Do c u m e n t i e St u d i p e h l a St o r i a d e i Co m m e r c i o e d e l Di r i t t o Co m m e r c i a l e It a l i a n o PUBBLICATI SOTTO LA DIREZIONE DI
F E D E R I C O P A T E T T A M A R I O C H I A U D A N O
A c c a d e m ic o d’It a l i a d e l l a R. U n i v e r s i t à d i G e n o v a
CDLL h
R. DEPUTAZIONE DI STORIA PATRIA PER LA LIGURIA
♦NOTAI LIGURI DEL SEC. XII
A
IV
OBERTO SCRIBA DE MERCATO
( 1186 )
A C U R A
DI
MARIO CHIAUDANO
G E N O V A
R. DEPUTAZIONE DI STORIA PATRIA PER LA LIGURIA
P A L A Z Z O ROSSO
1940-XVIII.
PROPRIETÀ LETTERARIA
PRINTED IN ITALY
I N T R O D U Z I O N E
X. — La presente edizione com pren de le im b re v ia tu re con te- nute nei fra m m e n ti del cartolare d e ll’anno 1186 dei notaio O berto de M ercato, che si conservano nel R . A r c h iv io di S ta to di G enova, un mezzo fo g lio nei Notai Ign o ti, Mazzo 1, doc. 2 e a ltri diciassette f o g li in te ri e u n mezzo fo g lio in seriti nel terzo quaderno del Re
gistro cosidetto del Lanfranco I, dal fo. 95 al fo. 129 (1). Questo quaderno è form a to dai fo. 81-143 ed è com posto di fo g li che de
riva n o da diversi cartolari del notaio O berto de M erca to, messi in sieme alla rinfusa, senza alcu n crite rio d ’ord in e, nè sistem atico, nè cro n o lo g ic o . In fa tti nel quaderno i fo. 81-87 // 137-143 c o n te n g o n o atti del 118U; i fo. 88-94 // 130-136 atti d e ll’a nn o 1190 (2); i fo. 95- 129 atti d e ll’anno 1186. Questi fo g li, che ora si p u b b lic a n o , f o r m ano p e rciò un quaderno a sè, che faceva parte del cartolare d elle im b revia tu re di O berto de M ercato d e ll’anno 1186 e che p r o b a b il
m ente ci è p erven u to nella sua co m p osizion e o rig in a ria , in q u a n to- che le u ltim e im b revia tu re sono della fin e di d icem b re del 1186, e g li u ltim i fo g li, dal 124 v. al 129 v. sono in b ia n co. Esso c h iu deva quasi certam ente il cartolare di O berto de M erca to d e ll’a nn o 1186 e ne costituiva così l ’u ltim o quaderno. L ’o rd in e dei f o g li dal- l'estern o a ll’in tern o è il seguente:
S on o in bianco i fo. dal 124 v. al 129. v.
2. —» L ’a ttribu zion e di questo quaderno ad O b erto de M erca to è fondata su elem en ti di carattere generale, tra tti dalla co m p a ra -
(1) Gfr. M. Moresco - G. P. Bo g n e t t i, P e r l ’edizione dei n o ta i l i g u r i del sec. X I I , in questa Collezione, pag. 69 e 104.
(2) Già edito in M. Ch ia u d a n o - R. Morozzo d e l l a ro c c a, O b e rto S c rib a de M e rc a to (1190), in questa Collezione, pag. 190 e seg., doc. 482 e seg.
D o p p io fo g lio F o g lio sem plice D o p p i fo g li
95 // 129 96
97-112 II 128-113
zion e della scrittu ra , dal fo rm u la rio , dal luogo ove il notaio redige le im b re v ia tu re , elem en ti che fu ro n o già posti in evidenza e tenuti in debito c o n to n e ll’attribuzione di questo e degli a ltri fram m enti dei R e g is tri del Lanfranco I, del Lanfranco I I I , e del Diversorum 102 (1). L ’u lte rio re esame del quaderno in dipendenza della pre
sente edizione, n on ha portato ad alcun nuovo dato di fatto che possa in m o d o specifico conferm are l ’attribuzione al notaio Oberto de M ercato. U n in d izio per le ra g ion i che già ho rilevalo per l ’iden
tifica zion e del fra m m e n to del cartolare del 1190 (2), potrebbe trarsi co n u n b u on fon d a m en to dal doc. 65 del 30 settembre 1186, che è u n a quitanza fatta da F ilip p o di Castello a Baldizzone Toparo del capitale, p ro b a b ilm e n te di una accomendacio o di una societas. In questa im b re v ia tu ra si richiam a l ’atto col quale F ilip p o di Castello aveva affidato il capitale : unde fuit caria facta per manum Oberti n otarii m ille sim o . c x x x x . , indicione .x n ., die .s i i. septembris. Pu r
tro p p o del cartolare di Oberto d ell'a n n o 1180 non restano che brevi fra m m e n ti del m arzo e d e ll’aprile (3) : è quind i im possibile riscon
trare il rife rim e n to . Ma p oich é m o llo spesso le quitanze liberatorie ven iva n o redatte dal notaio che aveva im breviato g li atti di ricon o
scim e n to di debito, e possibile che Oberto possa considerarsi l ’au
tore del doc. 65 e q u in d i del registro che lo contiene. A ltri rife ri
m e n ti ad O berto notaio si hanno nel doc. 19 del 23 settembre 1186;
nel doc. 151 del 18 ottobre 1186 e nel doc. 170 del 20 ottobre 1186, m a sono d ich ia ra zion i relative a societates ed accomendaliones, in cu i e g li fig u ra com e interessato, e, oltre questo, n u ll’altro è pos
sibile dedurne.
3. —- I l m etodo di pubblicazione è quello che si è adottato per l ’edizione di tu tti i notai genovesi del sec. X I I e i criteri sono quelli che io seguii nella pubblicazione del Giovanni Scriba. Anche il presente v o lu m e si pu bblica con il contributo della Sezione Ge
novese del d isciolto Rotary italiano, la quale su proposta del Pre
sidente sen. p ro f. Mattia Moresco, ha devoluto il suo patrim onio p e r la p u b b lica zion e dei notai genovesi del sec. X II. È m io dovere ricord a re la grande cortesia del com m . Perrone, Sopraintendente del R . A r c h iv io di Stato di Genova, che m i agevolò in tutti i modi la consultazione del m anoscritto.
(1) C fr. M. Moresco - G. P. Bo g n k t t i, op. cit., pag. 103 e seg.
(2) C fr. M. Ch ia u d a n o - R. Morozzo d ella Rocca, op. cit., pag. ix.
(3) C fr. M. Moresco - G. P. Bo g n k tt i, op. cit., pag- 104.
OBERTO SCRIBA DE MERCATO
( 1186 )
1. O berto Zeclieta contrae una accom endacio con B e llo b ru n o di Castello. 22 settembre 1186.
[N o ta i ig n o ti, Mazzo I , doc. 2 r .] (1).
Testes O glerius agoxinus, O glerius Aragnus. E go Obertus Çe- clieta accepi in acom endacione a te B ellob ru n o de Castello lb. dr.
ian. .c. quas porto Alexan driam causa m ercandi et inde si volu ero Setam et non mutato alio itin ere Ianuam debeo v en ire et capitale et lu cru m quod in ea fuerit in tua vel tui certi m isi potestate m ite- re et extracto capitali quartum lu cri habere debeo. Juro supra Dei eva n gelia predictam acom endacionem salvare, custodire, aum enta
re etc. lu cro et capitali (2) quod in ea fuerit in tua v el tui certi m isi potestate reducere, et asignare bona fide sine fraude et non ledere u llo m odo in toto isto v ia g io ultra s. .i i. Actum Ianue in Castello in d om o B ellibru n i (3), m illesim o .c l x x x v i. in d icio n e .ni., nono die
exeuntis septembris (4).
2. U go de A ffu re contrae una accom endacio co n la sorella Verde- lia. 22 settembre 1186.
Testes Fu lco Laçavaca, Musus eius filius et Bernardetus nepos R u
fi bancherii. E go U go de A ffure accepi in acom endacione a te Ver- delia sorore m ea lb. dr. ian. .xxvi. m inus s. .i h. quas porto A le xandriam causa m ercandi et quo m ich i videbitur. P roficu u m et capitale quod in ea fuerit in tua vel tui certi m isi potestate m itere p ro m ito et extracto capitali quartum lu cri habere debeo et ego Ver- delia casso omnes alias cartas quas super te U gon em habebam per societatem vel acom endacionem . Actum Ianue in dom o predicti l ’gon is eo die.
