• Non ci sono risultati.

Possono essere uniti a questo gruppo i nn 268, 271, 272, 286 (un frammento), 306.

228. 1353. Cm. 22x31; cc. 92 n.n. In copertina: m c c c l iii.

Alla I c.: (Una lunghissima invocazione a Dio, alla Madonna, ai santi, alla gloria di Genova, alla disfatta dei nemici). Cartularium balistrariorum comunis Ianue capto-

rum per dominos Andaro de Mari et Antonium de Podio, officiales constitutos per ma­ gnificum dominum dominum Iohannem de Valente, Dei gratia Ianuensem ducem et po­ puli defensorem, et officium guerre constitutum super guerra Venetorum et aliorum ini­ micorum dicti Comunis, quos inimicos Deus per Suam misericordiam destruat et con- fondat et eidem comuni Ianue prestare dignetur victoriam cum triumfo, amen. E t qui balistrarii capti sunt ad stipendium et soldum dicti Comunis et dominorum su- pradictorum, et etiam pro armata galearum filicis armate ipsius comunis Ianue, de qua est admiratus dominus Antonius de Grimaldis, et in quo cartulario scripta sunt nomina et pronomina omnium balistrariorum qui capti et soluti fuerunt per dictos dominos Andaro de Mari et Antonium de Podio, officiales constitutos ut supra. Et cum predictis dominis constitutus fuit Conradus de Fontanegio, notarius et cancel­ lerie scriba cum eis.

Non concerne 1’usuale materia di questo gruppo. E’ un libro di matricole. Inizia con una serie lunga e minuziosa di arruolati, contenente da un lato il nome, il mestiere, la residenza, i mallevadori, la paga concordata e, dall’altro, il pagamento del soldo. Seguono le matricole di balestrieri delle due Riviere, di altri balestrieri destinati alla difesa di Bonifacio e di Calvi e, infine, quelle degli uomini alle dipendenze di G u ­ glielmo de Monleono, conestabile di Calvi.

229.

1357. Cm. 2 2 x 31; cc. I-XXIIII (mancano molte cc. finali); copertina quasi completamente mancante sostituita da un foglio di carta.

A c. I: MCCCLvn, die x x ii februarii. Cartullarium ballistrariorum et unius bannerie t . . . ] 1 et sollutorum, videlicet ballistrarii per dominum Iohannem de Paverio et pavesar[ii per Nicolaum] Buchanigram, vicarium ultra Iuvum, qui ballistrarii ive­ runt ultra Iuvum, excepto una bandella ballistrariorum que ivit Saonam ad cu- st[ odiam ] palladi Saone, et predicta omnia facta fuerunt de mandato magnifici do­ mini domini [Sylmonis Buchanigre, Dei gratia ducis Ianuensis et populi defiensoris, et script ta] fuerunt per me Nicolaum de Costa notarium, deputatum ad hoc.

Populus. Nicolaus de Costa notarius predictus.

Non concerne l’usuale materia di questo gruppo. E’ simile al n. 228. G li uom ini sono ripartiti per bandelle, sotto il nome dei rispettivi conestabili.

230.

1357. Cm. 22 x 3 0 ; cc. I-LXXII; inserti alla c. III.

A c. I: * In nomine Domini, amen, m c c c l v ii, die ira novembris. Cartularium balistrariorum.

Non concerne l’usuale materia di questo gruppo. E’ simile al n. 228. Le matricole sono alternate con brevi registrazioni contabili.

231.

1360-1361. Cm. 22x 3 0 ; cc. 92 n.n.; inserti nel II e nel I I I fase. In copertina: m c c c l x.

Non concerne l ’usuale materia di questo gruppo. E’ simile al n. 228. La matricola è disposta, secondo l’ordine cronologico dell’arruolamento, dal novembre 1360 al gen­ naio 1361.

232. 1369. Cm. 22x31; cc. I-XXV, 15 n.n., poche altre n.n. bianche; inserti alla c. XII, tra le carte n.n. scritte.

