, ………. o voi spes a balâ cun jê, e sta a Tresesin. 3. La coriere, ………. o vginìn ogni dì a scuele, e je moderne. 4. Cindy, ………. i ai regalât un CD, e je stade contentone. 5. Gertrud, ………. lavore li dai Dri, e ven de Gjermanie.

6. Il fi lm, ………. ti fevelavi, lu dan domenie a Udin. 7. La none, ………. i ai comprât une cuvierte, e à fat 70 agns a Zenâr. 8. Sandri, ………. cun lui o zui di balon, chest an al à segnât 15 goi. 9.

L’atôr, ………. o vin sintût fevelâ par television, al è merecan. 10. Vêso provât il savon ………. àn fat publicitât?

UNIT 12

(8)

442

REGULAR VERBS - AFFIRMATIVE CONJUGATION

First conjugation: fevelâ

INDICATIVE

present imperfect simple past future

jo o feveli fevelavi fevelai fevelarai

tu tu fevelis fevelavis fevelaris fevelarâs

lui al fevele fevelave fevelà fevelarà

jê e fevele fevelave fevelà fevelarà

nô o fevelìn fevelavin fevelarin fevelarìn

vô o fevelais fevelavis fevelaris fevelarês

lôr a fevelin fevelavin fevelarin fevelaran

SUBJUNCTIVE CONDITIONAL

present imperfect present

jo o feveli fevelàs fevelaressin

tu tu fevelis fevelassis fevelaressis

lui al feveli fevelàs fevelarès

jê e feveli fevelàs fevelarès

nô o fevelìn fevelassin fevelaressino

vô o fevelais fevelassis fevelaressiso

lôr a fevelin fevelassin fevelaressino

IMPERATIVE PAST PARTICIPLE GERUND INFINITIVE

fevele fevelât fevelant fevelâ

fevelìn fevelait

Second conjugation: tasê

INDICATIVE

present imperfect simple past future

jo o tâs tasevi tasei tasarai

tu tu tasis tasevis taseris tasarâs

lui al tâs taseve tasè tasarà

jê e tâs taseve tasè tasarà

nô o tasìn tasevin taserin tasarìn

vô o tasês tasevis taseris tasarês

lôr a tasin tasevin taserin tasaran

SUBJUNCTIVE CONDITIONAL

present imperfect present

jo o tasi tasès tasarès

tu tu tasis tasessis tasaressis

lui al tasi tasès tasarès

jê e tasi tasès tasarès

nô o tasìn tasessin tasaressin

vô o tasês tasessis tasaressis

lôr a tasin tasessin tasaressin

IMPERATIVE PAST PARTICIPLE GERUND INFINITIVE

tâs tasût tasint tasê

tasìn tasêt

Riferimenti

Documenti correlati

[r]

[r]

[r]

21/5/19 La norma ∥. Norma indotta da un prodotto scalare. basi) ortogonali ed ortonormali. L’algoritmo di

Dividere le lettere dell’alfabeto stampatello maiuscolo in classi di omotopia e omeomorfismo.

hsales.xls (vendite mensili di nuove abitazioni per famiglia, in USA, dal 1973) airline.xls (numero passeggeri di aviolinee; vedere capitoli precedenti) elec2.xls

La quantità di acqua che può essere fornita dal fiume è illimitata e un impianto di depurazione può depurarla in modo che il livello di inquinamento sia inferiore a

[r]