(1) Quasi t u t t i g l i atti sono cancellati con due sole linee trasversali e sepa
rati l ’u n l ’a lt ro da un a linea che tiene tu tta la larghezza della scrittura . Se la cancellatura è fatta con p iù o m e n o linee lo in d ic h e re m o in nota. Si sono coni rassegnati con asterisco g li atti n o n cancellati.
(2) Sic !
(3) Cancellato : eo die.
(4) Cancellato con tre linee trasversali.
O berto Scriba de M ercato. 1.
3. Pasquale B a ltig a to contra e una a c com a n d a cio c o n N ic o la B a rb a - varia. 22 settem bre 1186.
Testes Bonussegnor M orsaldus et U g o P o le x in u s . E g o P asca le Baltigatus accepi a te N ico la B arb a va ria lb. dr. ian . .l u i. et s. .xv.
quas porto A lex an d riam causa m e rc a n d i et in d e Ia n u a m d eb eo v e n ire vel m andare locate cum testibus lib i si m u ta v e ro [i t i n e r ] et extracto capitali lu cri qu artum habere debeo. H a n c a c o m e n d a cionem suscep(it) portare Pascale iusu et v e lie Id o n is de P a lio et O g le rii de P a llo suorum socio ru m p resen tiu m . A c tu m Ia n u e in d om o O g le rii P a lli eo die.
4. Berardo R id o si rico n o s ce d e b ito re verso A lb e r to d i P r im a v e r a di una som m a di una acoom an dacio. 23 settem bre 1186.
Testes In g o de G aliana, B on u ssegn or M orsaldus, N ic o la B a rb a
varia et W ilie lm u s Berardi. E go Berardus R iciu s c o n fìte o r m e de- bere tib i A lb erto de P rim o v e re lb. dr. ian. .vi. et su n t de u n a a c o m endacione quam m ic h i fec it o lim B a in aldu s P r im u s v e r fìliu s tuus que fuit de cap itali lb. .x x v i i. P red ictas lb. .vi. p r o m ito tib i v e l tuo certo m iso per m e v e l m eu m n u n c iu m s o lv e re u sq u e ad pasca p ro xim am resurrectionis, a lio q u in p en am d u p li tib i s tip u la n ti p r o m ito et in de om n ia m ea que m alu eris tib i p ig n o r i o b lig o . A c tu m Im u e in dom o B o n ifa cii de Volta, o cta v o die exeu n tis sep tem b ris (1).
5. A n seim o P o r c e llo contrae u n a a ccom en d acio c o n B a ia m e n te Barlaira. 23 settem bre 1186.
Testes Stephanus de V illan a , D o m in icu s m a g ister et In g o B ar
laira. E go Anselm us P orcellu s accep i in a c o m e n d a c io n e a te B a ia
m unte Barlaira lb. dr. ian. .xvi quas debeo p o rta re p er m a re crusa m ercandi quo m eliu s m ic h i v id e b itu r. P ro fic u u m e t cap itale quod in eis fuerit in tua v e l tui certi m is i potestate m ite re p ro m ito et extracto capitali lu cri quartum h abere debeo. A c tu m u b i supe
rio r, eo die.
6. B aiam onte B arlaira contrae u n a a ccom en d acio c o n A n s e im o P o rc e llo . 23 settembre 1186.
E go Baiamons Barlaira accepi in acom en d acion e a te A n s e im o P orcello lb. dr. ian. .xxxi. quas p orto u ltra m are causa m e rc a n d i et quo m elius m ic h i v id eb itu r ad b on u m aco m en d a cio n is. P r o ll-
(1) V a l l o è cancellalo con tre lince trasversali.
OBERTO SCRIBA DE MERCATO 3
cuum et capitale quod in ea fuerit in tua v el lui certi m is i potestate m itere p ro m ito et extracto capitali quartum lu cri habere debeo.
Actu m ubi superior eo die et iisdem testibus.
7. M a rtin o de Serra contrae una accom endacio co n G u g lie lm o Cas- sinese. 23 settembre 1186.
* Ego Martinus de Serra accepi in acom endacione a te W ilie lm o Cassinensi lb. dr. ian. .v i i. quas porto A lexan d riam causa m ercan di et quo inde videbitur. P roficu u m et capitale quod in ea fu erit in tua v e l tui certi m isi potestate m itere p rom ito. Hanc acom endacio
nem portat Martinus v e lie et iusu W u ilie lm i presentis. Actu m Ia
nue in foro Sanc-ti G eorgii eo die. Testes (1) Rubaldus P u n cii et An- selmus Buxonus.
8. . . . contrae una accom endacio co n B e llo b ru n o di Ca
stello. 23 settembre 1186.
[N o ta i Ig n o ti, Mazzo I , doc. 2 u .].
Testes [O g le riju s agoxinus et In g o de Calia [n a ] et Albertus P rim u m ver. E g o ... accepi in acom endacione a te B ellobru n o de Castello lb. dr. ian. .cecxx. quas porto ultra m a re causa m ercandi inde quo m elius m ic h i videbitu r od b on u m aco- m endacionis. P roficu u m et capitale quod Deus in ista acom enda
c ion e dederit in tua vel tu i certi m is i potestate m itere p ro m ito et extracto capitali lu cri quartum habere debeo. Habeo licen tiam m a n dandi Ianuam tibi de ista acom endacione locate cum testibus. De m eo porto lb. .l x x v. que debent esse m ee cum lucro et capitali que in eis fuerit et confiteor quod teneor salvare et custodire res predi- ctas et in tua v el tui certi m isi potestate reducere. M illesim o .c l x x x vi. in d icio n e .h i. octavo die exeuntis (2). Actum in d om o B on ifa cii de Volta.
9. G iov a n n i Balasterio Catalano contrae una societas con P eire G u g lie lm o . 23 settembre 1186.
Testes Bonus Iohannes de L o co li, W u ilie lm u s B ò n filii et Obertus Savonus. E go Iohannes Balasterius Catalanus de Campo accepi in societate a te Peire W u ilie lm o lb. dr. ian. .v i i i. contra quas m ito lb.
.mi. Hanc societatem porto C onstantinopolim causa m ercan di et inde quo m elius m ich i videbitur ad bonum societatis. P roficu u m
(1) Cancellato : Gallus d e ...etc.
(2) S i c ! I l notaio ha pretermesso septem bris.
et capitale quod Deus in ista societate d ed erit s ilic e t in h is lib r is duodecim in tua v e l tui certi m is i potestate m ite re p r o m it o et e x tracto capitali lu cru m per m e d iu m debem us d iv id e r e . A c tu m ubi superior eo die.
10. O ttone p e lla io fa quietanza al suo p r o c u r a to r e G io v a n n i d i D o m e n ico di una som m a riscossa da N ic o la E m b r ia c o e n ip o t i. 23 settembre 1186.
Testes O glerius filiu s Pan tanei P ed icu le, R o tu lfu s p e llip a r iu s et Iohannes E m igranus. E go Oto p ellip a riu s c o [n f ìt e o r ] m e b en e esse quietum et solutum de lu cro et ca p ita li lb. d r. ian . .l x x x x. quas quondam prestavi N ico le E briaco et eiu s n ep otib u s p r o s erv ie n tib u s regis S icilie (1) de qu o te Io h an n em de D o m in ic o fe c i m e u m m is u m ut eas reciperes et cartam quam in d e fuit, facta su p er te casso et vacuo. Actum Ianue in d om o B o n ifa c ii de V o lta eo die.
11. P ie tro de V id o r . . . . con tra e u n c a m b io in C o s ta n tin o p o li con G an dolfo F ig a llo . 23 settem bre 1186.
Testes Lanfrancus Sporta, O gleriu s filiu s P an ta n ei P e d ic u le , G u i
do de Stacione. E go Petrus de V id o r . . . sis C o n s ta n tin o p o li accepi a te G andulfo F ig a llo lb. dr. ian. .c c l. u n d e p r o m ito tib i v e l tuo certo m iso per m e v el m eu m n u n c iu m s o lv e re C o s ta n tin o p oli perparos m undos iusti ponderis .d c l. usque ad u n u m m e n se m postquam navis B aldoin i A vo ca ti et socioru m v e l m a io r pars re ru m eiusdem navis p erven erit sana C o s ta n tin o p o lim a lio q u in p en a m dupli tib i stipulanti p ro m ito et in de o m n ia m ea tib i p ig n o r i o b lig o et cet. Insuper do tib i in pign us p ro isto deb ito pecias .x. C am bra- xii, cannas .x tvi. virid is , pecias .xxm . de C o lo gn a , p ecias .x x x . de Mensa et cantare .x. argenti v iv i. A ctu m u b i su p erio r eo d ie. H in c debent fieri duo instrum enta per a l(p h a b etu m ) (2).
