•5»
DISSERTAZIONE
II.cheipecialmenreconsistenella Santità de'tuo!
Dogmi,nellaSantità di quegli,che la fondarono, e di alcuni anche di quegli,chelaprofessano,in ognitempodurevole,e nellagloriade' miracoli aconfermarla operati:unatalSantitàdellaChiesa nonmairisulta daliaSantità ditutti,e ciasche-dunode* suoimembri.Ellakunavecchia canti-lenadegliEretici,familiaregiàa'Manichei,a' Luciferiani,a' Donatisti(i),dìrimproverare alla Chiesaimoralidisordini,ch'essadisapprova,e condannane'figlisuoi.IProtestantimoderni hannoavutaanch' essilavergognosadebolezza de' piùantichi Eretici,cheabbiamoaccennati,ed inostrimoderniincredulisifannotanto deri-dere,ancheperquesto sofisma.Nò:laChiesa militante diCristoèunarete,checontiene di ogni sortadiPesci,eilnonavere infermiti ne' suoimembri,diceAgostino (2),nonè proprio di questotempo,madiquello della gloriaceleste:
VbicumquecommemoraviEcclesia!»nonbabenttm macular»,autrugarti,nonsicaccipiendumest , quasijamsit ,
ud
quae praparatur,utsii,quando apparehitetiam gloriosa.Nuncenìmpropterquasdam tgnorantias,etinfirmitatesmembrorum suorum,ba~beiùnde quotidie dical:dìmittt tiobis debita nostra: cosìilSantoDottore.Quindiparlaronofranco intuttiitempiiSanti PadriCattolici, anzigli itessiAutori Sacri ;emaicrederonodirecare scandalo,odannoallaChiesa Cristiana,con
ma-(O
V- S. Augststin. Lib. de morib.Eccles.cap-iy S.Hìtronjm.Dialog.adLucifcrian.etS.Attg-«*•iib.%. cantraliti.Petilianicap.y., (2) Lib. i-Rftractat. c.iì.tom.t. Opp.p.ifi.C.D.
.\ .
DISSERTAZIONE
II. jj>nifestarchiaramente,eregistrare,eriprenderei vizjde' lorogiorni.Quindi,siccomeilcarattere diSanta,nelvero,epropriosuosensocompece allaChiesadituttiitempiegualmente,tanto feioèniente)èatemersiper
U
Santitàdella Chiesa dal sentireivizjdel SecolX. quanto que-glidelprimo.Ortuttociòcondiligenzanotato, ovedelcostumeragionisidiciascun de' Cristiani, sarebbebenpocopraticonell'Ecclesiastiche anti-chità,chinoncredessetrovarviisuoimorali di-sordini.LastessaChiesadiCorinto,eque' Fe-delimedesimi,cheoperatori distupendiprodigi descrissepocosopraSanPaolo,ebberoletteradal SantoApostolo,cheè laprimaloro scritta , e quel-la,ovea'miracoli de'Corintidànorma,elegge; pardiceloro(i);Houdito,Fratelli,che sono fra voidiscordie,echeciaschedunodì voivadicendo: Io sondiPaolo:Iopoi di Apollo:IodiCe/a:Iodi Cristo.FaceaDmiracoliiCorintj,ederano cre-denti delprimoSecolo;econtinuaSanPaoloCO»
dinonaver potutoIorparlarecomeadUomini spi-rituali,ma comeacarnali;echedoveapuranche tenercon eniillinguaggio stesso;poiché siete anco-ra carnali.Mentreessendo in voi emulazione,e con-tesa,nonè eglivero,che carnati siete,ecamminate levie dell'UomoìBengliriprendel'Apostolo,che de'donicelesti,e de'miracolisigloriavano,quasi gliavesterda loro stessi,eneprendeanper fino
oo
casionedi farmenoconto degli Apostoli diGesù C Ti-rici (j).Mavièanchedipiù,oFratelli, prosie-guoilDottordelleGenti (4).Perciocché sì senti fraCO
ì.Corintb.i. ti. 12. C3)ibicdp.4.CO
