• Non ci sono risultati.

Disciplinare la società. Un esperimento di potere nei maggiori Comuni di Popolo tra Due e Trecento

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2021

Condividi "Disciplinare la società. Un esperimento di potere nei maggiori Comuni di Popolo tra Due e Trecento"

Copied!
31
0
0

Testo completo

(1)Alma Poloni Disciplinare la società. Un esperimento di potere nei maggiori Comuni di Popolo tra Due e Trecento [A stampa in «Scienza e politica», 37 (2007), pp. 33-62 © dell’autrice - Distribuito in formato digitale da “Reti Medievali”, www.retimedievali.it].

(2)    

(3)     

(4)  

(5).          

(6)  .   

(7) 1    

(8) .    

(9) 

(10)    

(11)     

(12)  

(13)       

(14)        

(15)  

(16) 

(17)   

(18)                

(19)   !    " 

(20)    

(21)  #

(22)  

(23)  

(24)    

(25)   " 

(26) 

(27)     

(28)    

(29)  

(30)     

(31) "  

(32)   

(33)    #  

(34) 

(35) 

(36)  

(37)   $  #

(38) 

(39)  #     

(40)    

(41) 

(42) # 

(43) 

(44)  # 

(45) #    

(46)  

(47) # "   % 

(48)     &  '     "

(49)  ()*++")*+++   , %  #  

(50) #

(51)  

(52)   "         

(53)  

(54)       "  

(55)     (-      

(56)   

(57) 

(58)   ,  $       

(59)  

(60) 

(61)  .

(62)   / 

(63) 

(64)    

(65)     #  

(66)   

(67)   #        

(68)    0      # 

(69)  

(70)    

(71)     "        

(72)  

(73)    

(74)   0 ! 1 +   -   

(75) !    $ 

(76)   

(77) #

(78)   2

(79)    ".   3

(80)      

(81)   

(82)  

(83)     

(84)  +  

(85)  4 " 

(86)  

(87) #$ 5  -

(88)  6  7

(89) #  8 

(90)  " 9  " 

(91)         8

(92)  

(93)  $   :+; < 3 "         

(94)  

(95)  +  

(96)     

(97)   (  )++" )+*,4     #  

(98)    

(99)  2    #  

(100)     9   

(101) 2   #   7

(102) #  8 

(103)  2    

(104)    . 

(105)    #     

(106)  . 

(107)     

(108)  

(109) # 

(110)     

(111)   2   

(112)  

(113)    

(114)      

(115)    

(116)       

(117) 

(118)  =<  >" (

(119) ,   

(120)   .

(121) =.  .   #    

(122)   

(123)  

(124) #

(125) 

(126)  

(127)   $ # 

(128) ?  

(129) " 

(130) 

(131)   @

(132) #  

(133)       " 

(134)  #   

(135)              

(136) "         

(137) 

(138)   #

(139) " 

(140)

(141)   

(142)  

(143)  #    

(144)    

(145)          

(146)    9 

(147)  A

(148)        

(149)       

(150)  

(151) 

(152)     

(153)     

(154)

(155)     

(156)   .   

(157)     "    

(158)    )+*        

(159) 

(160)     " 

(161)      

(162)                   %  

(163)          "       %

(164)  .

(165)    

(166)   +"  

(167) "

(168)  

(169)    >      #  " 

(170) 

(171)  

(172)   

(173) 

(174)  A

(175)    #  "  

(176) 

(177) 

(178)  

(179) 

(180)   

(181)  

(182)   ."     

(183)  .   

(184)   

(185)      "   

(186)   $  #    #

(187)   0

(188)  .  

(189) .     #  

(190)   

(191) 

(192)  # 

(193) 

(194) 

(195)

(196)  #     

(197)     $   

(198) 

(199)  /    .   

(200) 

(201)  

(202)     

(203)  " #  ! $$ 

(204)        

(205) 

(206)  

(207) 

(208) ".     !  . $ ##

(209) #  

(210)    "

(211)  . 

(212)   

(213)  #   

(214)       ". 

(215)  #

(216) 

(217)   . !   