12. B aim on d o de Cam axença e G io v a n n i de R iv a lta c o n tr a g g o n o una societas per la fiera di St. Raphael. 23 settem bre 1186.
Testes Thomas de A lb ario, Rolandus de C a lig n a n o et B a rth olo- meus de Foro. Cofesi (3) fuerunt ad in v ic e m R aim u n d u s de C am a
xença et Iohannes de R ivalta quod in sim u l habebant in societate (4) ( l j pro servien libu s regis S icilie in sopralinea.
(2) Nel ms. abrevialo al.
(3) R e c te : contesi
(4) I n sopralinea : m societate.
OBERTO SCRIBA DE MERCATO 5
m istim lb. dr. ian. .xxvin. im p licatis quarum lib raru m .xxuii.
sunt R aim u n d i et alias .xxiux. sunt de socielate quam habet Io h a n nes de R ivalta habet cura Iohanne C lerico d e F o ro in qua Iohannes Clericus habet lb. .xv. et Iohannes de R ivalta lb. .v i i i. De predictis rebus portât Raim undus ad feiram Sancti Raphaelis lb. .xxv. P ro ficuum et capitale quod Deus in eis dederit debent per m ed iu m d i
vid ere si qu id accepit Raim undus in m utuo ad feiram eeril (1) co
m une societatis. Residuum remanet Ianue in potestate Ioh an n is de R ivalta ad faciendum qu idqu id ei vid e b itu r utile societatis. Et hec o m n ia fecit Iohannes de R ivalta iusu et velle Ioh an n is clerici de F o ro presentis. Actum Ianue ubi superior eo die (2).
13. G io v a n n i di Langasco e G uerardo cordoa niere si ric o n o s co n o d e b ito ri di O g le rio B occacervi p e r p e lla m i. 23 settem bre 1186.
Testes Gandulfus Figallus, Oberlus de Porta et Vasallus censa- rius. Nos Iohannes de Langasco et Guerardus cordoanerius ac
cepim us a te O gle rio Rucacervi tantas becunas unde p ro m ilim u s ti
bi vel tuo certo m iso per nos vel nostrum m isum solvere lb. dr. ian.
.xxxim . m inus s. .m \. silicet m edietatem ad festum p ro xim u m om n iu m sanctorum aliam ad festum sancti M artini sub pena dupli uterque in solidum et cet. Actum ante fundicum P ed icu laru m eo die.
14. B ufaro Sarago contrae una accomandati© co n G u g lie lm o B ii- ro n o p e r com m e rcia re in O ltrem are, 23 settembre 1186.
[/o. 95 r .] (3).
Testes Petrus Ventus, Ronifacius filius o lim Jacobi de V olta et Opizo pelliparius. E go Rufarus Saragus accepi in a c c o m a n d a c en e a te W ilie lm u s Rurono lb. dr. ian. .c. et s. .xir. quas p orto ultra m are causa m ercandi et in de quo m elius m ich i vid eb itu r ad bonum acom endacionis, p roficuu m et capitale quod Deus in ista acom en dacione dederit in tua vel tui certi m isi potestate m itere p ro m ito et extracto capitali, lucri quartum habere debeo. Habeo licen tiam m andandi et faciendi de ea sicut de meis. Actum Janue, in d om o R on ifacii de Volta, octavo die exeuntis septembris.
15. F o lc o n e contrae una accom andacio con Adalasia m o g lie di suo (1) Tiecte : erit.
(2) L ’atto è cancellato con dodici linee.
(3) Questa pa rte è del cosidetto L a n fra n co I. Cfr. In tr o d u z io n e , pag. i e seg.
padre F o lco n o di Castello p e r c o m m e r c ia re a C o s ta n t in o p o li. 23 settembre 1186.
* Testes Petrus Ventus e t T h om a s Ventus. E g o F u lc o c o n fìte o r m e accepise in accom endacione ab A d a la x ia u x o re tu a, F u lc o de Castello pater m i, lb. dr. ian. .xv. quas p o rto C o n s ta n tin o p o lim causa m ercandi et in de qu o m elius m ic h i v id e b itu r ad b o n u m aco- m endacionis. P ro ficu u m et capitale qu od in ea fu e r it in potestate sua vel eius m isi certi m itere p ro m ito et, extra cto c a p ita li, lu c ri quartum habere debeo. Actu m ubi s u p erio r eo die.
16. Ottone di V olparia contrae una societas c o n Ia c o b o d i T ra b ic a - siell.o p er co m m e rcia re in O ltrem a re . 23 settem b re 1186.
Testes Guido specialius, Bonavetura X em in u s, W u ilie lm u s A v o catus et Iohannes Gaforius. Ego Oto de V u lp a ria a c c e p i in societate a l e Iacobo de Tribus Castellis lb. dr. ian. .c c x l. c o n tra quas m ito lb. .cxx. Hanc porto societatem u ltra m a re et quo m e liu s m ic h i v i debitur esse bonum societatis, p ro fic u u m et cap itale q u o d D eus in ea dederit in tua v el tu i certi m is i potestate m ite re p r o m ito et e x tracto capitali lucru m per m ed iu m debem us d iv id e re . A c tu m u b i
superior eo die.
17. Baiam onte B arlaira contrae u na a ccom an d a cio c o n F e d e ric o per co m m ercia re O ltrem are. 23 settem bre 1186 (1).
Testes Id o Malonus, Rubaldus P orcellu s et, W u ilie lm u s M alusfì- liaster. E go Baiamons Barlaira accepi a te F re d eric o lb . dr. ian.
.C L v ii. quas porto [u ltra ] m are causa m ercan d i (2 ) et ie ro cu m m eis rebus (3) proficuum et capitale quod in ea fu e rit in tua v e l tui cert: m isi potestate m itere p ro m ito . D iv is im d eb eo e a m im p li
care et ducere et habere quartum lu cri. Hanc a c o m e n d a c io n e m suscepit Baiamons velie et consensu W u ilie lm i M a lifìlia s tri et Oto- nis de Castello suorum sociorum presencium . A ctu m Janue in P la tea Longa sub porticu olirn Olonis iudicis.
18. Baiamonte Barlaira contrae u n a societas con G u g lie lm o M a lfi- gliastro per com m ercia re O ltrem are. 23 settem bre 1186.
Testes Id o Mallonus, Oto de Castello, G uido speciarius. E g o B a
l l ) Data abrasa e supposta dalle date degli a lti p r e c e d e n ti e s e g u e n ti.
(2, Cancellato : et quo m elius m ih i v id e b itu r ad b on u m . (3' I n sopralinea : et iero cum m eis rebus.
OBERTO SCRIBA DE MERCATO 7
iam ons Barlaira accepi in societate a te W u ilie lm o M alofiliastro lb.
dr. .c g c x. contra quas p on e lb. .c l v. Hanc societatem porto ultra m are causa m ercandi et quo m elius m ic h i videbitu r ad bonum so
cietatis. P roficu u m et capitale quod Deus in ista acom endacione de
derit in tua vel tui certi m isi potestate m itere p rom ito. Et extracto capitali lucru m per m edium debemus dividere. Habeo licen tiam m andan di et faciendi de ista societate sicut m ih i vid eb itu r esse b o num societatis. Actum ubi superior ea die.
19. B aiam onte Barlaira contrae una societas con O ttone di Castello p e r co m m e rcia re O ltrem are. 23 settembre 1186.
Testes Id o Mallonus, W u ilielm u s Malusfìliaster et In g o Barlaira.
E go Baiamons Barlaira acoepi a te Otone de Castello in societate lb.