In copertina, di mano moderna: Cartularium balistrariorum transmisorum ad impe­ rialem maiestatem. Massarii generales Paulus Iustinianus et Carolus Cattaneus. E ’ diviso in due parti. Nella prima è un mastro di entrate e uscite in partita doppia non sempre perfezionata, relativo all’assunzione e al pagamento di 200 balestrieri da mandare ad serenissimum principem dominum nostrum dominum imperatorem. Nella seconda parte contiene una matricola, sempre relativa ai balestrieri.

23$. 1378-1379. Cm. 20x29; cc. I-LXXX (da c. LV è bianco).

E ’ un mastro di entrate e uscite relativo a una spedizione militare nella Riviera di Ponente, a causa di moti suscitati dal vescovo di Albenga e dai marchesi Del Car­ retto. L impostazione contabile aspira ad essere in partita doppia, ma le partite non sono registrate in sezioni opposte.

234.

1368. Cm. 23x31; cc. I-LXXII; inserti alle cc. II, V, VI, XIII. A c. I: m c c c l x v iii, die x x octobris. Cartularium in quo continentur nomina et pre­ nomina balistariorum stipendiatorum per discretos viros dominos Cosmaelem Pilavi- cinum et Raffum Griffiotum, ad hoc deputatos pro ipsis mictendis ad imperialem ma­ iestatem et cetera.

E ’ simile al n. 232, del quale è l’equivalente per un periodo diverso.

235. 1380. Cm. 22x30; cc. VII-XXXVI (tutte bianche, con l’eccezione delle cc. XV v. e XVI r.

In copertina: m c c c l x x x. Petri de Levi et Benedicti de Grimaldis.

Le due carte scritte superstiti contengono una contabilità a sezioni affrontate, certa­ mente relativa a stipendiarii.

236.

1384. Cm. 30x41; cc. I-LXXX, altre n.n. bianche (con l’eccezione delle ultime 9 cc.).

A c. I: Cartularium racionis introytus et exitus solucionum stipendiariorum comunis Ianue, dominorum Petri de Persio, Nicolai Carene et Andrioli de Dominico, trium ex dominis xvcim Ancianis magnifici domini olim et nunc ducis Ianuensis et cetera, principiatum m c c c l x x x iiii, die vini madii, manu Egidii de Monterubeo notarii, tem­ pore ducatus quondam domini Leonardi de Montaldo, olim Ianuensis ducis et cetera, et finitum m c c c l x x x iiii, die xxva octubris, manu mei notarii infrascripti, tempore

ducatus domini Anthonioti Adurni, Dei gratia Ianuensis ducis et populi defensoris et cetera, et peracta eo modo, forma et stilo quibus principiata fuerant et cetera, se- quuta et terminata fuerunt et cetera, et hoc ex commissione et mandato prefati do­ mini Anthonioti Adurni, ducis predicti et cetera.

E’ un mastro di entrate e uscite in partita doppia per il pagamento di stipendiarii, particolarmente accurato ed eloquente nelle motivazioni delle spese.

237.

1386-1387. Cm. 29x 4 1 ; cc. I-CCC.

A c. I: m c c c l x x x v i, die xi ianuarii. Cartularium racionum introytus et exitus sti­

pendiariorum comunis Ianue, tempore ducatus magnifici domini domini Anthonioti Adurni, Dei gratia Ianuensis ducis et populi defensoris.

E’ simile al n. 236. Al termine comprende anche una matricola di armati. Tra le altre uscite vi sono quelle per garantire una guardia armata a Urbano V I, presente a Genova: il Comune assolda gli uomini e speciali tesorieri comunali maneggiano il denaro, che però è fornito dal papa.

238.

1387-1388. Cm. 29x41; cc. I-CLXXXXVI, CCLXXXXII-CCCXII.

A c. I: m c c c l x x x v ii, die x x v i m marcii. Cartularium racionum introytus et exitus stipendiariorum comunis Ianue, tempore ducatus magnifici domini A nthonioti Adurni, Dei gratia Ianuensis ducis et populi defensoris.

E’ simile al n. 236. Al termine comprende anche indicazioni di cauzioni.

239.

1394. Cm. 2 2 x 3 0 ; cc. I-XXXXVIII, LXXIII-LXXXXVI (da c. L X X III è bianco); inserti alla c. XVII.

A c. I: >ï< In Christi nomine, m c c c l x x x x iiii, die ultima maii. Cartularium sive ma­ nuale solucionis stipendiariorum Comunis facte et fiende per Symonem Cigallam et lane Tarigum, officialles ad hoc ellectos per magnificum dominum Nicolaum de Zoa- lio, Dei gratia Ianuensem ducem, et per eius venerabille consilium quindecim Ancia- norum, scriptum manu mei dicti lane, unius predictorum officialium.