(218) #

(219)  

(220)  " 

(221)      

(222)   

(223)  

(224)  

(225)  0  

(226)    

(227) 

(228)  

(229)       

(230) #   . 

(231)  " 

(232)            

(233) 

(234)   #   :

(235)  

(236) 

(237)   

(238) 

(239)   

(240)           "   # B 8-2C+   

(241)        

(242)  D 

(243)  >  "     

(244) 

(245) B 9E *E:BCFF+;+ !      

(246)  #     B :C22+  #  G 

(247)  >55

(248)   H   " #

(249)         $ (>=,  >5"=<5? " #  %

(250) 

(251)   

(252)   

(253) 

(254)   & ' (>=,  I"I? " #

(255)   

(256)    

(257)   '

(258)  

(259)      $   (>,  <"? (   . 

(260)      " # (>=,  55"<  

(261) 

(262)    /  

(263)  E -:F+8C;+ )

(264)    " # '  

(265)  * 

(266)  * 

(267)        

(268)  $  

(269) &2  # ' ))+*>  I=I" <<  E -:F+8C;+ +

(270)     " # 

(271)        . 

(272)      $ 

(273) & 

(274)  ' ))+*>>  5"==  

(275)  

(276)  

(277)   2 DC:FC-G+      

(278) 

(279)    

(280) '

(281)    

(282) 

(283)  ,    

(284)   )* 

(285) #

(286) 

(287) 

(288)  

(289)        I"   >>I    >>5  ="5> .

(290) I.     

(291)  

(292)  H 

(293) 

(294)   

(295) -. 

(296) #

(297)  

(298)  $# 

(299) 

(300)    

(301)  # " #

(302)  

(303)     B    

(304)     /  # 

(305)          H  

(306) #

(307)    

(308)  

(309)   

(310)   "  

(311)   

(312) 

(313) 

(314)   #

(315)  9 . "     # 

(316)    

(317) 

(318)  

(319)  /      "  

(320)   

(321)   .   

(322)  &   

(323)  ' F  " 

(324)  

(325)   #   / $  .

(326) 

(327)    # 7

(328)  "  

(329)    

(330)    

(331)    

(332)   "        

(333)     

(334) 

(335) 

(336) #

(337)  

(338)

(339) 

(340)     

(341)    

(342)    

(343)  #  "       

(344)   

(345) 

(346)   #     

(347) H

(348) 

(349)  #

(350) #

(351) 

(352) 0  .        

(353) 0  " .    

(354)  

(355)    

(356)    #

(357)   

(358)  . 

(359) 

(360)

(361) 

(362)      

(363)  #

(364)    # #

(365)      #  

(366)    

(367)    . 

(368)     

(369)    

(370)  

(371) . 

(372) 

(373) 

(374)  $$ 

(375)    

(376)  -     ". 

(377) 

(378) 

(379)   

(380)   

(381)    

(382)    " #

(383)   

(384) 

(385)     

(386)    

(387)  

(388) 

(389)     " 

(390)  

(391)     

(392)  

(393)    

(394)  

(395)  

(396)   

(397)  

(398)          

(399)  2      B #

(400)

(401) 9 *

(402)     "  9 

(403)  

(404)   

(405)         $"   # 

(406)      

(407)   / .      

(408)  #    

(409) .

(410)    

(411) 

(412)  

(413)      # 

(414) 

(415) 

(416)     "   

(417)  

(418)  " 

(419)  9 #  

(420)    B

(421)  8   #  / .     

(422)   

(423) $        

(424)  .  $ 

(425) 

(426) 

(427) !  /  

(428)  

(429) 

(430)      # 

(431) " 

(432)  ! $

(433)  

(434)     #      # #

(435) 

(436)  "  :   

(437)   

(438) 

(439)    .  #  

(440) "  

(441)   

(442)    

(443) #

(444)   #     @

(445) " #  

(446)  $   

(447)     

(448)  

(449)  .    "

(450) 

(451)    #   

(452)  

(453)    .  

(454)

(455) 

(456)     

(457)  

(458)  

(459)   

(460)  # 

(461)    "      @  

(462)    

(463)   

(464)   .  "    

(465)  

(466)    #  

(467)      8

(468) .         