.cccxxxm i. contra quas m ito .c l x v i i. Hanc societatem porto ultra m are causa m ercandi et quo melius m ich i videbitu r bon u m socie
tatis (1). P roficuu m et capitale quod Deus in ea dederit in tua vel tu i certi m isi potestate m itere p rom ito et extracto capitali lucrum per m ediu m debemus dividere. Habeo licentiam m andandi et fa
ciendi de ea sicut bonum (2) m ich i videbitu r societatis. U ltra (3) so
cietatem et W u ilie lm i et Otonis et acom endacionem F red erici (4) portat eorum v elle inter suum et alienum (5) lb. .ccccxv. quarum Ih. .L. sunt Oberti notarii, W u ilie lm i (6) Belli x x ., G irardi iudicis .Xv., W u ilie lm i de A ld o lb. x . et An seim i P o rcelli lb. .xxxi. Quar
tum lu cri lb. .ccc. de illis quas portat super societatem Baiamons debent esse societatis Otonis. Actum ubi superior ea die.
20. O ttone di Castello e Baiam onte Barlaira dichiarano il rica v o di una societas che avevano con Vassallo Mazatorta. 23 settembre 1186,.
* Contesi fuerunt ad in vicem Oto de Castello et Baiamons Bar
io ira quod de societate quam habebant cum Vasallo Maça Torta uterque habuerat lb. dr. ian. .x l v i i. et solidos .x i i i. Actum ante d o m u m Otonis predicti. Eo die. Testes Johannes Barilarius, Rolandus Fornarius et In go Barlaira.
(1) Nel ms. societatis b on u m con segno di trasposizione.
;2; b o n u m i n sopralinea; in linea, cancellato, m elius.
(3) sup cancellato.
(4) et acom endacionem Frederici in sopralinea.
(5) in ter suum et alien u m in sopralinea.
(6 ; W ilie lm i in sopralinea; in linea cancellato : spende.
21. Beaeqwa B alisterio contrae una a c c o m e n d a c io c o n B o n s ig n o r e di Torre p er co m m e rcia re a C o s ta n tin o p o li, in A le s s a n d ria o a Ceuta. 23 settembre 1186.
[fo . 95 « . ] .
lestes Bonifacius de Flexo et Io rd a n is R ich e riu s . E g o Beaequa Balisterius accepi a te B onosegnore de T u r re in a c o m e n d a c io n e lb.
dr. ian. .xiu. quas porto C o n sta n tin o p olim et in d e A le x a n d r ia m v el Setam et n ullo a lio itin ere m utato Januam debeo v e n ir e et cap itale el lucrum quod in ea fu erit in tua v e l tu i certi m is i potestate m itere ei habere (1) debeo quartum lu cri. A ctu m in d o m o B o n ifa c ii de V olta .vixi, die exeuntis sem ptem bris (2).
22. F ederico X a m in a rio d ich ia ra d i avere ric e v u to da G io v a n n i Ta- rasco una som m a p e r una accom en d acio a ffid a ta g li e p o rta ta in S icilia . 23 settembre 1186.
Testes O glerius filiu s Pantanei P ed icu le, N ic o la Cattus e l Obertus de Incisa. E go Fredericus X am irariu s con fìte o r m e accepisse a te Johanne Tarasco lb. den. ian. .o l x x x i i. et s. .xvt de quadam acom endacione quam tib i feci qu am portasti in S c ic ilia m in n ave Bonivassalli Nepitelle. Actu m Ianue in d o m o B o n ifa c ii de V o lta . M illesim o centesimo octogesim o sexto, in d ic io n e quarta, sep lim a die exeuntis septembris (3).
23. La va gn olo di Sestri Levante d ich ia ra di dovere a G io v a n n i C le rico , suo g en ero; una som m a p e r la dote della p r o p r ia fig lia è ne p rom ette il pagam ento. 24 settem bre 1186.
Testes Iohannes Rufus de Foro, Iohannes Clericus de F o ro , O gìe- rius m acellarius de Pom ar. E go L a va g n o liu s de Seiestro c o n fite o r m e debere Ioh an n i C lerico gen ero m eo lb. den. ian. .m i. de dole Sa\ine uxoris tue fìlie m ee quas p ro m ito tib i vel tuo certo m iso per m e vel m eum n un cium solvere et liberare sub pen a d u p li el celerà. Actum Ianue ubi superior e o die.
24. Bufavo Sarago contrae una societas con O ttone M a llo n e c A u - disia, m o g lie del fu P r im o B e lfo lio p e r c o m m e rcia re in O ltr e m a re. 24 settembre 1186.
(1) Cancellato : m ediu m .
(2/ Nel m argine s in is tro : qu artu m lu cri fra la terza e la q u a r ta linea.
(3) A sinistra in m a r g in e a l l ’altezza della terza l i n e a : d en a rios .11.
OBERTO SCRIBA DE MERCATO 9
T [e s le ]s N icola Barbavaria, Rubaldus B elfu liu m el Iohannes M’ i- zalus. Ego Buìarus (1) Saragus acoepi in societate a vob is Otone M allono et A u dixia uxore o lim P r im i B e lfo lii lb. dr. ian. .^ c x l.
silicei libras .c. ab Aldaxia (2 ) et libras .c. (3) ab O lon e (4), con ira quas m ito lb. .cxxv. Ultra m are porto eam causa m ercan di et inde quo m elius m ich i videbitu r ad bonum societatis p roficu u m et capitale et lucrum quod Deus in ista societate dederit in lua vel tu i certi m isi potestate m itere p ro m ito et extracto* capitali [lu crum per m e ]d iu m debemus dividere. De m eo super societa
tem lb. .v quas spendere et lu erari per lib ram cum societate. De W ilie lm o Burono porto super societatem lb. .c. et s. .x i i. que debent spendere per lib ram cum societate. Actu m Ianue in Pala- zo lio in dom o o lim P rim i B elfo lii, eo die.
25. Bufaro Sarago contrae co n N ico la Barbavaira u na accom en dacio p e r com m e rcia re in Levante. 24 settembre 1186.
E go Bufarus Saragus accepi a te N icola Barbavaira in accom en- dacione b(isancios) centum (5) quas porto ultra m are causa m ercan
di et inde quo m elius m ich i videbitu r ad bonum acom endacionis.
P roficu u m et capitale quod Deus in ista acom endacione dederit in tua vel tui certi m isi potestate m itere p rom ito et extracto capitali lu
cri quartum habere debeo per lib ram (6) debeo de ea spendere cum societate quam porto. Hanc acom endacionem suscepit et portavit Bu
farus v elie et iusu Otonis M allon i et A u d ix ie P rim i B e lfo lii suorum sociorum presentium. Actum ubi superior eo die. Testes Olo Mal- lonus, Rubaldus B elfoliu m et Iohannes Muzalus (7).
26. F o lco n e , fig lio di F o lco n e di Castello, contrae u na accom en
dacio per com m ercia re in C osta n tin op oli con R u fo de Volta. 24 settembre 1186.
Testes Symon Ventus et Thom as Ventus. E go F u lco filius Ful- conis de Castello accepi in accom endacione a te R u fo de V o li a lb.
dr. ian. .cccvn. quarum prestasti S ym on i Vento lb. .x l i. unde
(1) Bufarus è abraso in gran parte.
(2) ab Aldaxia in sopralinea; in linea, cancellato, ab uterque.
(3) U n .x. pare artificiosamente abraso.
(4) ab Otone in sopralinea.
(5) cen tu m i n sopralinea; in linea, cancellato, . l x x x x v i i i . et s. .ni.
(6) I n m a rg in e a l l ’atto : spende per lib ra m e .n.
(7) La data n o n c ’è; è in dotta da quella degli atti precedenti e seguenti.
debeo recipere C ostantinopoli perparos .cx x m . e t m is a tic o lb . .o.
unde debeo recip ere perparos .cccc. Istam a c o m e n d a c io n e m p o rto C on stan tin opolim causa m ercan d i et q u o m eliu s m ic h i v id e b it u r ad bon u m acom endacionis p ro fic u u m et cap itale q u o d D eus in ista acom endacione dederit in tua v e l tu i certi m is i potestate m i tere p rom ito et extracto capitali qu artu m lu c ri h a b ere d eb eo . A c tum Ianue in d om o B o n ifa cii de V o lta . Eo die. H a n c a c o m e n d a cionem suscepit F u lco volu n tate patris sui F u lco n is p resen tis. E g o Bubeus de V olta facio te F u lcon em n ep otem m e u m m e u m (1 ) n u n - cium et recipias C on stan tin op oli a N ico la legato p erp aros m ille quos ipse m ic h i debet et portes eos m ercari q u o v olu eris, et e x tra c to c a p itali silicet s. .vini, per perparum qu artu m lu c ri q u o d in eis fu e rit lib i dare p rom itto (2).
