• Non ci sono risultati.

Alla fine del secolo XIII, un certo Giovanni da Rovegno aveva largamente beneficato il monastero di Sant’Andrea di Sestri, sia provvedendo al restauro degl

A. S.V., Reg Val 350, c 138 v.

10 Alla fine del secolo XIII, un certo Giovanni da Rovegno aveva largamente beneficato il monastero di Sant’Andrea di Sestri, sia provvedendo al restauro degl

edifici ad esso pertinenti, sia dotandolo di una somma che avrebbe dovuto consen tire un’efficace assistenza ai poveri ed ai pellegrini. Bonifacio V i li, in data 13 aprile 1297, mentre si rallegrava dell’offerta, delegava l’abate di San Fruttuoso ed il priore di San Matteo a ratificare la donazione:

Les registres de Boni/ace V ili,

a cura di G.

D ig ard ,

M.

F aucon,

A.

Thom as,

I, Parigi 1886-1907, n. 2046; A. Fe r r e t t o-G .

P a ro d i

cit., p. 179. Sembra che per un secolo l’impegno assunto dal monastero abbia funzionato, almeno fino alla fine del secolo XIV, quando l’abate Antonio de Grassi era riuscito ad ottenere da Bonifacio IX la dispensa dagli obblighi assunti. D i qui ebbe origine, cessato il periodo dello scisma, la protesta di Pileo e degli uffi­ ciali della Misericordia che ottennero da Martino V un mandato all’abate di San Bar­ tolomeo del Fossato ed al prevosto di Santa Maria di Castello per il ritorno alle antiche consuetudini: A.S.V.,

Reg. Lat.

263, c. 31

v.\

v. anche lettere nn. 145, 155, 158, 160, 165, 166.

non d e e iu n t ... b. | Preceptor Sancti Lazari 11 hinc iam recesserat quando huc accessi; novam provisionem ecclesie Sancti Damiani quam obtinuit secum tulit; post quam provisionem ad cautellam se fecit absolvi ab excom­ m unicatione, set melius fuisset ante pro eo. Commissionem etiam et ci­ tationem et compulsoriam contra p( aternitatem ) vestram et secum a ttu ­ lit, u t inform atus sum; exemptionem etiam quandam, vigente lite, quam audire d (o m in u s) cardinalis G ubernator Ianuensis 12 debeat. Ista sunt que hic egit et, quod deterius est, apud quosdam seminavit verba non decentia de p (a te rn ita te ) vestra, que obticuisse prudentioris indicium foret quam talia diffudisse que suum vergunt inpudorem pocius quam aliter. Nec a dom ino G aspare 13 habui rationem nec reliquatum , sed daturum se f spo­ pondit, precatur ut gratiam suam in facto prebende Ianuensis dignem ini habere recommissam; ipse quidem vester est in om nibus u t michi vide­ tu r, nescit quam aliam declarationem m ittere et si sciret operam im pende­ ret. Equum vendidi pro g quatuor ducatis paucioribus bologninis m i. Am ­ brosius 14 nondum huc accessit et m iror, set de m ateria pene nichil hic dicitur; nescio quid erit. Credebam me debere manere in societate magi­ stri Iohannis h Nicolai, set volebat me obligari ad standum secum donec solicitatio causarum vigetur, et nolui; iam cum patre meo nolem illam obligationem habere, et sic alia in societate sum et sumus duo. M archus scilicet de Milio, familiaris domini episcopi Astensis, pro dicto d { om ino) episcopo solicitans causas, et ego, et manemus prope Sanctum Sebastia- num: est prope Campum Florum, in via que dicitur via p a p e 15, et ibidem habitat d (o m in u s) Gaspar Cazolinus. Curassem om nino, sicut scripsit p (a te rn ita s ) vestra, dispensationem habere que facilis est pro Baptista de Lomellinis, set Iohannes de Persio dixit non expedire, quoniam expe­ ditioni modum dederat quando litteram accepi, sed pro talibus, si michi aliquid scribetur et modus pecunie sit, sine Iohanne aut alio sciam, si possibilis casus erit, expeditionem procurare. Scripsi de Bononia, u b i

11 G erardo de Fornari da Parma. 12 Giacomo Isolani.

13 G aspare Cazolino.

14 Am brogio de Serra.

15 II nome di via pape era applicato in particolar modo alla via di P ario n e (G o ­

verno Vecchio): V.