E’ simile al n. 236.

240.

1397. Cm. 29x 4 1 ; cc. I-LXVI, altre n.n. bianche.

A c. I: m c c c l x x x x v ii. Cartularium solucionum factarum stipendiariis communis Ia­ nue tempore dominorum Antonii Maruffi et Marci de Vivaldis, officialium super ip­ sis stipendiariis, existente cum eis scriba notario infrascripto.

Populus. Antonius de Monleono notarius. E’ simile al n. 236.

241

.

1400-1401. Cm. 2 4 x 4 1 ; cc. I-CXXXXIIII.

A c. I: >î< m c c c c et m c c c c primo. Cartularium introytus et exitus solucionum fac­

tarum stipendiariis comunis Ianue per dominum Petrum de Franchis de Levanto et Augustinum Tortorinum de Franchis, officiales constitutos super ipsis, scriptum manu mei notarii infrascripti.

Populus. Andreas Dalfinus notarius. E’ simile al n. 236.

242.

1401. Cm. 2 2 x 3 1 ; cc, I-LXXII.

A c. I: >i< m c c c c primo, die v i i septembris. Cartularium solucionum factarum sti­

pendiariis communis Ianue per dominos Benedictum de Strata et Antonium Mazur- rum, duos ex dominis octo officialibus baylie, officiales super huiusmodi deputatos et scriptum manu mei notarii infrascripti.

Populus. Andreas Dalfinus notarius.

E ’ simile al n. 236. AI termine vi sono trascritte, in forma ceterata, copie degli atti notarili con cui alcuni custodi delle torri di Genova si impegnano, per sé e per i propri

uomini, a un servizio onesto e fedele.

243.

1401-1402. Cm. 2 9 x 4 1 ; cc. 1 n.n., I-CLXXXXI; inserti alla c. LXVIIII. Alla I c. n.n.: >i< m c c c c primo. Liber introytus et exitus nobilis et prudentum viro- rum dominorum Nicolai de Marco et Antonii Spinule quondam domini Ianoti, nuper electorum et deputatorum super solutionibus stipendiariorum comunis Ianue per illu­ strem, magnificum et excelsum dominum dominum Iohannem Le Meingre dictum Bouciquaut, locumtenentem regium citra montes et gubernatorem Ianuensem et ce­ tera, et eius consilium prudentum Ancianorum duodecim.

E’ simile al n. 236.

244.

1410. Cm. 2 8 x 4 1 ; cc. I-CXXXXII, altre n.n. bianche; inserto in fondo un fase, di 4 cc.

A c. I: >i< m c c c c x, die x i augusti. Cartularium introytus et exitus rationum et so­ lucionum certorum stipendiariorum comunis Ianue, tempore regiminis illustris do­ mini domini marchionis Montisferrati, capitanei Ianuensis et cetera, existentibus of­ ficialibus ad hec deputatis nobile et egregiis viris dominis Cosmaele de Mari et Cri­ stoforo Iudice et cum eis scriba me notario infrascripto.

Comune Ianue. Laurentius Stella notarius.

Alla I c. del fase, inserto: >i< m c c c c v ii i i, die primo decembris. Cartularium solu­ tionum factarum et fiendarum stipendiariis comunis Ianue, videlicet expense ordi­ narie, tempore regiminis illustris domini domini marchionis Montisferrati, capitanev Ianuensis et cetera, existentibus officialibus domino Iacobo Salvaygo et Francisco Chafeca et cum eis scriba me notario infrascripto.

Francisais de Canitia notarius.

E simile al n. 236. Il fascicolo inserto è un frammento di un mastro analogo.

245.

1412. Cm. 1 4 x 4 1 ; cc. I-V, altre n.n. bianche; inserti all’inizio.

In copertina: m c c c c x ii. Manualle in quo continetur certa peccunia data per me certis stipendiariis, de comissione illustris domini marchionis.

Laurentius Stella notarius.