27. F orza n o contrae una accom en dacio co n A n n a , m o g lie d i G u - g lie lm o tto C e rio lo , e co n Adalasia, m o g lie del fu G u g lie lm o Ce- rio lo , per co m m e rcia re in C o s ta n tin o p o li. 24 settem bre 1186.
[/o. 96 r . ].
Testes Girardus, E lie Sabatum, W u ilie lm u s S m e rigiu s , O g le riu s P alla et Id o de P alio . E go Forçanus accepi in a c o m e n d a c io n e a vobis Anna uxore W u ilie lm o ti Ç e rio lii et A d ala xia u x o re o lim W u i
lie lm i C erio lii lb. .L. quas porto C o n sta n tin o p olim et q u o m ic h i m elius videbitu r [a d ] bonum acom en d acion is. P ro fic u u m et ca
pitale quod in ea fuerit in vestra v e l vestri certi m is i potestate m itere p rom ito, et hoc facio vob is am ore. A ctu m sub p o rtic u W u i lie lm o ti C eriolii. .m c l x x x v i., in d ic io n e .m i., .v i i. d ie exeu n tis sep
tembris (3).
28. B aldizzone, fig lio di S m e rig io contra e una a c com en d a cio co n Id on c di P a lio p er com m e rcia re in O ltrem a re . 24 settem bre 1186.
Testes U go de F iga rio , Girardus de E lye et O tobonu s de S ori.
E go Baldicio filius S m erigii accepi in acom en d acion e a le Id o n e de P alio lb. .c l x v i i i. quas porto ultra m are causa m e rc a n d i et in d e quo iero [c u m ] meis rebus. Si m o ra b o r ultra m are m ita m eam lib i Ianuam locate cum testibus (4). P roficu u m et cap itale quod
(1) Sic nel ms.
(2) Nel m a rg in e sin is tr o fra la seconda e la q u i n t a linea : de istis lb. .cccvn . su n t prestate et solute lb. .c. peiparos .ccc.
(3) Nel m a rg in e destro, fra la terza e la q u a rta l i n e a : am ore.
(4) In s o pralinea: si m orabor ultra m are m ita m eam tib i Ia n u a m lo c a le c u m teslibus.
OBERTO SCRIBA DB MERCATO U
in ea fuerit in tua vel tui certi m isi potestate m itere et habere quartum lucri. Item com itis m ich i unam ballam b ald in ellaru m et unam ballam fuslaneorum que constant lb. .cxm . et tua A gleriu s P a lli unam ballam bandinellarum que est de societate quem habes cum B aldoino Guercio (1). Istas ballas debeo dare lig o n i Ism aeli si in ven ero eum et, si non, vendam et abebo quartum lu cri et re
ducam vobis in potestate. Quinque ballas de b ald in ellis com ititis m ic h i quas dabo Baialardo fratri vestro vel suo cerio m iso. Hanc recepit Baldicio iussu et consensu patris sui S m erigii. Eo die sub porticu S m erigii (2).
29. G iov a n n i calafato contrae una societas con G u g lie lm o E m b ria - co p er com m ercia re a C osta ntin op oli. 24 settembre 1186.
Testes In g o de Galiana, Nicola Barbavaria et Gandulfus. Ortainus.
Ego Iohannes calafatus accepi in (3) societate a te W u ilie ìm o Era- briaco lb. dr. ian. .x. contra quas m ito lb. .v. Hanc societatem porto Constantinopolim causa m ercandi et quo m elius m ic h i v i
debitur. Proficuum et capitale quod in ihis (4) lib ris .x v ... in tua vel tui certi m isi potestate m itere p ro m ito et extracto capitali lucru m per m edium [d eb ejm u s dividere. Super societatem p orlo de meo lb. dr. ian. .ni Actum in dom o B on ifa cii de Volta. Eo die.
30. O ttone P elle contrae una accom endacio co n B o n ifa cio de V o l
ta p e r com m ercia re in O ltrem are. 24 settembre 1186.
Testes Fulco filius Fulconis de Castello, Bonifacius de F lex o et Iohannes de D a m ... co. Ego Oto P ellis accepi in accom en dacio- nem a te Bonifacio de Volta cognato m eo lb. dr. . . . (5) quas porto ultra mare causa m ercandi et inde quo m elius m ic h i v id e b itu r ad bonum acomendacionis. Possum de eo tib i Ianue locate cum testi- bus mandare. Lu cri quartum habere debeo. Actu m Ianue in dom o B on ifacii de Volta eo die.
31. G iov a n n i di A m ic o contrae una societas con A m ic o drappiere, per com m ercia re a C osta ntin opoli. 24 settembre 1186 (6).
(1) I n sopralinea: que est de socielate qu am habes c u m B aldoin o G uercio.
(2) S n r r ig ii con-ctto su Sperigii.
(3) Cancellato : acomendacione.
(4) S i c !
(5) Lacune prodotte da ta nnatura del rns.
(6) La data è indotta da quella degli a tti precedenti e seguenti.
Testes Teste W u ilie lm u s M alusfiliaster et R ulan dus Baston u s. E g o Iohannes (1) de A m ico accepi in societale a te A m ic o d ra p e r io lb.
den. ian. .vi \. (2) contra quas m ito solu m lb. .'ni. H a n c societa tem porto C onstantinopolim causa m ercan d i et qu o m e liu s m ic h i v id e bitur. P roficu u m et capitale quod Deus in ea d ed erit in tua v e l lu i certi m isi potestate m itere p ro m ito et liab ere debeo m e d iu m lu c ri extracto capitali lu cru m per m ed iu m debem us d iv id e re .
32. G andolfo O tta in o contrae una societas co n Vassallo S tra le ira p er co m m e rcia re O ltrem are, in A lessandria, a C eu ta e a B u g ia . 24 settembre 1186.
Testes Ansaldus Rataldus, Oto P ellis, O gleriu s Z acaria. E g o Gan- aulfus Otlainus accepi in societate a te V asallo S tra leira lb . dr.
ian. .c. contra quas m ito lb. x . Hanc societatem p o rto u ltra m a re causa m ercandi et inde A lexan d rian i v e l Setam v el B u zea m et in de n ullo itin ere mutato Ianuam debeo v en ire et cap itale et lu c ru m quod in ea fuerit in tua vel tui certi m isi potestate m ite r e et e x tracto capitali lucrum per m ediu m debem us d ivid ere. In a c o m e n dacione lb. .ccxxvm i. et s. .x i i. ad quartum lu cri q u o d e rit socie
tà li. Predietam societatem et acom end acion em et si q u id d eh in c m ich i pro societate vel acom endacione dederis vel c o m is e ris ju r o super Dei evan gelia solvere et custodire et in tua vel tu i certi m is i reducere sine fraude. Hanc societatem suscepit et p o rta v it G an d u l- fus velle patris sui Iohannis Buscee presentis. A ctu m sub p o rtic u Vassalli Straleire, ea die.
33. O liv ie ro M arzocco contrae una accom andacio co n O tto n e M a t
tono p er co m m ercia re O ltrem are. 24 settem bre 1186.
[/o. 96 » . ] .
Testes Nicola Mallonus, Bernardus ligator, A lam in u s d rap eriu s.
Ego Oliverius Marzocus accepi in accom endacione a 1e O ton e M al- lono lb. dr. ian. .l x x v i. et s. .xvi. quas porto ultra m a re causa m e r candi et quo melius m ich i videbitur. P ro ficu u m et cap itale qu o d Deus in ista acom endacione dederit in tua v el lu i certi m is i potesta
te m itere prom ito et extracto capitali quartum lucri h abere debeo.
Hanc acomendacionem suscepit et p ortavit O liverius v e lie et iusu
(1) R ip etu to nel ms.
(2) .vi. corretto su .xvi.
OBERTO SCRIBA DE MERCATO 13
Ansaldi F orn arii s o c [i], sui presentis. Actum Ianue ante ecclesiam Sancti Laurentii .v i i. die exeuntis septembris.
34. Berardo R ic c io contrae una accom endacio co n In g o n e de Ga- liana p er com m ercia re in C osta n tin op oli. 24 settembre 1186.