(469)   / " 

(470) 

(471)

(472)         

(473)          H B 8-" 2C+   

(474)      5"5>  

(475)     ! 

(476) 

(477) 

(478)   .  B

(479)  8   " .

(480) <.     

(481)   

(482)        

(483)  "     7

(484)  #    #

(485) #  $ 

(486)        

(487)   #

(488)  

(489)    # = E ##

(490) 

(491)   

(492)      $ 

(493)    ".    #     

(494)  

(495)   .     " I 7

(496) 

(497)   

(498)  

(499)    #   

(500)     

(501)    # 

(502) " #  

(503) 

(504)  

(505)    $   

(506)   

(507)  

(508)  

(509)   

(510)  

(511) 

(512)   <   "   

(513)   

(514) 

(515)  

(516)  

(517)  #   

(518)

(519) 

(520) .  

(521)      

(522)     

(523) $

(524)    

(525) " #      

(526)  

(527)    5         D 

(528)     - B-79E;6+ !         

(529)   #  : >">< #  + !        

(530) 

(531)   

(532)   / .         

(533)       9". 

(534)  2

(535) 

(536) 

(537)  

(538)  #

(539)  

(540)   

(541)      

(542)  # ".  

(543) #

(544)    D 

(545)     #      $ "  E$

(546)     I>    J  B:7;9G-; -. "  #   //01/021   >> -

(547)  +++  I="I5 = + $      D 

(548) D 

(549)  (, 

(550) 

(551) #

(552)   

(553)   

(554)    

(555)  

(556)   

(557)     2

(558) B #

(559)

(560)

(561) G

(562) "  (- B-79E;6+ !   ,       $ (I<,   

(563) #

(564)    

(565)  

(566)        

(567)   

(568)     2

(569) "  2

(570)  +  

(571)   

(572)  K #

(573) #  $ 

(574)   

(575)    

(576) "    # #  

(577)  (  5, I +       $ 

(578)  

(579)     

(580)  

(581)     

(582)      $ 

(583)    

(584)   (- B-79E;6+ !   =, + $      $  E$

(585)    (I>, #" #

(586)   

(587)      $ E  

(588)  (J  B:7;9G-; -. "  #.   I<, < B        $ #

(589) #

(590)  

(591) #   # "         

(592)  # #

(593)  

(594)   

(595)   

(596)   - 

(597)  

(598)      

(599)  %    

(600)  %   .  9     ##

(601)  

(602)  

(603)     

(604)  # 

(605) #

(606)   

(607)    

(608)

(609)      (- B-79E;6+ !   <, -

(610)  $      D 

(611) ##

(612)  .      

(613)  

(614) 

(615)  

(616) 

(617)    

(618)  

(619)  

(620)        

(621) 

(622)  "     

(623) 

(624)  -

(625) 

(626) .  

(627)          (  ,     $  E$

(628)      ". # 

(629)   .  

(630)     

(631)  

(632)  

(633) $ (J  B:7;9" G-; -. "  #   II, 5 B   D 

(634) # #

(635)   

(636)  #   

(637)

(638)    

(639)  

(640)  

(641) "

(642)   #   C

(643) 2

(644)     

(645)  

(646)   (- B-79E;6+ !.   <, + $

(647)   $  # # 

(648) 

(649)

(650)   

(651)  

(652)  "     

(653)   9 

(654)  

(655)  #

(656)  

(657) .  

(658)   

(659)   "    

(660)  

(661)      

(662)  # #

(663)     

(664)    

(665)     

(666) 

(667)  $   (  <5"<?           $  >,    $ 

(668)  $ ! 

(669).

(670) 5.     

(671)    

(672) 

(673) 

(674)

(675) 

(676)    "    ##

(677) 

(678)             #      

(679) 

(680)   

(681)   -    "

(682) #

(683)          

(684)   

(685)      

(686)   #    

(687)  

(688) $  +    

(689)  # 

(690) 

(691)   

(692) #

(693)     

(694)     

(695)  

(696)      

(697) #

(698)    

(699) 

(700) $     . 