tbicap.j. i.x.3.XO
ibicap.i.t. 2.ta
DISSERTAZIONE
ir.voi talfornicatone,qualis ne c inter Gentes,itàttt uxorempatrissuialiquisbabeat.Evoi ne andate gonfj'e "otpiutiosto neavesteduolo,et.Nonèbuona questavostrajattanza.Corregge ancheilprurìto soverchiodipiatirciQIC,
temporalinelTribunal de'Gentili,cche[accanoingiuria»e(rodavano ilor fratelli
(O
;eche nelle sacrecene,che allor faceansinelleChiese,aveasentitol'Apostolo, chescissurevi eranfra essi,ache in parteil cre-deva(2);mentreciascuns;paruam;nterecava la suacena amangiarla;ondetalrestavaaffamato, ffdebrto tal siero.Enell1annoseguente,cheil LVI1I.dell'EraCristianasivuoldagP Interpre-ti,scrivendoaimede!imialtraLettera,benché sipiacciainpartediloroemenda,purneavea .presentimentofunesto fj).Timeocnim,ne forte cumveiero,non qualesvolo,inveniamvos:ne forte eonttnrioiies,ttmulationes,animositates, dissensio-ne!,detraedones,susurrationes,seditionesC mira -quantematerie ) sint inter vos....Etlugeam mul-to* exiis,quipeccaverunt.etnon egerunt p&niten-tiam super immunditia,etfornicatione,et impudi-c<tia,quamgesserant:etorointimaaltamente remenda primadellasuavenuta,allaquale use-_ ràilmeritalo rigore(4).DelleChiesedella Gala-zia,cuiletterascriveparimenteSanPaolo fj) , dicemaravigliarsi,che cosiprestorivolgemii ad altroVangelo,contrarioaquellodiCristo; per-chè vi eran de' seduttori..,.dei falsi fratelli (5)*chemalignamentespiavano gliandamentidiPaolo,
(1) ib'tcap.6. 1. 8. (4.)ibìcap.t^. t. 4.
CO
ibicap.it.iS.11. (5)AdGalat.i-é.j.Cj) i.Corintb. 12. 20.21. (6) ibi cap.2.4.
DISSERTAZIONE
IT. tfi insentatiCulata£0
soggiunge,quisvosfatcinavit nonobedìre ventati,antequorumoculos Jesus Cbri-ftus pr<escriptus est,invobiserueijtxtts?Sicsmisi estìs,ut cutnspirita experirit,mmc
carne consuma-meminì}...CO
iti ,qui natura' non sunt Dii, ser-viebatis.Nane autem cumcognoveritisDeum ....quomodoeonvsrtimini iteratiaiinfirma.etegernt dementa,quibusdenuoservirevultis?Dies ob-servatis,etmenses,ettempera,etannos..(j>
Currebatisbene:quisvosimpedivi! ventatinon obedtre,ec. ?EnellaLettera allaChiesadiEfeso, avverteque' Fedelianon communicarealleopen;
malvagiede'peccatori,quellespecialmente,eh"
escifaceannelletenebre,cheneppuredoverno ridirsi;eda starcauti,eguardinghidalloscanw dalo,eda' pericoli de' lorotempi,che erano ve-ramentecattivi^4).Eque' Discepoli,cheinEfeso trovò dapprima1"Apostolo,maleistruiti certa-mente eranone'fondamentidellaReligione Cri-stiana,poichéalladomanda,sericevutoaveano lo SpiritoSanto,ebberoarispondere, che
nem-meno
avean sentito,se v' era£5)ncque siSpiri-mi
Sanctusest,audivimus,Chepiù?Fraquegli anche,che predicavanoGesùCristo,avverte sag-giamenteque'diFilippi- (fi)l'Apostolo,cheve ti*eran alcuni,cheilfacean per invidia,eper ispi-rilodicontraddizione,alcuni perbuona volontà.E
promettemandarloroTimoteo,nonavendo alcun altro, che da sincera carità fossemosso (7}1CO
ibi 3.1.2. adbocCaput,00
ibi4. 8. 9. 10.CO
Actor. to. 2.C3)AdGalat.e.%.7.
C<*> Philip,l.