Testes O glerius agoxinus, Ugo de F iga rio et Bonusvillanus n o
tarius. E go Berardus Ricius accepi a le In go n e de Galiana in aco
m endacione lb. dr. ian. .ci. et s. .vili, quas porto C onstan tin opolim causa m ercandi et inde quo m elius m ich i vid eb itu r ad bonum aco
m endacionis. Proficu u m et capitale quod Deus in ea dederit in tua tua v el tui certi m isi potestate m itere prom ito. Et extracto capitali quartum lu cri habere debeo. Hanc acom endacionem p ortavit Be
rardus v elie et iusu.Nicole Barbevarie socii sui. P er lib ram debet de ea spendere cu m aliis rebus quas portat. Actum Ianue in dom o B on ifacii de Volta eo die.
35. Berardo R ic c io contrae m ia societas co n N ico la Barbavaria p er com m e rcia re in C osta ntin opoli. 24 settembre 1186.
Testes In g o de Galiana, Ansaldus eius fdius, U g o de F iga rio , In- gotus nepos In gonis G alian e..E go Berardus Ricius accepi in socie- tate a te Nicola Barbavaria lb. dr. ian. .cc. contra quas [m it o ] lb.
.c. Hanc societatem porto C onstantinopolim causa m ercandi et quo melius m ich i videbitu r ad bonum societatis. Proficuum , et capitale quod Deus in ea dederit in tua vel tui certi m isi m itere p ro m ito et extracto capitali lucrum per m edium debemus dividere. Insuper iuravit supra Dei evangelia ego (1) Berardus predietam societatem et acom endacionem Ingonis (2) Galiane et acom endacionem Ce- bellìn e uxoris mee que est lb. .ckl. de suis stradotibus salvare et cu
stodire [in ] vestra vel vestri certi m isi sicut quem que tetigerit re
ducere et asignare cum lucro et capitali quod in eis fu erit bona fide. Axlum ubi superior eo die.
36. G andolfo F ig a llo contrae una societas co n B e llo b ru n o di Ca
stello per com m ercia re in C osta n tin op oli. 24 settembre 1186.
Testes Oglerius agoxinus, W ilielm u s Bonithom e et Baldoinus filius Iohannis de Castello. E go Gandulfus Figallus accepi in so
cietate a te Bellobruno de Castello lb. dr. ian. .cc. contra quas m ito (1) I n s o p ra lin ea : ego.
(2) In go n is quasi com pleta m ente abraso.
lb. .c. Hanc societatem porto Constantinopolim causa m erca n d i et, inde quo melius michi videbitur ad bonum societatis. P ro fic u u m et capitale quod Deus in ista societate dederit cum to to lu c io quo Deus m ichi aliunde ullo modo dederit excepto si q u id h a b e o per hom agium in tua vel tui certi m isi potestate m itere p r o m ito et ex
tracto capitali lucrum per m edium debemus d iv id e r e et co n fite o r quod teneor sacramento predietam societatem salvare et custodire et in tua vel tui certi m isi potestate reducere. Item c o n fite o r q u o ' m adavi Alexandriam .cccc. b(isancios) m asam otinos q u a ru m m e dietas tua et alia mça et volo ut (1) veniant in tua potestate et m a n des m eam partem laboratum sicut volueris. A ctu m Ia n u e in Ca stello in domo quo stabat Bellobrunus eo die. Potest G a n d u lfu s m a n dare Ianuam locate cum testibus.
37. F olcon e fig lio di Folcone di Castello contra e c o n B o n ifa c io del fu Iacobo de Volta una acom endacio p e r c o m m e r c ia r e in C ostantinopoli. 24 settembre 1186.
Testes Alcherius Otonis Mediolanensis, E rm in ius et Galbinus.
Ego Fulco filius Fulconis de Castello accepi in a c o m e n d a c io n e a te Bonifacio filio o lim Iacobi de Volta lb. dr. ian. du cen tas sexaginta tres quarum libre ducente sunt prestate ad ra tion em de trib u s per
peris pro libra (2). Istam acomendacionem porto C o s ta n tin o p o lim causa mercandi et inde quo melius m ichi vid eb itu r ad b o n u m aco
mendacionis. Proficuum et capitale quod Deus in ista a c o m en d a cione dederit in tua vel tui certi m isi potestate m ite r e p ro m ito et extracto capitali quartum lucri habere debeo. Habeo lic e n tia m m a n dandi et faciendi de ea sicut m ichi videbitu r b o n u m a com en d a
cionis. Hanc portat Fulco velle patris sui Fu lcon is p atris sui p re
sentis. Actum Ianue in domo Bonifacii de Volta. E o d ie .
38. Baldeto Alam ano contrae una acomendacio c o n Vassallo Stra
leira per com m erciare in Costantinopoli. 24 settem b re 1186.
[/o. 97 r .].
Testes Soçobonus, Iohannes Grita et Gandulfus O ftain u s. E go Baldetus Alamanus confiteor quod ultra hoc quod c o n tin e tu r in ca t
ta societatis et acomendacionis quam tecum, Vasalle S tra leirae (3.;,
(1) R ipetuto nel ms.
(2) I n sopralinea: prò libra.
(3) Vassalle Straleirae in sopralinea.
OBERTO SCRIBA DE MERCATO 15
habeo, p orto de tuo in acom endacione lb. dr. ian. .xxxvm . et s. .xi.
C on stan tin op olim causa m ercandi et inde Ianuam debeo v en ire et capitale et lucrum quod in ista acom endacione et fu erit in tua vel tui certi m is i potestate m itere. Et habere quartum lu cri debeo. Iu ro supra Dei evangelia predietam societatem et acom end acion em et si qu id deh in c m ich i per societatem vel acom endacionem com iseris salvare et custodire et in tua v e l tui certi m isi potestà reducero.
Actu m in dom o Vasalli predicti. M illesim o centesim o octogesim o sexto in d icio n e .mi. die .vii. exeuntis septembris. P redictum qu ar
tum erit societatis.
39. Id o de P a llo , A g le rio P a lli et O ttone M a llo n o danno m andato a B a ld ovin o S m e rig io p er riscuotere u n lo ro credito' dai fra te lli di Spata. 24 settembre 1186.
* Testes Marinus Maluslìliaster, Bonusvassallus M alusfìliaster et Ansaldus pesator. Nos id o (1) de Palio, A gleriu s P a lli et Oto Mal- lonus, facim us te Baldovinum S m e rigii nostrum n un cium et re
ceptorem de debito quod debemus recipere a fratribus Spate et v o lumus ut de nostro et tuo per lib ram spendas sicut tib i vid eb itu r et nos firm um habere prom itim us. Actum Ianue sub porticu N icole M alloni eo die.
40. U go M allone contrae una societas con il fra te llo N ico la p er com m ercia re a C ostantinopoli. 24 settembre 1186.
Testes Ugolinus Mallonus et W u ilielm u s Mallonus. E go U go Mal- lonus accepi in societate a te Nicola M allono fratre ineo lb. dr. ian.
.c. contra quas m ito lb. x . Hanc societatem porto C onstantinopo
lim causa mercandi et inde quo tib i et m ich i vid eb itu r proficuum et capitale quod Deus in ea dederit in tua vel tui certi m isi potestale m itere prom ito et extracto capitale lucrum per m ediu m debemus dividere. In [acojm endacione porto a te super societatem lb. dr.
ian. .oc. ad quartum lucri quod erit societatis. Et con fiteor [m e ] bene esse quietum et solutum a te Nicola de lb. .l x x i i quas prò te (2) solvisti P ign olio de dote sororis sue et prò ista solucione ha
beo terram tuam de Sesto de qua habeo laudem per cunsules. A [c - lu m ] in domo predictorum fratrum eo die (3).
(1) Fra Vi e il d c ’è una abrasione artificiale.
(2) te su m e cancellato.
(3) Le lacune, però integrale, dipendono■ da tarm atu re del m.i
41. G io v a n n i G u e rcio riceve dalla m o g lie A id e la u n a s o m m a c o m e dote e le costituisce l ’antefatto. 25 settem bre 1186.
Testes Stephanus de V illa n o , A n saldu s fìliu s In g o n is G a lia n e, Id o de A lb [a r io ] et A rm anus de P re d i. E g o Io h a n n es G u e rc iu s ac c ep i a te Aidela uxore m ea lb. den. ian . .xx i. p r o tuis d o tib u s u n d e b en e sum quietus et dono lib i n o m in e a n tifa cti ta n tu m in b o n is m eis habitis et habendis qu od bene v a le a t lib . .x v im . d r. ia n . (1 ) quas v o lo ut habeas m e o don o secundum m o r e m Ia n u e etc. A c tu m la - nue in dom o B o n ifa cii de V o lta . M ille s im o c e n te s im o o c to g e s im o sexto in dicion e .m i. .vi. d ie exeuntis septem bris.