G n o li,

Topografia e toponomastica di Roma medievale e moderna,

Roma 1939, pp. 205, 208.

d(ominum) gubernatorem 16 et d(ominum) episcopum 17 visitavi, ac etiam de Arimino, et littere deberent ire in bancho Iohannis de Bonromeis in Mediolano, quia per bonum modum misi Sum hic sine veste aliqua, quod habeo illam quam equitans fero, et nisi michi inde subveniatur sicut ordo datus est cum d(omino) Laurentio et Rolando , mala michi erit, nam hic subventionis modus non est. Vidi ea que scripsistis de occ rentibus et dixi ea d(omino) Franchino19, et sibi multum placuit advi- sari \ licet pociora et que pacis sint semper optem, tamen de ibidem oc­ currentibus scire semper opto. Si longior fuit omnino quam debeiet sis explicandis, comparetur m; me et mea p( aternitati ) prefate comm quam diu et feliciter conservet Altissimus. Datum Rome, die xxix nov

bris, 1425. . .,

Fidelis servitor p{aternitatis) prefate, presbiter Lucas de O iva, lima cum recommendatione.

(a te rg o )

(Reverendissimo in) Christo patri et domino, d(omino) P(ileo), Dei gratia (archiepiscopo) Ianuensi, dignissimo domino meo.

a

Segue depennato

: cis b

quanto segue è già stato riferito nc

Ila

h tu j

cedente

c amicus:

cifrato

d sit:

cifrato

c nollo:

cifrato

crririsi-misi:

pralinea

g

segue depennato

tribus h

segue depennato

no

in sopralinea

1

segue depennato

po ,n

segue depennato

va etc

134

Lu c a d e Ol i v a a Pi l e o

Roma, 29 novembre 1425

O riginale in A.C.S.L., cartella 391, n. 110.

Licet, reverendissime pater, digna relatu pauca contingant, hec tamen puto dignissima. Sciat igitur p(aternitas) vestra quod plures fluxere dies quibus meum ante accessum ad Urbem, ad quam sospes perveni XI P r c '

sentis, huc pervenerunt pro serenissimo Anglie rege Henrico notabiles . .

16 Lodovico Aleman.

17 N icolò Albergati: C. E u b e l cit., I, p. 141.

18 R olando

de Laneriis,

cancelliere arcivescovile.

19 F ranchino da Castiglione.

am basiatores 1 qui necdum huc dum appuli a sanctissimo dom ino nostro audientiam habuerant nec citra postea, licet expeterent, usque ad diem x x v n presentis, qua prefatum d (o m in u m ) n (o stru m ) convaluisse visum est ex infirm itate podagre, xxv et pluribus ante diebus perpesse plus solito, instantia quorum et requisitione frequenti, ea die, x x v n a, consistorium factum est publicum 2, papa presente, a quibus eidem nichil aliud pro­ positum est vel expositum nisi quod, presentata quadam regis eorum lit­ tera credentiali pro parte regis ipsius cum omni hum ili recommenda- tione, civitates regis eorum , villas et opida offerentes, omni cum supporta­ t o n e supplicarunt, suaserunt et demum requisierunt quod s(a n c titas) sua om nino se disponat ad e u n d u m b personaliter ad futurum celebrandum in Basilea concilium hinc ad annum im m ediate secuturum , et si antea fa­ cere proponeret, laudabilius et melius esset, quoniam Dei Ecclesia male g u bernatur, benefitia simoniaee conferuntur clericique om nes cuiusque gradus concubinarii sunt ac immundis voluptatibus involuti, tantisque ac talibus subest periculis Ecclesia Dei quod, nisi tot malis occurratur, P etri navicula, quod absit, naufragium patietur. Quod si minime facere cura­ verit, aperte dixerunt ei, predicto in loco celebrandi concilii et in prefixo term ino se affuturos pro Ecclesie Dei et rerum ecclesiasticarum reform a­ tione necessaria. Q uibus verbis longo cum ptoque sermone reseratis, pape responsio fuit: « Vos bene veneritis et regratiam ur regi vestro de obla­ tione tanta, libenter vos audivimus et vobis gratum responsum dabim us ». Q u o dato responso, rediit in cameram papa. Ea die item am basiator R o­ m anorum regis magnus eius cancellarius et cum eo . . abbas Sancti A n­ tonii Vienensis pervenerunt ad U rb e m 3, ut iam fertu r, tendentes ad idem quod prefati regis Henrici oratores, eademque de causa hic expectantur Aragonum et Castelle reg u m 4 ad prefatum d (o m in u m ) n (o s tru m ) ora-