15-CO
Epbes.-ì.^.Menocb. (7)ibi 2.202. 1.6%
DISERTAZIONE
II.Omntstnim,quasua sunt,quorum,notiqua]tue CàristiCO••••
MULTI
enimambulant,quossape dicebam vobis (nunc autemet fienidice*)inimico*Crucis Cbristi.Quorumjinisinteritus,quorum Deus venter est.Econtro costoro avverteanchei Roma-ni
CO
-De'salutevoliavvilileggiamo,anchedati allaChiesadiTelefonica,cuidenuncia S.Paolo Vandar lontani da ogni Fratello (3) ambulante inor-dinate,etno»secundumtraditionem,quam accepe-tunt a nobis....Audivimus tnimintervosquosdam ambulare inquiete nibil operantes, sed curiose agen-tss.(QuindiconvenneaS.Paolo,chelasciasse TimoteoinEfeso,aproibire,che integnasicr dottrine contrarie alVangelo (4).loche faceasi da alcuni,cheallefavoleattendeano,ed infinite Genealogie;dovendosiavercuradiconservarla, Fede,e labuonacoscienza:Quam quidam repel-ientes>circafidem naufragaverunt.Exquibusest Vjmtnaus,(7Alexander,quostradidiSatana,ut discantnonblaspbemare.Er.eavvertecircale vedovetroppo giovini,che convenia guardarsene. Cum enim (5)luxuriattefuerint in Cbristo,nubere vo~lunt:babenttsdamnationem,quiaprimamfidem ir-ritati fecerunt.Simitiautem,(7otiosa discunt cir-cuiredemos:non soluta otiosa,sed
&
verbosa,&
curiosa,loquentes,quanon opOrtet.Ah! soggiu-gneal'Apostolo:Coel'avariziaèlaradicedi tuttiimali(6)!Quam quidamappetente.* errave-runt afide,
&
inserueruntsedoloribusmultis.Tu
CO
ibiz. tt.19. 2-4-!?*>•0) Ad
Rem.16. 17.18.CO
1 '** Timotb.y (3)i.Tbessalan. 3.6.11.11,ij.$4) AdTimotb.1.
CU
C6)ibi 6.10.DigitizGd t>yGoogle
DISSERTATONE
II. tf|tal,0Timoteo,diceneli' altraFittola
CO
,qttoà aversi suritame omnes,'quiin Aita sui»,ex quibus estPbigelhs,&
Hermogencs.£viaggiugneanche Imeneo,e Filetofraquegli,ilcuiparlareut can-cer stTpitCO
dicente5 resurrettionem essejam factum,&
subvtrterumquorumdamjidem:( quali tonogì'incredulide'nostri giorni,chesembrain quelli de' disuoi,disegnarvivamenteI'Apostolo) avvertendoTimoteoafuggirli(j),poichésono amatoridisemedesimi,altieri>superbi, incon-tinenti,senzabenigniti,sensamansuetudine; protervi,vani, e de' piaceriamatoripiù,che di Dio,ecopertisottouna nuda apparenzadivirtù-<& bos devita.... Esappianche*cheC*) Demas mereliquit,diligenshoc sttculum,
&
abitiTbessalo-nicam.Controidescrittiseduttori,premunisce anche1Fedelinellasuaseconda Lettera Cattolica ilPrincipe degli Apostoli,dopoaverne detto,che eranodiventati peggiori diprima\poithi erameglio per toroilnon conoscere la strada della giustizia,ebe .rivolgersi indietrodopoaverlaconosciuta^')ES Gio-vanni(fi)eh iamacostoro Anticristi:nane AnticristiMULTI
farti sunt...Exnobisprodierunt ec.Loche scriveparimenti ad Eletta •Quonìammulti se-ductotes exierunt inmundum,quinon confitentur + JesumCbristum venisse incarnem.S.Giudagli de-scriveanchealungo,e dice,cheeranogiàstati predetti,eche niegavano Gesù Cristo (8).AncheCi) 2.ad.eumd.t.ij. (j)c*Z-2- *• 5-etcì.
(2) 2. ad Timotb.ci.
00
Epist.\.c.ì.18.19.17- (7)Epìst.i.c.u 7.
C?)ibi3.1. j. C8) jW.i.
C4)**i 4.9.
6$