42. G u g lie lm o f ig lio di O tton e d i C a m o g li c o n tra e u n a societas c o n G u g lie lm o z o cco la io p e r c o m m e rc ia re a C o s ta n tin o p o li. 25 set
tem bre 1186.
Testes Iordan is Nasonus, W u ilie lm u s Q uartanus e t W u ilie lm u s Amorusus. E go Oto C a m ogin u s c o n fìte o r q u o d W u ilie lm u s fìliu s meus m eo v e lie et iusu accepit a te W ù ilie lm o ç o c o la r io in socie- tate lb. dr. ian. .m i. et s. .v. con tra quas m ix i s. .x x x v i. solu m . Hanc societatem portare C o n sta n tin o p o lim causa m e r c a n d i et qu o m elius ei vid eb itu r ad b on u m societatis. P ro fic u u m et c a p ita le qu od Deus in predicta societate dederit in tua v e l tu i c e rti m is i potestate m itere debet et, extracto capitali, lu c ru m per m e d iu m debetis d i
videre. Actum ubi superior eo die.
43. G iov a n n i Tarasco contrae u n a a ccom en d acio c o n P ie t r o L o m bardo per co m m e rcia re in S ic ilia . 25 settem bre 1186.
Testes Guido speciarius, M arinus M alu sfilia ster et Restufatus.
Ego Iohannes Tarascus accepi in a com en d acion e a te P e tro L o n - bardo lb. dr. ian. x v. quas p orto in S icilia m causa m e rc a n d i et inde Ianuam debeo ven ire et capitale et lu cru m q u o d in ea fu eril in tua vel tui certi m isi potestate m itere et extracto c a p ita li lu c ri quarlum habere debeo. Actum anle fu d icu m (2) P e d ic u la ru m eo die.
44. G iovan ni fig lio del fu Benedetto Vernazzano d i V o lt r i ven d e al fra tello Favaie delle terre e una casa. 26 settem bre 1186.
[jo . 97 v . ] .
Testes presbiter Iordanis Sancti T orpetis, Io rd a n is notariu s et (1) C a n cella lo: .x l.
(2) S ic !
OBERTO SCRIBA DE MERCATO 17
W u ilie lm u s de Feçia. Ego Iohannes fdius o lim Benedicti Verna- cani de V u ltu ri accepi a te Favali fratre m eo s. dr. ian. .xxm \.
pro quibus ven do tib i in V u ltu ri in Pastinellis m edietatem unius pecie terre et unius m edalii domus posite super ea. Coheret ei su
perius ab una parte via publica, inferius et ab una parte terra W u ilie lm i Vernaçani et totam terram plenam et vacuam quam tecum habeo in Veçom i. Predictas terras et dom um isto p recio tib i ven d o et. si plus valet dono tib i hanc etiam ven d icio n em tib i et cu ilib et per te per m e et heredem m eum nunquam m agis im p e
dire et defendere ab om n i h om in e le gitim e p rom ito. A lio q u in pe- nam dupli sicut ven d icio in tem pore valuerit tib i stipulanti p ro
m ito e1 inde om nia mea tib i p ig n o ri o b lig o etc. Possessionem et d o m in iu m inde tib i dedisse confìteor. Insuper iuro supra D ei evan- g e ìia predietam ven d icion em dehinc firm am et stabilem habere et n u llo m od o per m e vel aliam personam in d ire (1) et facere de ea tib i vel tuo m iso cartam in laude tui iudicis ad unum m ensem post
quam m ic h i fuerit (2) quexita. Et ero m a ior annis .xxv. Actum Ianue in dom o Bonifacii de Volta. M illesim o .g l x x x v i. in d icion e .m i. .vi. die exeuntis, septembris.
45. A lb e rto E rigerm elo p rom ette di pagare una som m a ad A rd o i- n o Bonardo e ad A lb e rto de R u n e a ro llio . 26 settem bre 1186.
Testes Oto Mallonus, Marinus M alusfiliaster et Petrus Cagnolius.
E go Albertus Erigerindus m ediolanensis accepi a vobis A rd o in o Bonardo et Alberto de R u nearollio pluria unde p ro m itto vob is vel vostro m iso per me vel m eum nuncium solvere usque ad octavam p roxim am sancte Marie Candelarie lb. dr. ian. .xxxvi. A lio q u in penam dupli vobis stipulantibus p rom ito et inde o m n ia m ea tib i p ig n o ri o b lig o etc. Actum ubi superior eo die.
46. A n seim o de Curiata e Corrado di Pavalagna si im p e g n a n o di pagare a Ottone M a llon o una som m a alla festa di S. Andrea. 26 settembre 1186.
Testes Marinus Malusfiliaster, Ronifacius de Flexo. Nos Ansel- mus de Curiata et Cunradus de P [a la v ]a g n a accepim us a te Otone M allono tantas becunas unde' prom itim u s tib i v el tuo certo m iso per nos v el nostrum nuncium solvere usque ad festum sancti An- dree lib. dr. ian. .csxv. A lioqu in penam dupli tib i stipulanti pro-
(1) Sic p e r inpedire.
(2) fu e rit è corretto.
O berto Scriba de M ercato.
2
.m itim us et inde o m n ia nostra tib i p ig n o r i o b lig a m u s u terq u e in solidum etc. Actu m ubi superior eo d ie.
47. G u g lie lm o G ua rra no rice v e da O p iz o n e d i C a s te llo ta n to p e p e per cu i g li p agherà u na som m a . 27 settem bre 1186.
Testes (1) . . . . ita de Castello, Bonacursa de S a n c to D a m ia n o et Bertramus E m briaci. E go W u ilie lm u s Guarranus a c c e p i a te O p i
zone de Castello filio o lim O p izon is tan tu m p ip e r u n d e p r o m ito tib i vel tuo certo m isso per m e v e l m eu m n u n c iu m s o lv e re lb . dr.
ian. .xii. usque ad carn islevariu m p ro x im u m . A lio q u in p e n a m d u p li tib i stipulanti p ro m ito et in d e o m n ia m ea qu e m a lu e ris tib i p i
g n o ri o b lig o etc. Actu m Ianue sub p o rtic u o lim O to n is iu d ic is .v.
die exeuntis septembris.
48. G u g lie lm o fo rn a io vende ad A c h ille m a c e lla io u n a casa posta fu o r i città. 27 settembre 1186.
Testes Fulco de Castello, Petrus Ventus, W u ilie lm u s B arca et Raimundus de V olta. E go W u ilie lm u s forn a riu s a c c ep i a te A c h ille m acellario lb. dr. ian. .x v i i i. et s. .v. p ro qu ibu s v e n d o t ib i u n u m edificium domus positum extra p orta c ivita tis Ia n u e su pra terra m Ugonis Ebriaci, cu i coheret ante v ia p u b lica, re tro o rtu s, ab u n o latere edifìciu m Oberti Rucelece, e t ab a lio e d iffìc iu m G a n d e r ii et est tabula una et unus pes. P red ic tu m e d iffìc iu m c u m o m n ib u s rationibus que inde in liv e llo et in orto quod est post e d iffìc iu m predictum habeo quod est tabule qu in qu e isto p r e c io tib i ven d o trado et si plus valet don o tib i. H an c etiam v e n d ic io n e m t ib i et tuo heredi et cu ilib et per te, per m e et h eredem m e u m n u n q u a m m agis im pedire et ab o m n i h o m in e le g itim e d efen d ere e t au to ricare prom ito. A lio q u in penam d u p li tib i stip u lan ti p r o m ito et inde omnia m ea tib i p ig n o ri o b lig o . Possessionem et d o m in iu m inde tib i dedisse confìteor, \ctum Ianu e in d o m o B o n ifa c ii de Volta, eo die.
49. O berto de Ceta contrae una societas con Vassallo de M o l i n o r Bernardo ed A rd o in o . 27 settembre 1186.
Testes L'go de Reco, Villanus A lm oru s et W ilie lm u s R a p a llin u s de Mari. Ego Obertus de Ceta Sorinus accepi in societate a te V as-
(1) Lacuna prod otta da tarm atura del ms.