(701)   

(702)   #       

(703)    

(704)     "    

(705)  

(706)    

(707) $$   #

(708)    

(709)        

(710)  

(711)           

(712) 

(713)    .     

(714)     

(715) 

(716)  "  

(717) 

(718)       G      % 

(719) 

(720)  

(721)  

(722)   

(723)    &     '  &".    (

(724)  ,'  

(725)    #

(726)   

(727) 

(728)    % # #

(729) 

(730)   

(731)     

(732)     . !  

(733)   ## 

(734)  #      "   

(735)  B    

(736) #

(737) 

(738)            

(739) 

(740)  

(741) 

(742) 

(743)      ."   

(744)  

(745)  $ #   

(746)  

(747) 

(748)   .   

(749)    $   

(750)  .   

(751)  +       . 

(752) 

(753) 

(754)  #  K

(755) 

(756)  $  B      $ 

(757)      # " #

(758)    #  

(759)    

(760)   

(761)  ##

(762) .       

(763)     

(764) .  

(765)     

(766)  >  

(767)  

(768)      .   ".   

(769) #

(770) 

(771) 

(772) 

(773)  $  

(774)   

(775) 

(776)    

(777) 

(778)   $  F   ##

(779)  

(780) 

(781) "  # #

(782)   #

(783)  

(784)  

(785) 

(786)  

(787)   "    

(788)  

(789)  

(790)   .  

(791) .   #

(792)  

(793)  

(794)  

(795) 

(796)  

(797) 

(798) 

(799)   

(800)  $   

(801) #      #

(802)  #   #  "

(803)  

(804)     

(805)  +          

(806)   #     

(807)    # 

(808)  

(809)  " E  #    

(810)   ; FE:2F:- ( , -.    3 4

(811) . +

(812) 

(813)  

(814)  ! 5 

(815) 6 7 '

(816)  7 $       D 

(817) # # 

(818)  

(819)       &L$ # M  

(820)    '      $  

(821)       

(822)  #

(823)  & .   D L

(824) ' 

(825)   

(826)    "

(827)  (- B-79E;6+ !   I,    $ 

(828) #  &. $     $ $      

(829)    #. L $ # M  #   

(830)  

(831)    

(832)    

(833) 

(834) 

(835) N   #   

(836) ' (  5, > - B-79E;6+ !   ="I  5.

(837) . 

(838)    

(839)    9 

(840)  

(841)       # 

(842)  

(843) 

(844) 

(845) 

(846)  

(847) 

(848) 

(849)         

(850)   2 

(851) # !

(852)    

(853) 

(854)  0     #

(855) 

(856)  

(857)  

(858)        0  

(859)  

(860) 

(861) "    

(862) (

(863)       $ 

(864)   

(865)   # ".

(866) 

(867)  

(868) 

(869)    / 

(870)    ,  #

(871) 

(872)    " 

(873)  

(874)      #

(875)     

(876)  

(877)  

(878)

(879) " # $ 

(880) 

(881) 

(882) 

(883) 

(884) #  

(885)  

(886) .  

(887)   

(888)  

(889)  #   

(890) $    

(891)   ! 

(892).  

(893)         

(894)    # #   $   .

(895)  

(896)     .     

(897) #  

(898)  

(899) $       $ 

(900)    #    

(901) 

(902)   

(903)   #  (  .    

(904)     

(905)  

(906)         "

(907)   

(908)  

(909)  #      

(910)       "   

(911)     

(912) , -

(913)    

(914)  

(915) " 

(916)   .

(917)  

(918)  

(919)   

(920)  

(921) 

(922)    

(923)   

(924) 

(925)     

(926)  H

(927) 

(928)  #  

(929)        

(930)   . 

(931)    $    "   

(932) 

(933)    .    

(934)   

(935)       "     B       $ 

(936) #

(937)  . 

(938)   

(939)  H &  OPQ .

(940)   .

(941) 

(942)   $

(943) 

(944)  $ 

(945) $     

(946)   ' +    

(947) 

(948)   .  

(949)   

(950)  " ##  

(951)     

(952)     #

(953)      

(954)    

(955) .  #     

(956)   0

(957)      " # 

(958)  (- B-79E;6+ !   ="I, +  #

(959)  .