Si direbbe impostato in forma di mastro in partita doppia: le scritture sono scarse.

246.

1413. Cm. 2 9 x 4 1 ; cc. I-XXXXVIII, LXXIII-LXXXXVII, CXX-CXXXXIIII; inserti alla c. X; copertina mancante.

A c. II: m c c c c x iii, die prima iunii. Cartularium introytus et exitus dominorum De- xerini de Pastino notarii et Braschi Imperialis, officialium ad solucionem stipendia­ riorum constitutorum, existente cum eis scriba notario infrascripto.

Populus. Antonius de Monleono notarius. E’ simile al n. 236.

247.

1414. Cm. 22 x 29; cc. I-LXXXXIII, 2 n.n. bianche; inserti alle cc. X VI, LXXVII.

In copertina: >ï< m c c c c x iiii. Georgii de Marinis et Luchini de [G uercio], officia­ lium super solucionibus castellanorum veterum comunis Ianue.

E’ un mastro di entrate e uscite in partita doppia concernente le pendenze arretrate del Comune con i castellani e con gli uomini dei castelli. Le scritture sono poco eloquenti nelle motivazioni.

248.

1415. Cm. 2 4 x 4 1 ; cc. I-LXXII, 1 fase. n.n. bianco.

A c. I:

4

« MCCCCXV, die * * * . Cartularium introytus et exitus stipendiariorum co­ munis Ianue, scriptum manu mei notarii infrascripti, existentibus massariis deputa­ tis super factis stipendiariorum egregiis viris domino Francisco Caffecha et Raffaele Spinulla.

Populus. Detegoarde de Lavania notarius. E’ simile al n. 236.

249. 1416. Cm. 25x40; cc. I-CCXXXX; copertina originale in pelle.

A c. II:

ψ

m c c c c x v i, die xi iullii. Cartularium introytus et exitus nobilis viri domini Thedisii de Auria, officialis super solucionibus stipendiariorum comunis Ianue, scrip­ tum manu notarii infrascripti.

Populus. Antonius de Monleono notarius. E’ simile al n. 236. Ha legami contabili con il n. 250.

250.

1417. Cm. 25x40; cc. I-CCLXXXVIII; copertina originale in pelle. In copertina: m c c c c x v ii.

E’ simile al η. 236. E ’ il mastro per il 1417 di Anthonius de Viviano, officialis super

solucionibus stipendiariorum per il 1417 ed il 1418. E’ legato, in successione crono­

logica, amministrativa e contabile, al n. 249.

251.

1486. Cm. 10x29; cc. 1-44, brandelli di altre 3 cc.; stato di conserva­ zione pessimo; le prime 5 cc. e le copertine sono lacerate.

Non concerne l ’usuale materia di questo gruppo. Per la gran parte è un libro di matricole. Queste sono alternate con le scritture di una contabilità, probabilmente riepilogativa dello stesso argomento, di entrate e usdte in partita doppia.

23.

S tip e n d ia r io r u m o fficiu m . E xpen sae R ip a r ia r u m .

252.

1405. Cm. 15 x 42; cc. I-XXXVI, altre n.n., tra cui 16 scritte e molte bianche; inserti alle cc. V IIII, XIV.

In copertina: m c c c c v. Manualle avariarum factarum per Ianus Marufum et me, quando fuimus capitanei in Riperia, spectantes Comunis, et certarum racionum stipendiariorum, de quibus omnibus fuimus de acordio et comune.

E ’ diviso in due parti. Nella prima è un mastro di entrate e uscite condotto con me­ todo misto per gli argomenti indicati. Nella seconda contiene una serie di rassegne effettuate a Chiavari.

253. 1526-1527. Cm. 10x31; cc. 70 n.n.; inserti nel I e nel III fase.; la I c. manca quasi interamente.

E ’ un promemoria redatto da Francesco Cazella, funzionario genovese in Corsica. Contiene note di natura prevalentemente contabile, tra cui le spese di alcuni viaggi effettuati tra la Corsica, la Sardegna e il continente.

24.

S tip e n d ia r io r u m so lu tion es.

I

libri stipendiariorum solutiones sono i registri di matricola degli

uomini assoldati. Si tratta delle matricole di cui già si è detto, accompa­