OBERTO SCRIBA DE MERCATO 19
sullo de M olin o lb. dr. ian. .xvi. et a le Bernardo et A rd o in o fratre lu o lb. .xvi. contra quas m ito lb. .xvi. quarum lb. .mi. sunt tue,
"Vasalle de M olin o. Hanc societatem porto in S icilia m causa m e r
candi et in d e quo m elius m ic h i vid eb itu r ad bon u m societatis. P r o ficuum et capitale quod Deus in ista societate dederit in vestra vel vestri certi m isi potestate m itere p rom ito el extraclo capitali lu crum per m ediu m debemus dividere. Actum ubi superior, eo d ie (1).
50. Vassallo de M o lin o contrae una societas con B ernardo, genero di O ttone Nano. 27 settembre 1186.
[/o. 98 r . ].
Testes Marchesius de Staiano, M anfredus Cavator et Obertus So- rinus de Ceta. Ego Vasallus de M olin o accepi in societate a te Ber
nardo gen ero Ottonis Nani lb. dr. ian. (2 ) .xvn. et s. .n. contra quas m ito lb. .vm. et s. .xi. Hanc societatem porto ad feram Fori- ju lii causa m ercandi et inde non mutato alia itin ere Ianuam debeo ven ire et capitale et lucrum quod in ea fuerit in tua v el tu i certi m isi potestate m itere et extracto capitali lucrum per m ediu m debe
mus dividere. Actum Ianue in dom o B on ifacii de Volta, .v. die exeuntis septembris.
51. Im eia, fig lia del fu Rubaldo, vende a G u g lie lm o del fu O b erto R o d ife rro una terra situata in Socisa. 27 settembre 1186.
Testes Iohannes Buce, H om o Dei m agister de Castello, Dalfìnus de Porta et W ilielm u s Calegarius de Reco. Ego Im eja filia o lim Rubaldi Seratoris de Socisa accepi a W ilie lm o fìlio o lim O berti Ro- diferum fìlio tuo Airenna, s. dr. ian. .xx. finito p recio m edieta
tis unius pecie terre et domus posite in Socisa, cui choret (3) su
perius et ab una parte terra Ansaldi fo m a rii et eius fratrum , in ferius via publica et ab alia parte terra Oberti de Castagnola et Ansaldi. Predicte terre et dom us in divise cum em tore isto p recio ei ven do trado et si plus valet dono ei, hanc etiam ven d icion em ipsi et heredi eius et cuilibet per eum per m e et heredem m eum nunquam m agis im pedire et defendere ab om n i h om in e. A lio q u in penam d u p li tib i Airenne eius m atri stipulanti n om in e ipsius pro-
(1) Nel m a rg in e sinistro a l l ’altezza della terza e quarta linea : Obertus <le Ceta.
(2) R ip e tu to nel ms. : libras denariorum ianu inoru m . (3) Sic !
m ito et inde om n ia m ea tib i p ig n o r i o b lig o . P o s s es sio n e m e t d o m in ia inde W u ilie lm o (1) dedisse con fiteo r. H ec o m n ia fe c it Im e ja consilio D alflni de Porta et W u ilie lm i C a lega ri de R e c o su oru m vicin oru m renuens legem iu lia m et cetera. A ctu m Ia n u e et in d om o B o n i f a c i i... m i. die exeuntis septem bris.
52. E n ric o del fu O berto R o b e llo d ich ia ra a n ch e a n o m e del fr a tello N ico la di. avere ric e v u to u na s om m a da U g o n e ... e Ansaldo, fra te lli, e cede una pezza d i terra p o s ta in A lb e n g a venduta ad essi dal padre lo ro . 27 settem bre 1186.
Testes presbiter M ichael Sancti G eorgi, Ioh an n es C erru lu s et P e trus Ursus. Ego Enricus fìlius o lim O berti R o b e lli p e r m e et fra trem m eum Nicolam confiteor m e accepisse a v o b is U g o n e (2 ) . . . et Ansaldo fratribus solidos dr. ian. .xx. p ro qu ibu s p e r m e e t fra- treni meum facio vobis fin [e m ] [e t re ]fu ta c io n e m o m n iu m racio- num, actionum et iuris qui ullo m o d o habem us in u n a p etia terre posile in Albanega quam pater meus lib i v e n d id it p ro lib ra s .m i -j.
cui coheret a duabus partibus terra vestra, su perior te rra q u a m fu it M arlici et inferius terra R ainaldi V erm is et M elani. P red ic ta s fìn e m el refutacionem prom itto vobis per m e et fratrem m e u m firm as et stabiles et habere et non m agis con traven ire. Si v e ro e g o v e l frater meus vel aliqua persona per nos v e l aliq u em n ostru m con tra pre- dicta fecero penam dupli lib i p ro m ito et in de o m n ia m ea vob is p ig n o ri obligo. Et ego m agister W u ilie lm u s Sancti G e o r g ii si N i
cola R o bellus vel aliqua persona per euni (3) d eh in c v o b is U g o n i et Ansaldo prediclis vel alicui per vos de predictis so lid is .xx. in - qu ixicion em unde danum habeatis fecerit penam d u p li v o b is p r o m ito et inde om nia mea vobis p ig n o r i et renuo illa m le g e m qua principalis debitor prius est conveniendus. Actu m in ecclesia Sancti G eorgii, eo die.
53. G iovanni Tarasco contrae una accom endacio c o n R ic a d o n o di B oterico. 27 settembre 1186.
Testes Iohannes Maçamorrus, V ivaldus O sbergerius et Ioh an n es Barilarius. Ego Iohannes Tarascus [a c c ep i] in a co m en d a cio n e a te Ricadona R olerici lb. dr. ian. .vi. et s. .vili in plicatas in .in.
(1) W u ilie lm o in sopralinca; in linea, c a n c e lla to : Oberto.
(2) Lacuna prodotta da tann atura del ms.
(3) In sopra linea: vel aliqua persona per eum .
OBERTO SCRIBA DE MERCATO
unciis tarenorum quas porto in S iciliam causa m ercan di et i Ianuam . P roficu u m et capilale in tua vel lu i certi m isi potestate quod in ea fuerit m itere et habere quartum lucri. A ctu m Ianue ante dom um predicte Richedone, ea die.
54. G u g lie lm o Bruxedo contrae una acom endacio con Ricadono, di B oterico. 27 settembre 1186.
Testes Oglerius Porcus et Iohannes Tarascus. E go W u ilie lm u s Bruxedus accepi a te Richadona B olerici in acom endacione lb. dr.
ian. .v i i. quas porto in S iciliam causa m ercandi et, quo iero cum rebus meis, proficuum et capitale quod in ea fuerit in tua vel tui cerli m isi potestate m itere prom ito et habere quartum lu cri. Hanc acom endacionem portavit W u ilielm u s velie et cusensu m atris sue Adalaxie. Actum in dom o Oberti Bruxedi eo die.
55. O g le rio A rlo to prom ette a Giovanni. B o m b e llo e a Tom m a so Vento di restituire lo ro quanto deve della societas con lo ro co n tratta. 27 settembre 186.
[/o. 98 v .].
Testes Oglerius Aldi, Rufus bancherius el Baldicio Streiaporci.
Ego Oglerius Arlotus prom ito vobis Iohanni R on b elli et T h om e Vento si ullo tem pore per me vel aliam personam recuperavero aliquid de salmis .l x v. gran i et de besançiis m arabotinis .xi. quos debeo recipere in Sicilia et sunt de societate quam cum O gle rio Vento et tecum Iohannes habebam quod dabo vobis v el vestro m iso partem vestram. Sub pena dupli etc. Actum in bancho Iohannis Bonbelli quarta die exeuntis septembris.
56. Oberto C oop eritor riceve la dote dalla m o g lie S ib ilia e altret
tanto le dona com e antefatto. 28 settembre 1186.
Testes Cunradus de Quarto, Marchesius fdius D o m in ici et Ober
tus Canevetus et Raldicio Musus. Egò Oberlus C ooperitor accepi a te Sibilia uxore mea pro tuis dotibus lb. dr. ian. .xvni. cumpu- tatis in his edifficia domus que habes in Mascarana supra terram Enrici Nepitelle et de his me sum quietus et dono lib i nom ine antifacti tantum in bonis meis habitis et habendis quod bene va
leat lb. dr. ian. .xvni. quas volo ut habeas m eo dono secundum m orem et usam Ianue. Actum Ianue in domo predicte S ibilie ter
tio die exeuntis septembris.