(960) $ .  

(961) "  

(962)  

(963) 

(964)      

(965) #   

(966)       .  #   

(967) 

(968)   

(969)     -

(970)   /   

(971)         D 

(972)   

(973)   / 

(974)   (, 

(975)  " $$ 

(976)   / #

(977)       

(978)     

(979)  +

(980)   $ # &.   .  $  

(981)  . 

(982) 

(983) #  .

(984)     #    "

(985)         $

(986) $ 

(987)  ' (  , + 

(988)  

(989)  "

(990)  

(991)   .   # ##  

(992)   

(993)  

(994)       -

(995) 

(996)    D 

(997)     

(998)  ##

(999) #

(1000)  

(1001)    

(1002)     

(1003) . #   

(1004) 

(1005)    

(1006) (  5,    ##

(1007)   B

(1008)  8  

(1009) 

(1010)    

(1011)       " 

(1012)   /  

(1013)    

(1014)     H &

(1015)  .   :#

(1016)

(1017) "          #

(1018) 

(1019)   

(1020)  

(1021) H 

(1022)   $ 

(1023) #  2

(1024) *   #           D 

(1025)   #   2$    #   :   9   E !

(1026)   . #  

(1027)   

(1028) 

(1029)   

(1030)  .

(1031)   

(1032)     

(1033)   

(1034)  

(1035)  % # 

(1036)  .   # 

(1037)       

(1038) %  

(1039) 

(1040)       

(1041) 

(1042)  

(1043)   

(1044) 

(1045) 

(1046)   H

(1047) 

(1048)   #

(1049)  .   

(1050)   #"

(1051) # 

(1052)   

(1053)           / 

(1054)    

(1055) 

(1056)      #

(1057) ' (B 8-2C+   

(1058)    5=,  /   #

(1059)    " # 

(1060)     

(1061)  

(1062)   

(1063) 

(1064)         .

(1065) >.   # . #    

(1066)

(1067) 

(1068) 

(1069) . 

(1070)        #  

(1071)     

(1072)   "     E   #  

(1073) #  

(1074)     "     

(1075)  $     #   

(1076)    . 

(1077)  

(1078)  . 

(1079)   #

(1080)  . 

(1081)   

(1082)   #

(1083) # %   

(1084)  # %  

(1085) "   /   

(1086)   

(1087)    

(1088)   $

(1089) 

(1090) "   .   

(1091)  

(1092)     

(1093)   # 

(1094) . 

(1095)         0 

(1096)    

(1097)    

(1098)     # 

(1099)     ##       

(1100)     

(1101) 

(1102)   $$     #  # 

(1103) #

(1104) 

(1105)   

(1106) "  

(1107)    

(1108)   

(1109)        

(1110) 

(1111) 

(1112)     0

(1113)  

(1114)  

(1115)   

(1116)   &". #

(1117) '     

(1118)    #  

(1119)    . #

(1120)  . 

(1121) 

(1122)     

(1123)  G .      #

(1124)    &   'R +    " 

(1125)     

(1126)  

(1127)    

(1128)  

(1129)    .  

(1130)     

(1131)    # $        " #   

(1132) 

(1133)           

(1134) .     

(1135)  +

(1136)     ## #  

(1137)    " 

Riferimenti

Documenti correlati

Marco Di Maggio, “Histoire croisée” e partiti comunisti occidentali: il caso di Pci e Pcf.

In this study we evaluate the performance and the safety of a NWs solution, with or without surfactant, to reduce symptoms and bacterial load.. Materials

Il trattamento, tuttavia, dipende dal quadro clinico piuttosto che da quello radiologico: dalla semplice osservazione nel tempo dei pazienti asintomatici, al trattamento con

In these review I explore the role of deiodinases in the modulation of TH signal in stem cells of different adult tissues, namely muscle and intestine, and how their actions control

In this work, we present the data collection and annotation protocols adopted for the ongoing creation of the reference material to be used in the Cultural Heritage Resources

Once the spins are coupled through the driving (see Fig. 1 ), they show synchronised period- doubling oscillations for a time which scales with the sys- tem size and tends to