1 Cfr. lettera n. 132.

2 Cfr. N.

V alo is, Le pape et le concile

cit., I, p. 85.

3 L’ambasceria di Sigismondo era guidata dal vicecancelliere del regno d ’U n ­ gheria G iovanni, prevosto di O fen, e da Artaldo, abate di S. A ntonio di V ienne:

Commissioni

cit., II, p. 469;

Regesta \mperii

cit., XI, n. 6433.

4 Non abbiamo notizie di una specifica ambasceria aragonese in questo periodo; iuttavia, poiché nel 1425 operavano in Italia due missioni aragonesi che trattav an o con la corte viscontea dei problemi di Genova l’una, l’altra con Firenze per o ttenerne 1 appoggio in vista della riforma della Chiesa, è possibile che a Rom a si attendesse l’arrivo

di una missione: cfr.

J. A m f.ttix r y V in y as, Alfonso V de Aragon en Italia y la

tores, quorum omnium, cum patefacta fuerit ambasiata in consistorio, aut aliter, simul vel divisim, si certitudo haberi poterit de exponendis ab eis, quod non credo, p( aternitati ) vestre quam primum fieri poterit significabo. Sunt et hic pro privatis regis suis negotiisc, ut dicitur, am asiatores regis Polonie5. Item et pro illustrissimo . . duce nostro Mediolani ora­ tores sunt domini Franchinus6 et Iohannes Franciscus Galina, quem re­ deuntem Mediolanum hic non reperi, sed, de illustrissimi mandato domini nostri ducis, a Fano usque reversum ad Urbem 7, vestri parte pri e visitavi et hodie, quoniam heri tarda nimis hora p(aternitatis) vesti e itteram suscepi, ad d(ominum) Franchinum accessi quem vestri parte cor salutavi, ipseque et etiam d(ominus) Iohannes Franciscus pre atus cum recommendatione scribenda obtulerunt se obnise pro eadem p(aternitate v(estra) si quid valeant. Dominus cardinalis Bononiensis redi\ it a 'g' tione Perusii et intravit Urbem x3 presentis, cui successit in legatio d(ominus) archiepiscopus Cretensis'' et fecit introytum Perusii septima mensis huius. Abbas de Columpna 10 est gubernator in marchia Anc o et dominus abbas Sublacensis11 Campanie rector; ideo eos hic non reperi, set d(ominus) Sublacensis huc venturus est, dietimque expectatur. Dictus d(ominus) Bononiensis stetit in Urbe usque ad XXVI mensis antequam

potuerit accessum habere ad d(ominum) n(ostrum), pro eo quod in matus est diu ut supra dixi. Non est hic rex Ludovicus12 neque venturus,

crisis religiosa dei siglo

XV, Gerona 1903, pp. 261, 265, 510. Anche P®r rnls

sione castigliana non abbiamo trovato alcuna indicazione utile in L.

SüAREZ

i.r n a,